- پیشگفتار 1
- مقدمه 5
- اشاره 10
- اشاره 10
- فصل اول: آشنایی با پیشینه مذاهب فقهی و چکیدهای از آراء اصولی آنها 10
- 1. برجستهترین مشترکات مذهبی عامه و خاصه 11
- اشاره 12
- الف) مکتب اهل حدیث 12
- 2. پیدایش مکتب اهل حدیث و اهل رأی در میان عامه 12
- ب) مکتب اهل رأی 13
- 3. پیدایش مذاهب چهارگانه عامه 15
- اشاره 15
- 4. مذهب حنفی (نخستین مذهب) 15
- اصول اساسی مذهب حنفی 16
- مهمترین منابع فقهی مذهب حنفی 19
- 5. مذهب مالکی (دومین مذهب) 19
- اشاره 19
- اصول اساسی مذهب مالکی 20
- مهمترین منابع فقهی مذهب مالکی 23
- اشاره 24
- 6. مذهب شافعی (سوّمین مذهب) 24
- اصول اساسی مذهب شافعی 25
- 7. مذهب حنبلی (چهارمین مذهب) 26
- اشاره 26
- مهمترین منابع فقهی مذهب شافعی 26
- اصول اساسی مذهب حنبلی 28
- مهمترین منابع فقهی مذهب حنبلی 29
- برخی از آراء کلامی احمد بن حنبل 29
- 8. تداوم مذهب حنبلی در قرون متأخّر 30
- فصل دوم: مقایسه اصول اساسی استنباط مذاهب اسلامی 33
- 1. قرآن کریم 33
- اصول اساسی استنباط 33
- 3. سنت نبوی منقول به خبر واحد ثقه 34
- 4. سنت نبوی منقول به خبر مرسل و ضعیف 34
- 2. سنت نبوی متواتر و مشهور 34
- 6. قول صحابی 35
- 5. سنت اهل بیت: 35
- 8. قیاس 36
- 7. اجماع 36
- 9. استحسان 37
- 10. عرف و عادت 38
- 11. استصحاب 38
- 12. استقراء 39
- 13. استدلال 40
- 14. شرع من قبلنا 40
- 15. البرائة الاصلیة یا الاباحةالاصلیة 41
- 16. مصالح مرسله 41
- 17. سدّ ذرائع و فتح ذرائع 42
- 18. مراعاة الخلاف 43
- 19. عمل اهل مدینه 43
- 20. اصالة التخییر 44
- 21. اصالة الاحتیاط 44
- 2. تقسیم حکم به «واقعی اوّلی» و «واقعی ثانوی» 45
- اقسام حکم شرعی 45
- 1. اقسام حکم تکلیفی 45
- 3. معنای «سنت» و فرق آن با «مستحب» و «مندوب» 46
- 4. معنای کراهت و ترک اولی 47
- 1. احکام آبها و مطهّرات 49
- احکام آبها 49
- فصل سوم: «طهارت» از دیدگاه مذاهب اسلامی 49
- 2. آب کثیر 49
- 1. آب مطلق 49
- 3. ملاک آب کثیر 50
- 4. آب قلیل 51
- 2. آب مضاف 51
- 1. آب مطلق 51
- مطهّرات 51
- 4. سوزاندن نجاست با آتش 52
- 3. استحاله 52
- 6. زمین 53
- 5. آفتاب 53
- 7. جمعبندی 55
- نجاسات 56
- 2. اعیان نجس 56
- 1. ادرار و مدفوع غیر حلال گوشت 56
- 2. ادرار و مدفوع حلال گوشت 56
- 3. منی 57
- 4. وَذْی و مَذْی و وَدْی 57
- 6. خون 58
- 5. قی (استفراغ) 58
- 7. میّت 59
- 9. اجزای مردار 59
- 8. مردار 59
- 10. شراب 60
- 11. فقّاع 60
- 12. سگ و خوک 61
- 14. قیح (چرک و زرد آب) 61
- 13. کافر 61
- 15. جمعبندی نجاسات 62
- 3. احکام تخلّی 63
- 2. رو به قبله یا پشت به آن نبودن 63
- 1. وجوب ستر عورت 63
- احکام تخلّی 63
- 4. تخلّی در ملک دیگران و در موقوفات 64
- 3. تخلّی بر قبور 64
- 6. تخلّی در جاده، خیابان و محل عبور و مرور مردم 65
- 7. استبرا 65
- 5. تخلّی در آب راکد و جاری 65
- 8. استنجا و تطهیر محل خروج ادرار و مدفوع 66
- 9. چگونگی انجام استنجا 67
- 10. مکروهات تخلّی 67
- 11. مستحبات تخلّی 67
- 2. مذی و ودی 69
- 4. احکام وضو 69
- احکام وضو 69
- نواقض وضو 69
- 1. ادرار، مدفوع و باد معده و روده 69
- 3. خواب غالب بر چشم و گوش 70
- 4. امور زایلکننده عقل 70
- 5. استحاضه قلیله 70
- 6. مسّ عورت 71
- 7. لمس 71
- 8. استفراغ 72
- 9. خون و قیح 72
- 11. ارتداد و خوردن گوشت شتر 73
- 10. قهقهه 73
- 12. جمعبندی نواقض 74
- 1. شستن صورت 74
- احکام وضو 74
- 2. از بالا به پایین شستن صورت 75
- 3. شستن دستها 76
- 4. مسح سر 76
- 5. آب مسح 77
- 6. مسح سر با داشتن حایل 77
- 8. مسح پا با داشتن حایل 78
- 7. مسح پاها 78
- 9. ترتیب 79
- 10. موالات 79
- 11. نیّت 80
- شرایط و غایات وضو 81
- 12. جمعبندی 81
- 2. شرایط مورد اختلاف در وضو 82
- 3. غایات مورد اتفاق در وضو 82
- 4. غایات مورد اختلاف در وضو 83
- 5. وضوهای مستحب 83
- 1. معنای سنتها و مستحبات وضو 84
- مستحبات و مکروهات وضو 84
- 3. معنای مکروهات وضو 85
- 2. مستحبات وضو 85
- 4. مکروهات وضو 86
- 5. احکام غسل 87
- 2. احتلام 87
- غسل جنابت 87
- 1. موجبات غسل جنابت 87
- 3. واجبات غسل جنابت 88
- 5. محرّمات در حال جنابت 89
- 4. اعمالی که غسل جنابت در آنها لازم است 89
- 6. مکروهات حال جنابت 90
- 7. کفایت غسل جنابت از وضو 90
- احکام حیض 92
- 2. سنّ بلوغ دختران و حکم آن 92
- 6. احکام بانوان 92
- 1. تعریف حیض 92
- 4. سنّ یائسگی 93
- 3. یائسگی و حکم آن 93
- 6. اکثر طهر 94
- 5. مدّت حیض 94
- 8. محرّمات مورد اتفاق در زمان حیض 95
- 9. محرّمات مورد اختلاف در زمان حیض 95
- 7. اقلّ طهر 95
- 10. استماع آیه سجده در حال جنابت و حیض 96
- 2. اقسام استحاضه 97
- 1. تعریف استحاضه 97
- احکام استحاضه 97
- 11. کیفیت غسل حیض 97
- 4. حکم استحاضه 98
- 3. غسل استحاضه 98
- 1. تعریف نفاس 99
- احکام نفاس 99
- 2. اقلّ نفاس 99
- 1. غسل مسّ میت 100
- 4. حکم نفاس و غسل آن 100
- سایر اغسال واجب و مستحب 100
- 3. اکثر نفاس 100
- 3. از دنیا رفتن 101
- 4. جمعبندی غسلهای واجب 101
- 2. مسلمان شدن کافر 101
- 5. غسلهای مستحب 102
- مسوّغات تیمّم 103
- 1. نداشتن آب 103
- تیمّم 103
- 2. طلب و جستجوی آب 103
- 7. احکام تیمّم 103
- 4. داشتن آب غیر کافی 104
- 3. ترس و تعذّر از استعمال آب 104
- 6. چیزهایی که تیمّم بر آنها صحیح است 105
- 5. تیمم در تنگی وقت نماز 105
- 7. نیت در تیمم 106
- 8. مسح صورت 106
- 11. موالات 107
- 10. ترتیب 107
- 9. مسح دستها 107
- 12. تسمیه 108
- احکام محتضر 109
- 1. برگرداندن محتضر به سوی قبله 109
- احتضار و غسل میت 109
- 8. احکام درگذشتگان 109
- غسل میّت 110
- 2. تلقین 110
- 1. غسل میت 110
- 3. غسل جنین سقط شده 111
- 2. شرایط مورد اتفاق در وجوب غسل میت 111
- 4. غسل مقداری از جسم 112
- 5. تعداد غسل میت 112
- 6. کیفیت غسل میت 113
- 7. حنوط 114
- 8. همگن و همسان بودن غاسل 114
- 10. فقدان همگن 115
- 9. غسل دادن زن و شوهر به وسیله یکدیگر 115
- 1. وجوب تکفین 116
- کفن میّت 116
- 2. حداقل مقدار لازم در کفن 116
- 3. شرایط و ویژگیها، و سنتها و مستحبات کفن 117
- 1. حکم نماز میت 118
- نماز میت 118
- 4. شرایط مورد اختلاف: حاضر بودن میت 119
- 3. شرایط مورد اتفاق در نماز میت 119
- 2. شرایط کسانی که بر میت نماز میگزارند 119
- 6. قرار دادن میت بر زمین 120
- 5. قرار دادن جنازه در برابر نمازگزار 120
- 8. نماز میت در حال ایستاده 121
- 7. واجبات و ارکان نیت در نماز میت 121
- 9. تعداد تکبیرهای نماز میت 121
- 10. چگونگی نماز میت و آداب آن 122
- 11. اقامه نماز میت در مسجد 123
- 12. شهید 124
- 13. اولیای میت 125
- 14. وقت اقامه نماز میت 127
- 1. تشییع میت 127
- تشییع میّت 127
- 2. شرکت زنان در تشییع جنازه 128
- 1. دفن میت 129
- 2. دفن میت به سمت قبله 129
- دفن میّت 129
- 3. قرار دادن لحد برای قبر 129
- 4. مستحبات و مکروهات دفن 130
- احکام قبور 130
- 1. نوشتن روی قبر 130
- 2. بنای بر قبور 131
- 3. نبش قبر 131
- 5. گریستن بر میت 132
- 4. تعزیت و تسلیت به مصیبتزدگان 132
- زیارت اهل قبور 133
- 2. زیارت اهل قبور برای زنان 133
- 1. زیارت اهل قبور برای مردان 133
- 3. زیارت قبر پیامبراعظم صلی الله علیه و آله و سلم 134
- 2. تعداد نمازهای واجب یومیه 135
- فصل چهارم: مباحث نماز از دیدگاه مذاهب اسلامی 135
- نمازهای واجب یومیه 135
- 1. نمازهای واجب و نافلهی یومیهو اوقات آنها 135
- 1. اهمیت نماز 135
- 1. وقت نماز ظهر 136
- 2. وقت نماز عصر 136
- اوقات نمازهای واجب یومیه 136
- 3. وقت نماز مغرب 137
- 5. وقت نماز صبح 138
- 4. وقت نماز عشا 138
- 6. اقامه نماز در برخی زمانها دارای نهی است 139
- 7. نماز متعلق نهی 139
- 8. جمع بین نمازهای ظهر و عصر، مغرب و عشا 141
- 9. موارد جواز جمع میان دو نماز 141
- 1. نمودار نمازهای غیر واجب 142
- تعداد و احکام نمازهای نافله 142
- 2. تفصیل نمازهای نافله 143
- 3. نمازهای شب و وتر و حکم قنوت در آنها 146
- 4. حکم قنوت در نمازها 147
- 2. مقدمات نماز: 149
- اشاره 149
- 1. حکم قبله 150
- قبله 150
- 3. جهل به جهت قبله 151
- 2. تعریف قبله 151
- 4. نماز در جوف و بام کعبه 152
- 2. حدّ عورت و پوشش در نمازها 153
- 1. حکم ستر عورت در نماز 153
- لباس نمازگزار 153
- 3. حکم پوشش در غیر نماز 154
- 4. حد پوشش مردان در غیر نماز 154
- 5. حد پوشش زنان در غیر نماز 155
- 7. نگاه زن به مرد نامحرم 156
- 6. نگاه مرد به زن نامحرم 156
- 9. شرایط لباس نمازگزار 157
- 8. حکم لمس و صدا 157
- 11. نماز زن و مرد در کنار یکدیگر 158
- 10. شرایط مکان نمازگزار 158
- 13. نماز در مقبره 159
- 12. مکانهایی که نماز در آنها مکروه است 159
- 15. عبور از مقابل نمازگزار 160
- 14. قرار دادن سُتره 160
- 16. جلوگیری نمازگزار از عبور دیگران 161
- 2. آداب مسجد 162
- 1. نمازگزاردن در مسجد 162
- احکام مساجد 162
- 4. خوابیدن در مسجد 163
- 3. محل عبور قرار دادن مسجد 163
- 1. مشروعیت اذان 164
- 5. وارد کردن نجس و متنجس در مسجد 164
- اذان و اقامه 164
- 3. الفاظ مورد اتفاق در اذان 165
- 2. جایگاه اذان 165
- 4. الفاظ مورد اختلاف در اذان 165
- 5. حکم اذان 166
- 6. حکم اقامه 166
- 7. فاصله بین اذان و اقامه 167
- 8. الفاظ اقامه 168
- 9. اذان و اقامه برای زنان 169
- 10. اذان برای اموری خاص 170
- 3. ارکان و واجبات نماز 171
- اشاره 171
- 1. ارکان و واجبات نماز 172
- واجبات نماز 172
- 1. معنا و حکم نیت 175
- واجب اول: نیّت 175
- 2. تلفظ به نیت 176
- 2. لفظ تکبیرة الاحرام 177
- واجب دوم: تکبیرة الاحرام 177
- 1. معنای تکبیرة الاحرام و حکم آن 177
- 1. حکم قیام در نمازهای فریضه و نافله 178
- واجب سوم: قیام 178
- 2. مقدار لازم در قیام 178
- 1. حکم فاتحة الکتاب و ذکر 179
- واجب چهارم و هفتم: قرائت و ذکر 179
- 2. حکم قرائت مأموم 180
- 3. تکفیر یا تکتّف (دست بسته نماز خواندن) 180
- 4. حکم بسمله 181
- 5. استعاذه 182
- 6. دعای افتتاح 182
- 7. تأمین (آمین گفتن پس از حمد) 183
- 9. مقدار لازم از سوره در قرائت 184
- 8. قرائت سوره، بعد از فاتحه 184
- 10. حکم قرائت سوره برای امام و مأموم و منفرد 185
- 11. تکبیرهای انتقال 185
- 12. بالا بردن دستها هنگام تکبیرها 186
- 13. باز کردن بین دو پا 186
- واجب پنجم 187
- 1. حکم رکوع 187
- 2. ذکر رکوع 187
- 3. ذکر برخاستن از رکوع 188
- واجب ششم: سجده 189
- 2. حکم سجده 189
- 1. چگونگی رفتن به سجده و برخاستن از آن 189
- 3. اعضای سجود 190
- 4. ما یصحّ السجود علیه 190
- 5. بالا بودن موضع سجده 191
- 7. چگونگی قرار دادن اعضای سجده بر زمین 192
- 6. ذکر سجده و مقدار آن 192
- 8. چگونگی نشستن پس از سجده 193
- 10. نشستن بین دو سجده 194
- 9. جلسه استراحت 194
- 12. مواضع سجده تلاوت 195
- 11. سجده تلاوت 195
- 14. سجده شکر 196
- 13. دعای هنگام سجده تلاوت 196
- 16. تشهد آخر 197
- 17. ذکر تشهد 197
- 15. تشهد اول 197
- واجب هشتم: تشهد 197
- 18. استحباب اشاره با انگشت سبابه 198
- 20. صلوات در تشهد آخر 199
- 19. صلوات در تشهد اول 199
- 21. دعا در تشهد آخر 200
- 23. صیغه سلام 201
- 22. سلام 201
- واجب نهم: سلام 201
- 24. توجه و اشاره به چپ و راست هنگام سلام 202
- 25. نیت در سلام 202
- 1. ترتیب 203
- واجب دهم: ترتیب 203
- 1. موالات 204
- واجب یازدهم: موالات 204
- مبطلات نماز 205
- 4. مبطلات و مکروهات نمازو احکام سهو و شک 205
- 1. مهمترین مبطلات نماز 205
- 2. شک در عدد رکعات 207
- 1. مکروهات نماز 207
- احکام شک و سهو در نماز 207
- 3. اسباب سجده سهو 208
- 4. حکم سجده سهو 209
- 5. چگونگی سجده سهو 210
- شرایط قصر خواندن نماز 212
- 5. نماز مسافر و نماز جماعت 212
- 1. قصر نماز در سفر 212
- نماز مسافر 212
- 1. مسافت شرعی 212
- 2. قصد سفر از زمان خروج 213
- 3. مباح بودن سفر 213
- 5. گذشتن از حدّ ترخص 213
- 4. سفر شغلی 213
- 6. اقتدای مسافر به حاضر 214
- 7. نیت اقامت 214
- 1. حکم جماعت در نمازهای روزانه 215
- احکام نماز جماعت 215
- نماز جماعت 215
- 2. اهمیت نماز جماعت/ 216
- 3. به جماعت خواندن نمازهای غیر روزانه 216
- 4. شرایط امام جماعت؛ موارد اتفاقی 217
- 5. شرایط امام جماعت؛ موارد اختلافی 218
- 6. اقتدا به مخالف در مذهب یا اجتهاد 218
- 7. اتحاد مکان و نبودن حایل 219
- 9. حکم مسبوق 220
- 8. نماز پیرامون کعبه 220
- اشاره 221
- 6. نمازهای دیگر: 221
- 1. اذن حاکم 222
- شرایط وجوب اقامه نمازجمعه 222
- نماز جمعه 222
- 1. وجوب نماز جمعه 222
- 4. تعدّد جمعه و رعایت فاصله 223
- 3. عدد شرکتکنندگان 223
- 2. جماعت 223
- 5. محل اقامه نمازجمعه 224
- 9. محتوای خطبه نماز جمعه 225
- 7. عدالت امام جمعه 225
- 6. ایراد دو خطبه 225
- 8. شرایط مکلّفان به شرکت در نماز جمعه 225
- 10. حرف زدن در حال خطبه 226
- 11. شرط عربی بودن خطبه 227
- 12. چگونگی نماز جمعه 227
- 1. حکم نماز عید 228
- نماز عیدین 228
- 2. چگونگی نماز عید 229
- 4. تکبیرهای ایام عید 230
- 1. حکم نماز کسوف و خسوف 230
- نماز آیات 230
- 3. آداب نماز عید 230
- 2. اقامه نماز کسوف و خسوف به جماعت 231
- 3. چگونگی انجام نماز کسوف و خسوف 231
- 4. نماز زلزله 232
- 5. سایر آیات 232
- 7. چگونگی انجام نماز استسقا 233
- 6. حکم نماز استسقا 233
- نماز استسقا 233
- نماز تراویح 234
- 8. آداب نماز استسقا 234
- 9. نماز تراویح 234
- 10. مندوبات نماز تراویح 235
- 11. برخی نمازهای مستحب 236
- فصل پنجم: مباحث روزه از دیدگاه مذاهب اسلامی 237
- اشاره 237
- روزه و مبطلات آن 238
- 1. تعریف روزه 238
- 2. اقسام روزه 238
- 3. وجوب روزه ماه مبارک رمضان 239
- 4. مبطلات روزه که مورد اتفاق است 239
- 1. مفسدات موجب قضا و کفاره در ماه رمضان 240
- مفطرات روزه 240
- 1. مبطلات موجب قضا، در ماه رمضان 241
- موجبات قضا 241
- احکام روزه 243
- 1. شرایط وجوب روزه 243
- 2. کسانی که روزه بر آنها واجب نیست 244
- 3. قضای روزه رمضان 244
- 4. فدیه تأخیر قضای رمضان 245
- 5. کفاره افطار عمدی 245
- 7. روزه در مناطق قطبی 246
- 6. قضای نماز و روزه از سوی میت 246
- 8. روزه مسافر 247
- 9. حکم روزه در سفر 247
- 1. ثبوت ماه رمضان 248
- احکام هلال 248
- 2. شرطیت اتحاد افق 248
- 3. اعتبار حکم حاکم 249
- 5. راههای اثبات هلال 249
- 4. اعتبار قول منجّمان 249
- 1. روزههای حرام 250
- اقسام روزه 250
- 3. روزه یومالشک 251
- 2. روزه مستحب گرفتن زن 251
- 4. روزههای مکروه 252
- 5. روزه عاشورا 252
- 6. روزههای مستحب 253
- 7. شب قدر 253
- احکام اعتکاف 254
- 3. شرایط مورد اتفاق در اعتکاف 254
- 2. مدت اعتکاف 254
- 1. اعتکاف 254
- 4. روزه در زمان اعتکاف 255
- 5. طهارت از جنابت، حیض و نفاس 255
- 6. مسجد محل اعتکاف 256
- 7. خروج از مسجد در حال اعتکاف 256
- 8. آمیزش جنسی در حال اعتکاف 257
- 9. محرّمات و مفسدات دیگر در اعتکاف 258
- وجوب حج 259
- 3. شرایط وجوب حج 259
- 1. وجوب حج، یک بار در عمر 259
- 2. واجبات احرام 259
- 1. وجوب حج و شرایط و اقسام آن 259
- 2. فوری یا تراخی بودن وجوب حج 259
- فصل ششم: مباحث حج و عمرهاز دیدگاه مذاهب اسلامی 259
- 5. وجوب همراه داشتن مَحْرم (بر زنان) 260
- 4. اسلام، شرط صحت یا وجوب 260
- 7. استنابه برای مستطیع عاجز یا میّت 261
- 8. نیابت از بلد یا میقات 261
- 6. نیابت در حج 261
- 1. انواع حج 262
- 2. حج قِران 262
- اقسام حج 262
- 3. انتخاب نوع حج 263
- 1. مواقیت مکانی 264
- میقات احرام 264
- 2. احرام قبل از میقات 264
- 3. عبور از میقات بدون احرام 265
- 4. ماههای حج 265
- احرام 266
- 5. احرام قبل از ماههای حج 266
- 1. مستحبات احرام 266
- 2. تیمم بدل از غسل احرام 267
- 3. واجبات احرام 267
- 4. حکم تلبیه 268
- 5. ذکر تلبیه 269
- 3. تروک احرام 270
- 2. جماع و مقدمات آن 270
- 3. عقد ازدواج برای خود و دیگران 270
- 1. شکار صحرایی وحشی 270
- 5. استفاده از عطریّات و چیزهای خوشبو 271
- 6. پوشیدن چیز دوخته 271
- 4. استمنا و خود ارضایی جنسی 271
- 7. پوشیدن چکمه و جوراب و مانند آن 272
- 9. فسوق 272
- 8. سرمه کشیدن 272
- 13. انگشتر به دست کردن 273
- 10. جدال 273
- 12. کشتن جانوران ساکن در بدن 273
- 11. نگاه در آینه 273
- 14. پوشش زیور برای زنان مُحرم 274
- 15. روغن مالی به بدن 274
- 17. پوشاندن سر برای مردان محرم 275
- 18. پوشاندن صورت برای زنان 275
- 16. ازاله مو 275
- 20. بیرون آوردن خون از بدن خود 276
- 19. استظلال 276
- 22. کندن دندان 276
- 21. ناخن گرفتن 276
- 24. سلاح در بر داشتن (مسلّح شدن) 277
- 25. حنا 277
- 23. کندن درخت یا گیاهان روییده در حرم 277
- 26. محرمات احرام به صورت شعر 278
- 6. تقصیر 279
- 4. طواف و نماز آن 279
- 2. حکم ورود به مکه 279
- 5. سعی 279
- 1. قطع تلبیه در احرام عمره تمتّع 279
- ورود به مکه 279
- 3. آداب ورود به مکه و مسجدالحرام 280
- 1. طواف قدوم 281
- طواف 281
- اقسام طواف 281
- 3. طواف عمره مفرده 282
- 2. طواف عمره تمتّع 282
- 4. طواف زیارت 282
- 6. طواف وداع 283
- 5. طواف نساء 283
- 8. شرایط طواف 283
- 7. طواف مستحب 283
- 9. واجبات طواف 285
- 10. مستحبات طواف 286
- 11. اضطباع 287
- 12. رَمَل 288
- 1. وجوب سعی میان صفا و مروه و شرایط و کیفیت آن 289
- 13. نماز طواف 289
- سعی میان صفا و مروه 289
- 3. تکرار سعی 290
- 2. تعداد سعی 290
- تقصیر 291
- 1. حلق یا تقصیر در عمره تمتّع 291
- 2. تعداد افعال واجب در عمره تمتّع 292
- 3. چگونگی تقصیر 293
- 4. حلق یا تقصیر در عمره مفرده 293
- 5. تعداد افعال واجب در عمره مفرده 294
- 8. وقوف به عرفات و مشعر 295
- 1. زمان و مکان احرام حج 295
- 7 احرام حج 295
- احرام حج 295
- 9. مناسک منا 295
- 2. قطع تلبیه در احرام حج 296
- 1. زمان وقوف در عرفات 296
- وقوف در عرفات 296
- 2. خطبه امام در عرفات 297
- 3. قصر یا تمام بودن نماز امام و سایر حجاج در عرفات 298
- 4. جمع نماز ظهر و عصر در عرفات 298
- 6. مستحبات وقوف در عرفات 299
- 5. نماز جمعه در عرفات 299
- وقوف در مشعرالحرام 300
- 7. زمان کوچ از عرفات 300
- 8. بیتوته شب عید در مشعرالحرام (پیش از وقوف بینالطلوعین) 300
- 9. وقوف پس از طلوع فجر در مشعرالحرام 301
- 10. شرایط وقوف در عرفات و مشعرالحرام 302
- 11. نماز مغرب و عشای شب عید قربان و چگونگی آن 303
- 12. مستحبات وقوف در مزدلفه 304
- 1. مناسک واجب منا در عید قربان 305
- 2. ترتیب اعمال عید قربان 305
- مناسک منا 305
- ویژگی شنها 306
- 1. جنس و اندازه شنها (سنگریزه) 306
- 1. محل جمعآوری سنگریزه 307
- شرایط رمی 307
- 3. مباح بودن حصاة 308
- 2. بکر بودن سنگریزهها 308
- 2. اصابت به جمره 309
- 1. پرتاب کردن 309
- واجبات رمی 309
- 3. تعداد سنگها 310
- 5. زمان رمی جمره عقبه 311
- 4. پشت سر هم انداختن 311
- 6. مستحبات و سنن رمی جمره عقبه 312
- قربانی و احکام آن 313
- 1. ذبح 313
- 2. سنّ قربانی 314
- 4. تعداد قربانی 314
- 3. صفت و ویژگیهای قربانی 314
- 5. بدل قربانی 315
- 7. زمان ذبح 316
- 6. مکان ذبح 316
- احکام حلق یا تقصیر در حج 317
- 1. وجوب حلق یا تقصیر 317
- 2. زمان حلق یا تقصیر 318
- 3. مکان حلق یا تقصیر 318
- 5. مستحبات حلق 319
- 6. خروج از احرام حج 319
- 4. وظیفه مردان بدون مو (اگر حلق برای آنها متعین باشد) 319
- 7. مراحل تحلّل از احرام 320
- اهمّ مستحبات منا 321
- 1. خطبه روز عید قربان 321
- 3. تکبیرهای روز عید 322
- 2. کوچ از منا در روز عید 322
- 11. مناسک ایام تشریق 323
- 2. نماز طواف زیارت 323
- واجبات بعد از اعمال منا 323
- 1. طواف زیارت 323
- 10. اعمال بعد از منا 323
- 3. سعی میان صفا و مروه 324
- 4. تحلّل دوم از احرام 324
- 1. بیتوته شب یازدهم و دوازدهم در منا 325
- 5. طواف نساء و نماز آن 325
- 6. تحلّل سوم از احرام 325
- مناسک ایام تشریق 325
- 3. عبادت در مکه به جای بیتوته در منا 326
- 2. کفاره ترک بیتوته 326
- رمی ایام تشریق 327
- 2. ترتیب در رمی جمرات سهگانه 327
- 4. حکم معذورین از بیتوته 327
- 1. رمی جمرات سهگانه در روزهای یازدهم و دوازدهم 327
- 4. کوچ از منا در روز دوازدهم (نَفْر اول) 328
- 3. زمان رمی جمرات سهگانه، روزهای یازدهم و دوازدهم 328
- 5. بیتوته شب سیزدهم برای کسی که غروب آن شب در منا بوده 329
- 6. بیتوته شب سیزدهم برای کسی که در حال احرام، صید یا با زن نزدیکی کرده 329
- 8. زمان رمی روز سیزدهم 330
- 7. رمی روز سیزدهم 330
- 10. خطبه امام پیش از نَفْر اول 331
- 9. زمان کوچ از منا در روز سیزدهم (نَفْر دوم) 331
- خاتمه 332
- فصل هفتم: مروری بر سایر ابواب فقهیاز دیدگاه مذاهب اسلامی 339
- 1. زکات فطره 339
- قسمت اول: سیری در مباحث زکات و خمساز نگاه مذاهب اسلامی 339
- اشاره 339
- زکات فطره 339
- 3. شرایط وجوب زکات فطره 340
- 2. حکم زکات فطره 340
- 4. مقدار فطریه 341
- 5. مصرف فطریه 342
- 6. چگونگی پرداخت فطریه 342
- 7. زمان وجوب فطریه 343
- 9. موارد مورد اتفاق در متعلّق زکات 344
- 8. اهمیت زکات 344
- زکات اموال 344
- 10. موارد اتفاقی در عدم تعلّق زکات 345
- 11. موارد اختلافی میان امامیه و سایر مذاهب در تعلّق زکات 346
- 12. وجوب خمس غنیمت 347
- 13. مهمترین موارد اختلافی در وجوب خمس 347
- 14. نتیجهگیری 348
- قسمت دوم: سیری در ابواب معاملاتاز نگاه مذاهب اسلامی 349
- اشاره 349
- باب بیع و مکاسب محرمه 350
- 2. احکام کلی بیع 350
- 1. اشاره 350
- 3. مکاسب محرمه 351
- 1. عوامل حجر 352
- 2. علایم بلوغ 352
- باب حجر 352
- 3. اولیای صغیر 353
- 1. مضاربه 354
- 2. شرکت 354
- عقود شرعی دیگر 354
- 5. هبه 355
- 4. ضمان و کفالت و حواله 355
- 3. اجاره 355
- 7. وصیت 356
- 6. رجوع در هبه 356
- 8. وصیت به حج و قرائت قرآن و مانند آن 357
- قسمت سوم: مروری بر احوال شخصیهاز نگاه مذاهب اسلامی 358
- اشاره 358
- 1. حکم نکاح 359
- 2. نکاح موقت 359
- نکاح 359
- 5. لزوم ولیّ در نکاح 360
- 4. نکاح اکراهی و هزلی 360
- 3. شاهد گرفتن برای عقد 360
- 7. مراتب اولیا 361
- 6. ولیّ مجبر 361
- 8. محرمات ابدی 362
- 11. مهمترین شرایط حرمت با شیرخواری 363
- 10. ازدواج با کفار 363
- 9. محرمات بالجمع 363
- 12. کمیّت رضاع موجب حرمت 364
- 1. ارکان طلاق 365
- مباحث طلاق 365
- 2. سه طلاقه و ملاک آن 366
- 2. چهارپایان 367
- 3. حشرات 367
- مباحث اطعمه و اشربه 367
- 1. پرندگان حلال و حرام 367
- 4. آبزیان 368
- چند واجب اجتماعی 368
- 6. ولیمه 368
- 5. حیوان جلّال 368
- 7. افشای سلام و ردّ آن 369
- 8. تسمیت العاطس 369
- قسمت چهارم: مروری بر سیاسات از دیدگاه مذاهب اسلامی 370
- اشاره 370
- مجازات اسلامی 371
- 1. انواع مجازات 371
- 2. مشروبخواری 371
- 3. حکم مشروبات مست کننده 372
- 5. حدّ زنا و لواط 372
- 4. حکم مواد مخدر 372
- 7. وطی در دُبُر 373
- 6. تحریم به اثر لواط 373
- 8. وطی بهائم 373
- 10. استمنا با دست 374
- انواع مجازات 374
- 9. حکم حیوان وطی شده 374
- 12. حدّ سرقت 375
- 1. ولیّ دم 375
- 11. مساحقه 375
- قصاص و دیات 375
- 3. دیه زن 376
- 2. قتل مسلمان به خاطر قتل ذمّی 376
- 4. مقدار دیه 376
- 7. وجوب امامت 377
- 5. قصاص از مرد به خاطر زن 377
- 6. مجری حدود و قصاص 377
- مباحث امامت 377
- 8. شرایط امامت 378
- 9. امامت 378
- 10. اجماع بر ولایت فقیه 378
- خاتمه 380
- بخش پایانی 380
- فهرست منابع 382
است و از بلد میت نایب گرفته میشود اگرچه وصیت به حج مکروه است. (1)
اقسام حج
1. انواع حج
مذاهب اسلامی؛ حج بر سه قسم است: تمتّع، افراد و قِران. همچنین همه مذاهب بر این نظریهاند که در حجّ تمتّع، پیش از اعمال حج، در ماههای حج باید عمره تمتّع گزارده شود و در حج افراد، اول اعمال حج انجام میشود وپس از فراغ از آن، احرام عمره بسته میشود.
در حج افراد قربانی واجب نیست، ولی مستحب است. (2)
2. حج قِران
امامیه؛ تنها تفاوت حج قِران و افراد آن است که در قِران، سوق قربانی در هنگام احرام واجب است.
مذاهب چهارگانه؛ حج قِران آن است که در یک احرام میان حج و عمره جمع کند و نیت کند: «لبّیک اللهمّ بحجّ و عمرةٍ»، به این نوع قِران، قِران حقیقی گویند. حج قِران نوع دیگری هم دارد که به آن «قِران حکمی» گویند و آن عبارت است از ادخال حج بر عمره؛ یعنی اول احرام عمره ببندد، آنگاه احرام حج را بر آن داخل کند، اگرچه در مورد شرایط
1- الفقه علی المذاهب الأربعه، ج 1، صص 638- 634؛ بدایةالمجتهد و نهایةالمقتصد، ج 1، صص 325 و 324؛ العروةالوثقی مع تعالیق الامام الخمینی قدس سره، صص 736- 732؛ الخلاف، ج 1، صص 415 و 414؛ شرائعالاسلام، ج 1، ص 229
2- شرائعالاسلام، ج 1، صص 240- 236؛ العروةالوثقی، ج 2، صص 540- 534؛ الخلاف، ج 1، صص 423- 419؛ الفقه علی المذاهبالأربعه، ج 1، صص 626- 619؛ بدایةالمجتهد و نهایةالمقتصد، ج 1، صص 339- 335؛ الفقه علی المذاهب الخمسه، ج 1، صص 322- 319؛ تذکرة الفقهاء، ج 7، صص 181- 167