- پیشگفتار 1
- مقدمه 5
- اشاره 10
- اشاره 10
- فصل اول: آشنایی با پیشینه مذاهب فقهی و چکیدهای از آراء اصولی آنها 10
- 1. برجستهترین مشترکات مذهبی عامه و خاصه 11
- 2. پیدایش مکتب اهل حدیث و اهل رأی در میان عامه 12
- اشاره 12
- الف) مکتب اهل حدیث 12
- ب) مکتب اهل رأی 13
- اشاره 15
- 3. پیدایش مذاهب چهارگانه عامه 15
- 4. مذهب حنفی (نخستین مذهب) 15
- اصول اساسی مذهب حنفی 16
- اشاره 19
- مهمترین منابع فقهی مذهب حنفی 19
- 5. مذهب مالکی (دومین مذهب) 19
- اصول اساسی مذهب مالکی 20
- مهمترین منابع فقهی مذهب مالکی 23
- اشاره 24
- 6. مذهب شافعی (سوّمین مذهب) 24
- اصول اساسی مذهب شافعی 25
- 7. مذهب حنبلی (چهارمین مذهب) 26
- اشاره 26
- مهمترین منابع فقهی مذهب شافعی 26
- اصول اساسی مذهب حنبلی 28
- مهمترین منابع فقهی مذهب حنبلی 29
- برخی از آراء کلامی احمد بن حنبل 29
- 8. تداوم مذهب حنبلی در قرون متأخّر 30
- 1. قرآن کریم 33
- فصل دوم: مقایسه اصول اساسی استنباط مذاهب اسلامی 33
- اصول اساسی استنباط 33
- 4. سنت نبوی منقول به خبر مرسل و ضعیف 34
- 3. سنت نبوی منقول به خبر واحد ثقه 34
- 2. سنت نبوی متواتر و مشهور 34
- 5. سنت اهل بیت: 35
- 6. قول صحابی 35
- 7. اجماع 36
- 8. قیاس 36
- 9. استحسان 37
- 11. استصحاب 38
- 10. عرف و عادت 38
- 12. استقراء 39
- 14. شرع من قبلنا 40
- 13. استدلال 40
- 16. مصالح مرسله 41
- 15. البرائة الاصلیة یا الاباحةالاصلیة 41
- 17. سدّ ذرائع و فتح ذرائع 42
- 19. عمل اهل مدینه 43
- 18. مراعاة الخلاف 43
- 20. اصالة التخییر 44
- 21. اصالة الاحتیاط 44
- 1. اقسام حکم تکلیفی 45
- اقسام حکم شرعی 45
- 2. تقسیم حکم به «واقعی اوّلی» و «واقعی ثانوی» 45
- 3. معنای «سنت» و فرق آن با «مستحب» و «مندوب» 46
- 4. معنای کراهت و ترک اولی 47
- 2. آب کثیر 49
- 1. احکام آبها و مطهّرات 49
- 1. آب مطلق 49
- فصل سوم: «طهارت» از دیدگاه مذاهب اسلامی 49
- احکام آبها 49
- 3. ملاک آب کثیر 50
- 2. آب مضاف 51
- مطهّرات 51
- 4. آب قلیل 51
- 1. آب مطلق 51
- 4. سوزاندن نجاست با آتش 52
- 3. استحاله 52
- 6. زمین 53
- 5. آفتاب 53
- 7. جمعبندی 55
- 2. اعیان نجس 56
- نجاسات 56
- 1. ادرار و مدفوع غیر حلال گوشت 56
- 2. ادرار و مدفوع حلال گوشت 56
- 4. وَذْی و مَذْی و وَدْی 57
- 3. منی 57
- 5. قی (استفراغ) 58
- 6. خون 58
- 7. میّت 59
- 8. مردار 59
- 9. اجزای مردار 59
- 11. فقّاع 60
- 10. شراب 60
- 14. قیح (چرک و زرد آب) 61
- 12. سگ و خوک 61
- 13. کافر 61
- 15. جمعبندی نجاسات 62
- 1. وجوب ستر عورت 63
- 3. احکام تخلّی 63
- احکام تخلّی 63
- 2. رو به قبله یا پشت به آن نبودن 63
- 3. تخلّی بر قبور 64
- 4. تخلّی در ملک دیگران و در موقوفات 64
- 6. تخلّی در جاده، خیابان و محل عبور و مرور مردم 65
- 5. تخلّی در آب راکد و جاری 65
- 7. استبرا 65
- 8. استنجا و تطهیر محل خروج ادرار و مدفوع 66
- 10. مکروهات تخلّی 67
- 9. چگونگی انجام استنجا 67
- 11. مستحبات تخلّی 67
- احکام وضو 69
- 1. ادرار، مدفوع و باد معده و روده 69
- 2. مذی و ودی 69
- نواقض وضو 69
- 4. احکام وضو 69
- 5. استحاضه قلیله 70
- 4. امور زایلکننده عقل 70
- 3. خواب غالب بر چشم و گوش 70
- 7. لمس 71
- 6. مسّ عورت 71
- 9. خون و قیح 72
- 8. استفراغ 72
- 11. ارتداد و خوردن گوشت شتر 73
- 10. قهقهه 73
- احکام وضو 74
- 12. جمعبندی نواقض 74
- 1. شستن صورت 74
- 2. از بالا به پایین شستن صورت 75
- 3. شستن دستها 76
- 4. مسح سر 76
- 5. آب مسح 77
- 6. مسح سر با داشتن حایل 77
- 8. مسح پا با داشتن حایل 78
- 7. مسح پاها 78
- 10. موالات 79
- 9. ترتیب 79
- 11. نیّت 80
- شرایط و غایات وضو 81
- 12. جمعبندی 81
- 2. شرایط مورد اختلاف در وضو 82
- 3. غایات مورد اتفاق در وضو 82
- 4. غایات مورد اختلاف در وضو 83
- 5. وضوهای مستحب 83
- 1. معنای سنتها و مستحبات وضو 84
- مستحبات و مکروهات وضو 84
- 3. معنای مکروهات وضو 85
- 2. مستحبات وضو 85
- 4. مکروهات وضو 86
- غسل جنابت 87
- 2. احتلام 87
- 1. موجبات غسل جنابت 87
- 5. احکام غسل 87
- 3. واجبات غسل جنابت 88
- 5. محرّمات در حال جنابت 89
- 4. اعمالی که غسل جنابت در آنها لازم است 89
- 6. مکروهات حال جنابت 90
- 7. کفایت غسل جنابت از وضو 90
- احکام حیض 92
- 2. سنّ بلوغ دختران و حکم آن 92
- 6. احکام بانوان 92
- 1. تعریف حیض 92
- 3. یائسگی و حکم آن 93
- 4. سنّ یائسگی 93
- 6. اکثر طهر 94
- 5. مدّت حیض 94
- 8. محرّمات مورد اتفاق در زمان حیض 95
- 9. محرّمات مورد اختلاف در زمان حیض 95
- 7. اقلّ طهر 95
- 10. استماع آیه سجده در حال جنابت و حیض 96
- احکام استحاضه 97
- 1. تعریف استحاضه 97
- 11. کیفیت غسل حیض 97
- 2. اقسام استحاضه 97
- 4. حکم استحاضه 98
- 3. غسل استحاضه 98
- 2. اقلّ نفاس 99
- 1. تعریف نفاس 99
- احکام نفاس 99
- 3. اکثر نفاس 100
- 1. غسل مسّ میت 100
- سایر اغسال واجب و مستحب 100
- 4. حکم نفاس و غسل آن 100
- 2. مسلمان شدن کافر 101
- 4. جمعبندی غسلهای واجب 101
- 3. از دنیا رفتن 101
- 5. غسلهای مستحب 102
- 7. احکام تیمّم 103
- 2. طلب و جستجوی آب 103
- 1. نداشتن آب 103
- تیمّم 103
- مسوّغات تیمّم 103
- 3. ترس و تعذّر از استعمال آب 104
- 4. داشتن آب غیر کافی 104
- 6. چیزهایی که تیمّم بر آنها صحیح است 105
- 5. تیمم در تنگی وقت نماز 105
- 7. نیت در تیمم 106
- 8. مسح صورت 106
- 11. موالات 107
- 9. مسح دستها 107
- 10. ترتیب 107
- 12. تسمیه 108
- احتضار و غسل میت 109
- 8. احکام درگذشتگان 109
- احکام محتضر 109
- 1. برگرداندن محتضر به سوی قبله 109
- 2. تلقین 110
- 1. غسل میت 110
- غسل میّت 110
- 2. شرایط مورد اتفاق در وجوب غسل میت 111
- 3. غسل جنین سقط شده 111
- 4. غسل مقداری از جسم 112
- 5. تعداد غسل میت 112
- 6. کیفیت غسل میت 113
- 8. همگن و همسان بودن غاسل 114
- 7. حنوط 114
- 9. غسل دادن زن و شوهر به وسیله یکدیگر 115
- 10. فقدان همگن 115
- کفن میّت 116
- 2. حداقل مقدار لازم در کفن 116
- 1. وجوب تکفین 116
- 3. شرایط و ویژگیها، و سنتها و مستحبات کفن 117
- 1. حکم نماز میت 118
- نماز میت 118
- 4. شرایط مورد اختلاف: حاضر بودن میت 119
- 3. شرایط مورد اتفاق در نماز میت 119
- 2. شرایط کسانی که بر میت نماز میگزارند 119
- 5. قرار دادن جنازه در برابر نمازگزار 120
- 6. قرار دادن میت بر زمین 120
- 8. نماز میت در حال ایستاده 121
- 9. تعداد تکبیرهای نماز میت 121
- 7. واجبات و ارکان نیت در نماز میت 121
- 10. چگونگی نماز میت و آداب آن 122
- 11. اقامه نماز میت در مسجد 123
- 12. شهید 124
- 13. اولیای میت 125
- 14. وقت اقامه نماز میت 127
- 1. تشییع میت 127
- تشییع میّت 127
- 2. شرکت زنان در تشییع جنازه 128
- 1. دفن میت 129
- دفن میّت 129
- 2. دفن میت به سمت قبله 129
- 3. قرار دادن لحد برای قبر 129
- 4. مستحبات و مکروهات دفن 130
- احکام قبور 130
- 1. نوشتن روی قبر 130
- 2. بنای بر قبور 131
- 3. نبش قبر 131
- 5. گریستن بر میت 132
- 4. تعزیت و تسلیت به مصیبتزدگان 132
- 2. زیارت اهل قبور برای زنان 133
- زیارت اهل قبور 133
- 1. زیارت اهل قبور برای مردان 133
- 3. زیارت قبر پیامبراعظم صلی الله علیه و آله و سلم 134
- 1. نمازهای واجب و نافلهی یومیهو اوقات آنها 135
- 1. اهمیت نماز 135
- 2. تعداد نمازهای واجب یومیه 135
- نمازهای واجب یومیه 135
- فصل چهارم: مباحث نماز از دیدگاه مذاهب اسلامی 135
- 2. وقت نماز عصر 136
- 1. وقت نماز ظهر 136
- اوقات نمازهای واجب یومیه 136
- 3. وقت نماز مغرب 137
- 5. وقت نماز صبح 138
- 4. وقت نماز عشا 138
- 6. اقامه نماز در برخی زمانها دارای نهی است 139
- 7. نماز متعلق نهی 139
- 8. جمع بین نمازهای ظهر و عصر، مغرب و عشا 141
- 9. موارد جواز جمع میان دو نماز 141
- تعداد و احکام نمازهای نافله 142
- 1. نمودار نمازهای غیر واجب 142
- 2. تفصیل نمازهای نافله 143
- 3. نمازهای شب و وتر و حکم قنوت در آنها 146
- 4. حکم قنوت در نمازها 147
- 2. مقدمات نماز: 149
- اشاره 149
- قبله 150
- 1. حکم قبله 150
- 3. جهل به جهت قبله 151
- 2. تعریف قبله 151
- 4. نماز در جوف و بام کعبه 152
- 1. حکم ستر عورت در نماز 153
- 2. حدّ عورت و پوشش در نمازها 153
- لباس نمازگزار 153
- 3. حکم پوشش در غیر نماز 154
- 4. حد پوشش مردان در غیر نماز 154
- 5. حد پوشش زنان در غیر نماز 155
- 7. نگاه زن به مرد نامحرم 156
- 6. نگاه مرد به زن نامحرم 156
- 8. حکم لمس و صدا 157
- 9. شرایط لباس نمازگزار 157
- 11. نماز زن و مرد در کنار یکدیگر 158
- 10. شرایط مکان نمازگزار 158
- 12. مکانهایی که نماز در آنها مکروه است 159
- 13. نماز در مقبره 159
- 15. عبور از مقابل نمازگزار 160
- 14. قرار دادن سُتره 160
- 16. جلوگیری نمازگزار از عبور دیگران 161
- 2. آداب مسجد 162
- احکام مساجد 162
- 1. نمازگزاردن در مسجد 162
- 4. خوابیدن در مسجد 163
- 3. محل عبور قرار دادن مسجد 163
- اذان و اقامه 164
- 5. وارد کردن نجس و متنجس در مسجد 164
- 1. مشروعیت اذان 164
- 2. جایگاه اذان 165
- 3. الفاظ مورد اتفاق در اذان 165
- 4. الفاظ مورد اختلاف در اذان 165
- 5. حکم اذان 166
- 6. حکم اقامه 166
- 7. فاصله بین اذان و اقامه 167
- 8. الفاظ اقامه 168
- 9. اذان و اقامه برای زنان 169
- 10. اذان برای اموری خاص 170
- 3. ارکان و واجبات نماز 171
- اشاره 171
- 1. ارکان و واجبات نماز 172
- واجبات نماز 172
- واجب اول: نیّت 175
- 1. معنا و حکم نیت 175
- 2. تلفظ به نیت 176
- 2. لفظ تکبیرة الاحرام 177
- واجب دوم: تکبیرة الاحرام 177
- 1. معنای تکبیرة الاحرام و حکم آن 177
- واجب سوم: قیام 178
- 2. مقدار لازم در قیام 178
- 1. حکم قیام در نمازهای فریضه و نافله 178
- 1. حکم فاتحة الکتاب و ذکر 179
- واجب چهارم و هفتم: قرائت و ذکر 179
- 3. تکفیر یا تکتّف (دست بسته نماز خواندن) 180
- 2. حکم قرائت مأموم 180
- 4. حکم بسمله 181
- 5. استعاذه 182
- 6. دعای افتتاح 182
- 7. تأمین (آمین گفتن پس از حمد) 183
- 9. مقدار لازم از سوره در قرائت 184
- 8. قرائت سوره، بعد از فاتحه 184
- 10. حکم قرائت سوره برای امام و مأموم و منفرد 185
- 11. تکبیرهای انتقال 185
- 12. بالا بردن دستها هنگام تکبیرها 186
- 13. باز کردن بین دو پا 186
- 1. حکم رکوع 187
- 2. ذکر رکوع 187
- واجب پنجم 187
- 3. ذکر برخاستن از رکوع 188
- واجب ششم: سجده 189
- 1. چگونگی رفتن به سجده و برخاستن از آن 189
- 2. حکم سجده 189
- 4. ما یصحّ السجود علیه 190
- 3. اعضای سجود 190
- 5. بالا بودن موضع سجده 191
- 7. چگونگی قرار دادن اعضای سجده بر زمین 192
- 6. ذکر سجده و مقدار آن 192
- 8. چگونگی نشستن پس از سجده 193
- 10. نشستن بین دو سجده 194
- 9. جلسه استراحت 194
- 12. مواضع سجده تلاوت 195
- 11. سجده تلاوت 195
- 14. سجده شکر 196
- 13. دعای هنگام سجده تلاوت 196
- 17. ذکر تشهد 197
- 16. تشهد آخر 197
- 15. تشهد اول 197
- واجب هشتم: تشهد 197
- 18. استحباب اشاره با انگشت سبابه 198
- 20. صلوات در تشهد آخر 199
- 19. صلوات در تشهد اول 199
- 21. دعا در تشهد آخر 200
- 23. صیغه سلام 201
- واجب نهم: سلام 201
- 22. سلام 201
- 24. توجه و اشاره به چپ و راست هنگام سلام 202
- 25. نیت در سلام 202
- 1. ترتیب 203
- واجب دهم: ترتیب 203
- واجب یازدهم: موالات 204
- 1. موالات 204
- 1. مهمترین مبطلات نماز 205
- 4. مبطلات و مکروهات نمازو احکام سهو و شک 205
- مبطلات نماز 205
- 1. مکروهات نماز 207
- احکام شک و سهو در نماز 207
- 2. شک در عدد رکعات 207
- 3. اسباب سجده سهو 208
- 4. حکم سجده سهو 209
- 5. چگونگی سجده سهو 210
- نماز مسافر 212
- 5. نماز مسافر و نماز جماعت 212
- شرایط قصر خواندن نماز 212
- 1. مسافت شرعی 212
- 1. قصر نماز در سفر 212
- 3. مباح بودن سفر 213
- 4. سفر شغلی 213
- 5. گذشتن از حدّ ترخص 213
- 2. قصد سفر از زمان خروج 213
- 6. اقتدای مسافر به حاضر 214
- 7. نیت اقامت 214
- احکام نماز جماعت 215
- 1. حکم جماعت در نمازهای روزانه 215
- نماز جماعت 215
- 3. به جماعت خواندن نمازهای غیر روزانه 216
- 2. اهمیت نماز جماعت/ 216
- 4. شرایط امام جماعت؛ موارد اتفاقی 217
- 5. شرایط امام جماعت؛ موارد اختلافی 218
- 6. اقتدا به مخالف در مذهب یا اجتهاد 218
- 7. اتحاد مکان و نبودن حایل 219
- 8. نماز پیرامون کعبه 220
- 9. حکم مسبوق 220
- 6. نمازهای دیگر: 221
- اشاره 221
- نماز جمعه 222
- 1. اذن حاکم 222
- شرایط وجوب اقامه نمازجمعه 222
- 1. وجوب نماز جمعه 222
- 3. عدد شرکتکنندگان 223
- 2. جماعت 223
- 4. تعدّد جمعه و رعایت فاصله 223
- 5. محل اقامه نمازجمعه 224
- 6. ایراد دو خطبه 225
- 9. محتوای خطبه نماز جمعه 225
- 8. شرایط مکلّفان به شرکت در نماز جمعه 225
- 7. عدالت امام جمعه 225
- 10. حرف زدن در حال خطبه 226
- 12. چگونگی نماز جمعه 227
- 11. شرط عربی بودن خطبه 227
- 1. حکم نماز عید 228
- نماز عیدین 228
- 2. چگونگی نماز عید 229
- 1. حکم نماز کسوف و خسوف 230
- نماز آیات 230
- 4. تکبیرهای ایام عید 230
- 3. آداب نماز عید 230
- 3. چگونگی انجام نماز کسوف و خسوف 231
- 2. اقامه نماز کسوف و خسوف به جماعت 231
- 4. نماز زلزله 232
- 5. سایر آیات 232
- نماز استسقا 233
- 6. حکم نماز استسقا 233
- 7. چگونگی انجام نماز استسقا 233
- نماز تراویح 234
- 8. آداب نماز استسقا 234
- 9. نماز تراویح 234
- 10. مندوبات نماز تراویح 235
- 11. برخی نمازهای مستحب 236
- فصل پنجم: مباحث روزه از دیدگاه مذاهب اسلامی 237
- اشاره 237
- روزه و مبطلات آن 238
- 2. اقسام روزه 238
- 1. تعریف روزه 238
- 3. وجوب روزه ماه مبارک رمضان 239
- 4. مبطلات روزه که مورد اتفاق است 239
- 1. مفسدات موجب قضا و کفاره در ماه رمضان 240
- مفطرات روزه 240
- موجبات قضا 241
- 1. مبطلات موجب قضا، در ماه رمضان 241
- احکام روزه 243
- 1. شرایط وجوب روزه 243
- 3. قضای روزه رمضان 244
- 2. کسانی که روزه بر آنها واجب نیست 244
- 4. فدیه تأخیر قضای رمضان 245
- 5. کفاره افطار عمدی 245
- 7. روزه در مناطق قطبی 246
- 6. قضای نماز و روزه از سوی میت 246
- 8. روزه مسافر 247
- 9. حکم روزه در سفر 247
- 2. شرطیت اتحاد افق 248
- 1. ثبوت ماه رمضان 248
- احکام هلال 248
- 3. اعتبار حکم حاکم 249
- 5. راههای اثبات هلال 249
- 4. اعتبار قول منجّمان 249
- 1. روزههای حرام 250
- اقسام روزه 250
- 2. روزه مستحب گرفتن زن 251
- 3. روزه یومالشک 251
- 5. روزه عاشورا 252
- 4. روزههای مکروه 252
- 7. شب قدر 253
- 6. روزههای مستحب 253
- 2. مدت اعتکاف 254
- احکام اعتکاف 254
- 1. اعتکاف 254
- 3. شرایط مورد اتفاق در اعتکاف 254
- 5. طهارت از جنابت، حیض و نفاس 255
- 4. روزه در زمان اعتکاف 255
- 7. خروج از مسجد در حال اعتکاف 256
- 6. مسجد محل اعتکاف 256
- 8. آمیزش جنسی در حال اعتکاف 257
- 9. محرّمات و مفسدات دیگر در اعتکاف 258
- 2. واجبات احرام 259
- 1. وجوب حج، یک بار در عمر 259
- وجوب حج 259
- 2. فوری یا تراخی بودن وجوب حج 259
- 3. شرایط وجوب حج 259
- 1. وجوب حج و شرایط و اقسام آن 259
- فصل ششم: مباحث حج و عمرهاز دیدگاه مذاهب اسلامی 259
- 5. وجوب همراه داشتن مَحْرم (بر زنان) 260
- 4. اسلام، شرط صحت یا وجوب 260
- 8. نیابت از بلد یا میقات 261
- 7. استنابه برای مستطیع عاجز یا میّت 261
- 6. نیابت در حج 261
- 1. انواع حج 262
- 2. حج قِران 262
- اقسام حج 262
- 3. انتخاب نوع حج 263
- 2. احرام قبل از میقات 264
- میقات احرام 264
- 1. مواقیت مکانی 264
- 3. عبور از میقات بدون احرام 265
- 4. ماههای حج 265
- 1. مستحبات احرام 266
- 5. احرام قبل از ماههای حج 266
- احرام 266
- 2. تیمم بدل از غسل احرام 267
- 3. واجبات احرام 267
- 4. حکم تلبیه 268
- 5. ذکر تلبیه 269
- 3. تروک احرام 270
- 3. عقد ازدواج برای خود و دیگران 270
- 2. جماع و مقدمات آن 270
- 1. شکار صحرایی وحشی 270
- 5. استفاده از عطریّات و چیزهای خوشبو 271
- 4. استمنا و خود ارضایی جنسی 271
- 6. پوشیدن چیز دوخته 271
- 8. سرمه کشیدن 272
- 9. فسوق 272
- 7. پوشیدن چکمه و جوراب و مانند آن 272
- 11. نگاه در آینه 273
- 10. جدال 273
- 12. کشتن جانوران ساکن در بدن 273
- 13. انگشتر به دست کردن 273
- 15. روغن مالی به بدن 274
- 14. پوشش زیور برای زنان مُحرم 274
- 17. پوشاندن سر برای مردان محرم 275
- 18. پوشاندن صورت برای زنان 275
- 16. ازاله مو 275
- 20. بیرون آوردن خون از بدن خود 276
- 22. کندن دندان 276
- 19. استظلال 276
- 21. ناخن گرفتن 276
- 24. سلاح در بر داشتن (مسلّح شدن) 277
- 23. کندن درخت یا گیاهان روییده در حرم 277
- 25. حنا 277
- 26. محرمات احرام به صورت شعر 278
- 4. طواف و نماز آن 279
- 2. حکم ورود به مکه 279
- 5. سعی 279
- 6. تقصیر 279
- 1. قطع تلبیه در احرام عمره تمتّع 279
- ورود به مکه 279
- 3. آداب ورود به مکه و مسجدالحرام 280
- طواف 281
- اقسام طواف 281
- 1. طواف قدوم 281
- 2. طواف عمره تمتّع 282
- 3. طواف عمره مفرده 282
- 4. طواف زیارت 282
- 7. طواف مستحب 283
- 5. طواف نساء 283
- 6. طواف وداع 283
- 8. شرایط طواف 283
- 9. واجبات طواف 285
- 10. مستحبات طواف 286
- 11. اضطباع 287
- 12. رَمَل 288
- 13. نماز طواف 289
- 1. وجوب سعی میان صفا و مروه و شرایط و کیفیت آن 289
- سعی میان صفا و مروه 289
- 3. تکرار سعی 290
- 2. تعداد سعی 290
- تقصیر 291
- 1. حلق یا تقصیر در عمره تمتّع 291
- 2. تعداد افعال واجب در عمره تمتّع 292
- 4. حلق یا تقصیر در عمره مفرده 293
- 3. چگونگی تقصیر 293
- 5. تعداد افعال واجب در عمره مفرده 294
- 1. زمان و مکان احرام حج 295
- احرام حج 295
- 9. مناسک منا 295
- 7 احرام حج 295
- 8. وقوف به عرفات و مشعر 295
- 2. قطع تلبیه در احرام حج 296
- وقوف در عرفات 296
- 1. زمان وقوف در عرفات 296
- 2. خطبه امام در عرفات 297
- 4. جمع نماز ظهر و عصر در عرفات 298
- 3. قصر یا تمام بودن نماز امام و سایر حجاج در عرفات 298
- 5. نماز جمعه در عرفات 299
- 6. مستحبات وقوف در عرفات 299
- 7. زمان کوچ از عرفات 300
- وقوف در مشعرالحرام 300
- 8. بیتوته شب عید در مشعرالحرام (پیش از وقوف بینالطلوعین) 300
- 9. وقوف پس از طلوع فجر در مشعرالحرام 301
- 10. شرایط وقوف در عرفات و مشعرالحرام 302
- 11. نماز مغرب و عشای شب عید قربان و چگونگی آن 303
- 12. مستحبات وقوف در مزدلفه 304
- 1. مناسک واجب منا در عید قربان 305
- مناسک منا 305
- 2. ترتیب اعمال عید قربان 305
- ویژگی شنها 306
- 1. جنس و اندازه شنها (سنگریزه) 306
- 1. محل جمعآوری سنگریزه 307
- شرایط رمی 307
- 2. بکر بودن سنگریزهها 308
- 3. مباح بودن حصاة 308
- واجبات رمی 309
- 2. اصابت به جمره 309
- 1. پرتاب کردن 309
- 3. تعداد سنگها 310
- 5. زمان رمی جمره عقبه 311
- 4. پشت سر هم انداختن 311
- 6. مستحبات و سنن رمی جمره عقبه 312
- 1. ذبح 313
- قربانی و احکام آن 313
- 4. تعداد قربانی 314
- 3. صفت و ویژگیهای قربانی 314
- 2. سنّ قربانی 314
- 5. بدل قربانی 315
- 7. زمان ذبح 316
- 6. مکان ذبح 316
- 1. وجوب حلق یا تقصیر 317
- احکام حلق یا تقصیر در حج 317
- 2. زمان حلق یا تقصیر 318
- 3. مکان حلق یا تقصیر 318
- 6. خروج از احرام حج 319
- 5. مستحبات حلق 319
- 4. وظیفه مردان بدون مو (اگر حلق برای آنها متعین باشد) 319
- 7. مراحل تحلّل از احرام 320
- 1. خطبه روز عید قربان 321
- اهمّ مستحبات منا 321
- 3. تکبیرهای روز عید 322
- 2. کوچ از منا در روز عید 322
- 11. مناسک ایام تشریق 323
- 10. اعمال بعد از منا 323
- واجبات بعد از اعمال منا 323
- 1. طواف زیارت 323
- 2. نماز طواف زیارت 323
- 3. سعی میان صفا و مروه 324
- 4. تحلّل دوم از احرام 324
- 5. طواف نساء و نماز آن 325
- مناسک ایام تشریق 325
- 6. تحلّل سوم از احرام 325
- 1. بیتوته شب یازدهم و دوازدهم در منا 325
- 2. کفاره ترک بیتوته 326
- 3. عبادت در مکه به جای بیتوته در منا 326
- 4. حکم معذورین از بیتوته 327
- 1. رمی جمرات سهگانه در روزهای یازدهم و دوازدهم 327
- رمی ایام تشریق 327
- 2. ترتیب در رمی جمرات سهگانه 327
- 3. زمان رمی جمرات سهگانه، روزهای یازدهم و دوازدهم 328
- 4. کوچ از منا در روز دوازدهم (نَفْر اول) 328
- 5. بیتوته شب سیزدهم برای کسی که غروب آن شب در منا بوده 329
- 6. بیتوته شب سیزدهم برای کسی که در حال احرام، صید یا با زن نزدیکی کرده 329
- 8. زمان رمی روز سیزدهم 330
- 7. رمی روز سیزدهم 330
- 10. خطبه امام پیش از نَفْر اول 331
- 9. زمان کوچ از منا در روز سیزدهم (نَفْر دوم) 331
- خاتمه 332
- 1. زکات فطره 339
- فصل هفتم: مروری بر سایر ابواب فقهیاز دیدگاه مذاهب اسلامی 339
- قسمت اول: سیری در مباحث زکات و خمساز نگاه مذاهب اسلامی 339
- اشاره 339
- زکات فطره 339
- 3. شرایط وجوب زکات فطره 340
- 2. حکم زکات فطره 340
- 4. مقدار فطریه 341
- 6. چگونگی پرداخت فطریه 342
- 5. مصرف فطریه 342
- 7. زمان وجوب فطریه 343
- 8. اهمیت زکات 344
- 9. موارد مورد اتفاق در متعلّق زکات 344
- زکات اموال 344
- 10. موارد اتفاقی در عدم تعلّق زکات 345
- 11. موارد اختلافی میان امامیه و سایر مذاهب در تعلّق زکات 346
- 13. مهمترین موارد اختلافی در وجوب خمس 347
- 12. وجوب خمس غنیمت 347
- 14. نتیجهگیری 348
- قسمت دوم: سیری در ابواب معاملاتاز نگاه مذاهب اسلامی 349
- اشاره 349
- باب بیع و مکاسب محرمه 350
- 2. احکام کلی بیع 350
- 1. اشاره 350
- 3. مکاسب محرمه 351
- باب حجر 352
- 1. عوامل حجر 352
- 2. علایم بلوغ 352
- 3. اولیای صغیر 353
- 2. شرکت 354
- 1. مضاربه 354
- عقود شرعی دیگر 354
- 3. اجاره 355
- 5. هبه 355
- 4. ضمان و کفالت و حواله 355
- 7. وصیت 356
- 6. رجوع در هبه 356
- 8. وصیت به حج و قرائت قرآن و مانند آن 357
- اشاره 358
- قسمت سوم: مروری بر احوال شخصیهاز نگاه مذاهب اسلامی 358
- 1. حکم نکاح 359
- 2. نکاح موقت 359
- نکاح 359
- 5. لزوم ولیّ در نکاح 360
- 3. شاهد گرفتن برای عقد 360
- 4. نکاح اکراهی و هزلی 360
- 6. ولیّ مجبر 361
- 7. مراتب اولیا 361
- 8. محرمات ابدی 362
- 10. ازدواج با کفار 363
- 11. مهمترین شرایط حرمت با شیرخواری 363
- 9. محرمات بالجمع 363
- 12. کمیّت رضاع موجب حرمت 364
- مباحث طلاق 365
- 1. ارکان طلاق 365
- 2. سه طلاقه و ملاک آن 366
- 2. چهارپایان 367
- 1. پرندگان حلال و حرام 367
- مباحث اطعمه و اشربه 367
- 3. حشرات 367
- چند واجب اجتماعی 368
- 6. ولیمه 368
- 4. آبزیان 368
- 5. حیوان جلّال 368
- 7. افشای سلام و ردّ آن 369
- 8. تسمیت العاطس 369
- اشاره 370
- قسمت چهارم: مروری بر سیاسات از دیدگاه مذاهب اسلامی 370
- 1. انواع مجازات 371
- مجازات اسلامی 371
- 2. مشروبخواری 371
- 3. حکم مشروبات مست کننده 372
- 5. حدّ زنا و لواط 372
- 4. حکم مواد مخدر 372
- 8. وطی بهائم 373
- 7. وطی در دُبُر 373
- 6. تحریم به اثر لواط 373
- انواع مجازات 374
- 10. استمنا با دست 374
- 9. حکم حیوان وطی شده 374
- 1. ولیّ دم 375
- 12. حدّ سرقت 375
- قصاص و دیات 375
- 11. مساحقه 375
- 2. قتل مسلمان به خاطر قتل ذمّی 376
- 4. مقدار دیه 376
- 3. دیه زن 376
- 6. مجری حدود و قصاص 377
- 5. قصاص از مرد به خاطر زن 377
- مباحث امامت 377
- 7. وجوب امامت 377
- 8. شرایط امامت 378
- 9. امامت 378
- 10. اجماع بر ولایت فقیه 378
- خاتمه 380
- بخش پایانی 380
- فهرست منابع 382
نماز عیدین
1. حکم نماز عید
امامیه؛ در زمان حضور و بسط ید امام معصوم، نماز عیدین واجب و در زمان غیبت مستحب است؛ به جماعت یا فرادا.
حنبلیه؛ نماز عیدین بر کسانی که نماز جمعه بر آنها واجب است، واجب کفایی است و خطبه آن سنت است و بر کسی که با امام نخوانده، سنت است خودش بخواند.
حنفیه؛ بر کسانی که نماز جمعه واجب است نماز عید واجب است نه فرض و جماعت اگرچه واجب است ولی شرط صحّت آن نیست.
شافعیه؛ نماز عید، سنت عینی مؤکّد است بر هر کس که امر به نماز شده است. بر غیر حجاج، خواندن نماز عید قربان به جماعت سنت است و بر حجاج سنت فراداست.
مالکیه؛ نماز عید، سنت مؤکّد است بر هر کس نماز جمعه لازم شده است و برای حجاج نماز عید نیست چون وقوف در مشعرالحرام جای آن است. اهل منا هم مندوب است به صورت فرادا بخوانند. (1)یادآوری:
به اتفاق مذاهب اسلامی، نماز عید تکبیرهای اضافی دارد و فلسفه آن در روایات اینگونه آمده است:
إنَّما جُعِل التکبیر فیها أکثر منه فی غیرها منالصلوات؛ لأن التکبیر إنّما هو تعظیم للّه و تمجید علی ما هدی و عافی کما قال اللَّه عزّوجلّ: «وَ لِتُکَبِّرُوا اللَّهَ عَلَی مَاهَدَیکُم وَ لعَلّکُم
1- تذکرة الفقها، ج 4، صص 129- 119 و 137 و 136؛ الفقه علی المذاهب الأربعه، ج 1، صص 305- 296؛ تحریرالوسیله، ج 1، صص 228 و 227؛ وسائلالشیعه، ج 5، باب 10، ص 105؛ شرائعالاسلام، ج 1، صص 102- 100؛ فقه سیاسی نماز جمعه، صص 330- 305