- پیشگفتار 1
- مقدمه 5
- اشاره 10
- اشاره 10
- فصل اول: آشنایی با پیشینه مذاهب فقهی و چکیدهای از آراء اصولی آنها 10
- 1. برجستهترین مشترکات مذهبی عامه و خاصه 11
- 2. پیدایش مکتب اهل حدیث و اهل رأی در میان عامه 12
- اشاره 12
- الف) مکتب اهل حدیث 12
- ب) مکتب اهل رأی 13
- 3. پیدایش مذاهب چهارگانه عامه 15
- اشاره 15
- 4. مذهب حنفی (نخستین مذهب) 15
- اصول اساسی مذهب حنفی 16
- مهمترین منابع فقهی مذهب حنفی 19
- اشاره 19
- 5. مذهب مالکی (دومین مذهب) 19
- اصول اساسی مذهب مالکی 20
- مهمترین منابع فقهی مذهب مالکی 23
- 6. مذهب شافعی (سوّمین مذهب) 24
- اشاره 24
- اصول اساسی مذهب شافعی 25
- مهمترین منابع فقهی مذهب شافعی 26
- 7. مذهب حنبلی (چهارمین مذهب) 26
- اشاره 26
- اصول اساسی مذهب حنبلی 28
- مهمترین منابع فقهی مذهب حنبلی 29
- برخی از آراء کلامی احمد بن حنبل 29
- 8. تداوم مذهب حنبلی در قرون متأخّر 30
- 1. قرآن کریم 33
- فصل دوم: مقایسه اصول اساسی استنباط مذاهب اسلامی 33
- اصول اساسی استنباط 33
- 3. سنت نبوی منقول به خبر واحد ثقه 34
- 2. سنت نبوی متواتر و مشهور 34
- 4. سنت نبوی منقول به خبر مرسل و ضعیف 34
- 5. سنت اهل بیت: 35
- 6. قول صحابی 35
- 8. قیاس 36
- 7. اجماع 36
- 9. استحسان 37
- 10. عرف و عادت 38
- 11. استصحاب 38
- 12. استقراء 39
- 14. شرع من قبلنا 40
- 13. استدلال 40
- 16. مصالح مرسله 41
- 15. البرائة الاصلیة یا الاباحةالاصلیة 41
- 17. سدّ ذرائع و فتح ذرائع 42
- 18. مراعاة الخلاف 43
- 19. عمل اهل مدینه 43
- 20. اصالة التخییر 44
- 21. اصالة الاحتیاط 44
- 2. تقسیم حکم به «واقعی اوّلی» و «واقعی ثانوی» 45
- اقسام حکم شرعی 45
- 1. اقسام حکم تکلیفی 45
- 3. معنای «سنت» و فرق آن با «مستحب» و «مندوب» 46
- 4. معنای کراهت و ترک اولی 47
- 2. آب کثیر 49
- احکام آبها 49
- 1. احکام آبها و مطهّرات 49
- 1. آب مطلق 49
- فصل سوم: «طهارت» از دیدگاه مذاهب اسلامی 49
- 3. ملاک آب کثیر 50
- 4. آب قلیل 51
- 2. آب مضاف 51
- 1. آب مطلق 51
- مطهّرات 51
- 4. سوزاندن نجاست با آتش 52
- 3. استحاله 52
- 6. زمین 53
- 5. آفتاب 53
- 7. جمعبندی 55
- 2. ادرار و مدفوع حلال گوشت 56
- 2. اعیان نجس 56
- نجاسات 56
- 1. ادرار و مدفوع غیر حلال گوشت 56
- 4. وَذْی و مَذْی و وَدْی 57
- 3. منی 57
- 5. قی (استفراغ) 58
- 6. خون 58
- 7. میّت 59
- 8. مردار 59
- 9. اجزای مردار 59
- 11. فقّاع 60
- 10. شراب 60
- 12. سگ و خوک 61
- 14. قیح (چرک و زرد آب) 61
- 13. کافر 61
- 15. جمعبندی نجاسات 62
- 3. احکام تخلّی 63
- 2. رو به قبله یا پشت به آن نبودن 63
- 1. وجوب ستر عورت 63
- احکام تخلّی 63
- 4. تخلّی در ملک دیگران و در موقوفات 64
- 3. تخلّی بر قبور 64
- 5. تخلّی در آب راکد و جاری 65
- 6. تخلّی در جاده، خیابان و محل عبور و مرور مردم 65
- 7. استبرا 65
- 8. استنجا و تطهیر محل خروج ادرار و مدفوع 66
- 10. مکروهات تخلّی 67
- 9. چگونگی انجام استنجا 67
- 11. مستحبات تخلّی 67
- 1. ادرار، مدفوع و باد معده و روده 69
- 2. مذی و ودی 69
- احکام وضو 69
- نواقض وضو 69
- 4. احکام وضو 69
- 5. استحاضه قلیله 70
- 4. امور زایلکننده عقل 70
- 3. خواب غالب بر چشم و گوش 70
- 7. لمس 71
- 6. مسّ عورت 71
- 8. استفراغ 72
- 9. خون و قیح 72
- 11. ارتداد و خوردن گوشت شتر 73
- 10. قهقهه 73
- 12. جمعبندی نواقض 74
- احکام وضو 74
- 1. شستن صورت 74
- 2. از بالا به پایین شستن صورت 75
- 3. شستن دستها 76
- 4. مسح سر 76
- 5. آب مسح 77
- 6. مسح سر با داشتن حایل 77
- 7. مسح پاها 78
- 8. مسح پا با داشتن حایل 78
- 9. ترتیب 79
- 10. موالات 79
- 11. نیّت 80
- شرایط و غایات وضو 81
- 12. جمعبندی 81
- 3. غایات مورد اتفاق در وضو 82
- 2. شرایط مورد اختلاف در وضو 82
- 4. غایات مورد اختلاف در وضو 83
- 5. وضوهای مستحب 83
- 1. معنای سنتها و مستحبات وضو 84
- مستحبات و مکروهات وضو 84
- 2. مستحبات وضو 85
- 3. معنای مکروهات وضو 85
- 4. مکروهات وضو 86
- 2. احتلام 87
- غسل جنابت 87
- 5. احکام غسل 87
- 1. موجبات غسل جنابت 87
- 3. واجبات غسل جنابت 88
- 5. محرّمات در حال جنابت 89
- 4. اعمالی که غسل جنابت در آنها لازم است 89
- 7. کفایت غسل جنابت از وضو 90
- 6. مکروهات حال جنابت 90
- 2. سنّ بلوغ دختران و حکم آن 92
- احکام حیض 92
- 1. تعریف حیض 92
- 6. احکام بانوان 92
- 3. یائسگی و حکم آن 93
- 4. سنّ یائسگی 93
- 6. اکثر طهر 94
- 5. مدّت حیض 94
- 8. محرّمات مورد اتفاق در زمان حیض 95
- 7. اقلّ طهر 95
- 9. محرّمات مورد اختلاف در زمان حیض 95
- 10. استماع آیه سجده در حال جنابت و حیض 96
- 2. اقسام استحاضه 97
- احکام استحاضه 97
- 11. کیفیت غسل حیض 97
- 1. تعریف استحاضه 97
- 4. حکم استحاضه 98
- 3. غسل استحاضه 98
- 1. تعریف نفاس 99
- احکام نفاس 99
- 2. اقلّ نفاس 99
- 1. غسل مسّ میت 100
- 3. اکثر نفاس 100
- 4. حکم نفاس و غسل آن 100
- سایر اغسال واجب و مستحب 100
- 2. مسلمان شدن کافر 101
- 3. از دنیا رفتن 101
- 4. جمعبندی غسلهای واجب 101
- 5. غسلهای مستحب 102
- 1. نداشتن آب 103
- 2. طلب و جستجوی آب 103
- مسوّغات تیمّم 103
- 7. احکام تیمّم 103
- تیمّم 103
- 3. ترس و تعذّر از استعمال آب 104
- 4. داشتن آب غیر کافی 104
- 6. چیزهایی که تیمّم بر آنها صحیح است 105
- 5. تیمم در تنگی وقت نماز 105
- 7. نیت در تیمم 106
- 8. مسح صورت 106
- 9. مسح دستها 107
- 11. موالات 107
- 10. ترتیب 107
- 12. تسمیه 108
- احکام محتضر 109
- 1. برگرداندن محتضر به سوی قبله 109
- احتضار و غسل میت 109
- 8. احکام درگذشتگان 109
- غسل میّت 110
- 2. تلقین 110
- 1. غسل میت 110
- 3. غسل جنین سقط شده 111
- 2. شرایط مورد اتفاق در وجوب غسل میت 111
- 5. تعداد غسل میت 112
- 4. غسل مقداری از جسم 112
- 6. کیفیت غسل میت 113
- 8. همگن و همسان بودن غاسل 114
- 7. حنوط 114
- 10. فقدان همگن 115
- 9. غسل دادن زن و شوهر به وسیله یکدیگر 115
- کفن میّت 116
- 1. وجوب تکفین 116
- 2. حداقل مقدار لازم در کفن 116
- 3. شرایط و ویژگیها، و سنتها و مستحبات کفن 117
- 1. حکم نماز میت 118
- نماز میت 118
- 4. شرایط مورد اختلاف: حاضر بودن میت 119
- 3. شرایط مورد اتفاق در نماز میت 119
- 2. شرایط کسانی که بر میت نماز میگزارند 119
- 6. قرار دادن میت بر زمین 120
- 5. قرار دادن جنازه در برابر نمازگزار 120
- 7. واجبات و ارکان نیت در نماز میت 121
- 8. نماز میت در حال ایستاده 121
- 9. تعداد تکبیرهای نماز میت 121
- 10. چگونگی نماز میت و آداب آن 122
- 11. اقامه نماز میت در مسجد 123
- 12. شهید 124
- 13. اولیای میت 125
- 14. وقت اقامه نماز میت 127
- تشییع میّت 127
- 1. تشییع میت 127
- 2. شرکت زنان در تشییع جنازه 128
- 1. دفن میت 129
- دفن میّت 129
- 2. دفن میت به سمت قبله 129
- 3. قرار دادن لحد برای قبر 129
- احکام قبور 130
- 4. مستحبات و مکروهات دفن 130
- 1. نوشتن روی قبر 130
- 2. بنای بر قبور 131
- 3. نبش قبر 131
- 5. گریستن بر میت 132
- 4. تعزیت و تسلیت به مصیبتزدگان 132
- 1. زیارت اهل قبور برای مردان 133
- زیارت اهل قبور 133
- 2. زیارت اهل قبور برای زنان 133
- 3. زیارت قبر پیامبراعظم صلی الله علیه و آله و سلم 134
- 1. نمازهای واجب و نافلهی یومیهو اوقات آنها 135
- 2. تعداد نمازهای واجب یومیه 135
- فصل چهارم: مباحث نماز از دیدگاه مذاهب اسلامی 135
- 1. اهمیت نماز 135
- نمازهای واجب یومیه 135
- 1. وقت نماز ظهر 136
- 2. وقت نماز عصر 136
- اوقات نمازهای واجب یومیه 136
- 3. وقت نماز مغرب 137
- 5. وقت نماز صبح 138
- 4. وقت نماز عشا 138
- 6. اقامه نماز در برخی زمانها دارای نهی است 139
- 7. نماز متعلق نهی 139
- 8. جمع بین نمازهای ظهر و عصر، مغرب و عشا 141
- 9. موارد جواز جمع میان دو نماز 141
- 1. نمودار نمازهای غیر واجب 142
- تعداد و احکام نمازهای نافله 142
- 2. تفصیل نمازهای نافله 143
- 3. نمازهای شب و وتر و حکم قنوت در آنها 146
- 4. حکم قنوت در نمازها 147
- 2. مقدمات نماز: 149
- اشاره 149
- 1. حکم قبله 150
- قبله 150
- 3. جهل به جهت قبله 151
- 2. تعریف قبله 151
- 4. نماز در جوف و بام کعبه 152
- 2. حدّ عورت و پوشش در نمازها 153
- 1. حکم ستر عورت در نماز 153
- لباس نمازگزار 153
- 3. حکم پوشش در غیر نماز 154
- 4. حد پوشش مردان در غیر نماز 154
- 5. حد پوشش زنان در غیر نماز 155
- 7. نگاه زن به مرد نامحرم 156
- 6. نگاه مرد به زن نامحرم 156
- 8. حکم لمس و صدا 157
- 9. شرایط لباس نمازگزار 157
- 11. نماز زن و مرد در کنار یکدیگر 158
- 10. شرایط مکان نمازگزار 158
- 12. مکانهایی که نماز در آنها مکروه است 159
- 13. نماز در مقبره 159
- 15. عبور از مقابل نمازگزار 160
- 14. قرار دادن سُتره 160
- 16. جلوگیری نمازگزار از عبور دیگران 161
- 2. آداب مسجد 162
- احکام مساجد 162
- 1. نمازگزاردن در مسجد 162
- 4. خوابیدن در مسجد 163
- 3. محل عبور قرار دادن مسجد 163
- 5. وارد کردن نجس و متنجس در مسجد 164
- اذان و اقامه 164
- 1. مشروعیت اذان 164
- 4. الفاظ مورد اختلاف در اذان 165
- 3. الفاظ مورد اتفاق در اذان 165
- 2. جایگاه اذان 165
- 6. حکم اقامه 166
- 5. حکم اذان 166
- 7. فاصله بین اذان و اقامه 167
- 8. الفاظ اقامه 168
- 9. اذان و اقامه برای زنان 169
- 10. اذان برای اموری خاص 170
- 3. ارکان و واجبات نماز 171
- اشاره 171
- 1. ارکان و واجبات نماز 172
- واجبات نماز 172
- 1. معنا و حکم نیت 175
- واجب اول: نیّت 175
- 2. تلفظ به نیت 176
- 2. لفظ تکبیرة الاحرام 177
- واجب دوم: تکبیرة الاحرام 177
- 1. معنای تکبیرة الاحرام و حکم آن 177
- واجب سوم: قیام 178
- 2. مقدار لازم در قیام 178
- 1. حکم قیام در نمازهای فریضه و نافله 178
- 1. حکم فاتحة الکتاب و ذکر 179
- واجب چهارم و هفتم: قرائت و ذکر 179
- 3. تکفیر یا تکتّف (دست بسته نماز خواندن) 180
- 2. حکم قرائت مأموم 180
- 4. حکم بسمله 181
- 5. استعاذه 182
- 6. دعای افتتاح 182
- 7. تأمین (آمین گفتن پس از حمد) 183
- 9. مقدار لازم از سوره در قرائت 184
- 8. قرائت سوره، بعد از فاتحه 184
- 10. حکم قرائت سوره برای امام و مأموم و منفرد 185
- 11. تکبیرهای انتقال 185
- 13. باز کردن بین دو پا 186
- 12. بالا بردن دستها هنگام تکبیرها 186
- 1. حکم رکوع 187
- 2. ذکر رکوع 187
- واجب پنجم 187
- 3. ذکر برخاستن از رکوع 188
- واجب ششم: سجده 189
- 1. چگونگی رفتن به سجده و برخاستن از آن 189
- 2. حکم سجده 189
- 4. ما یصحّ السجود علیه 190
- 3. اعضای سجود 190
- 5. بالا بودن موضع سجده 191
- 7. چگونگی قرار دادن اعضای سجده بر زمین 192
- 6. ذکر سجده و مقدار آن 192
- 8. چگونگی نشستن پس از سجده 193
- 10. نشستن بین دو سجده 194
- 9. جلسه استراحت 194
- 12. مواضع سجده تلاوت 195
- 11. سجده تلاوت 195
- 14. سجده شکر 196
- 13. دعای هنگام سجده تلاوت 196
- 16. تشهد آخر 197
- 17. ذکر تشهد 197
- واجب هشتم: تشهد 197
- 15. تشهد اول 197
- 18. استحباب اشاره با انگشت سبابه 198
- 20. صلوات در تشهد آخر 199
- 19. صلوات در تشهد اول 199
- 21. دعا در تشهد آخر 200
- 23. صیغه سلام 201
- 22. سلام 201
- واجب نهم: سلام 201
- 25. نیت در سلام 202
- 24. توجه و اشاره به چپ و راست هنگام سلام 202
- 1. ترتیب 203
- واجب دهم: ترتیب 203
- واجب یازدهم: موالات 204
- 1. موالات 204
- 1. مهمترین مبطلات نماز 205
- 4. مبطلات و مکروهات نمازو احکام سهو و شک 205
- مبطلات نماز 205
- 1. مکروهات نماز 207
- احکام شک و سهو در نماز 207
- 2. شک در عدد رکعات 207
- 3. اسباب سجده سهو 208
- 4. حکم سجده سهو 209
- 5. چگونگی سجده سهو 210
- شرایط قصر خواندن نماز 212
- نماز مسافر 212
- 1. مسافت شرعی 212
- 5. نماز مسافر و نماز جماعت 212
- 1. قصر نماز در سفر 212
- 5. گذشتن از حدّ ترخص 213
- 3. مباح بودن سفر 213
- 2. قصد سفر از زمان خروج 213
- 4. سفر شغلی 213
- 6. اقتدای مسافر به حاضر 214
- 7. نیت اقامت 214
- احکام نماز جماعت 215
- 1. حکم جماعت در نمازهای روزانه 215
- نماز جماعت 215
- 3. به جماعت خواندن نمازهای غیر روزانه 216
- 2. اهمیت نماز جماعت/ 216
- 4. شرایط امام جماعت؛ موارد اتفاقی 217
- 5. شرایط امام جماعت؛ موارد اختلافی 218
- 6. اقتدا به مخالف در مذهب یا اجتهاد 218
- 7. اتحاد مکان و نبودن حایل 219
- 9. حکم مسبوق 220
- 8. نماز پیرامون کعبه 220
- اشاره 221
- 6. نمازهای دیگر: 221
- 1. اذن حاکم 222
- نماز جمعه 222
- شرایط وجوب اقامه نمازجمعه 222
- 1. وجوب نماز جمعه 222
- 3. عدد شرکتکنندگان 223
- 4. تعدّد جمعه و رعایت فاصله 223
- 2. جماعت 223
- 5. محل اقامه نمازجمعه 224
- 9. محتوای خطبه نماز جمعه 225
- 8. شرایط مکلّفان به شرکت در نماز جمعه 225
- 7. عدالت امام جمعه 225
- 6. ایراد دو خطبه 225
- 10. حرف زدن در حال خطبه 226
- 12. چگونگی نماز جمعه 227
- 11. شرط عربی بودن خطبه 227
- نماز عیدین 228
- 1. حکم نماز عید 228
- 2. چگونگی نماز عید 229
- 3. آداب نماز عید 230
- 1. حکم نماز کسوف و خسوف 230
- 4. تکبیرهای ایام عید 230
- نماز آیات 230
- 3. چگونگی انجام نماز کسوف و خسوف 231
- 2. اقامه نماز کسوف و خسوف به جماعت 231
- 4. نماز زلزله 232
- 5. سایر آیات 232
- 7. چگونگی انجام نماز استسقا 233
- 6. حکم نماز استسقا 233
- نماز استسقا 233
- نماز تراویح 234
- 8. آداب نماز استسقا 234
- 9. نماز تراویح 234
- 10. مندوبات نماز تراویح 235
- 11. برخی نمازهای مستحب 236
- فصل پنجم: مباحث روزه از دیدگاه مذاهب اسلامی 237
- اشاره 237
- روزه و مبطلات آن 238
- 2. اقسام روزه 238
- 1. تعریف روزه 238
- 3. وجوب روزه ماه مبارک رمضان 239
- 4. مبطلات روزه که مورد اتفاق است 239
- 1. مفسدات موجب قضا و کفاره در ماه رمضان 240
- مفطرات روزه 240
- موجبات قضا 241
- 1. مبطلات موجب قضا، در ماه رمضان 241
- 1. شرایط وجوب روزه 243
- احکام روزه 243
- 3. قضای روزه رمضان 244
- 2. کسانی که روزه بر آنها واجب نیست 244
- 5. کفاره افطار عمدی 245
- 4. فدیه تأخیر قضای رمضان 245
- 6. قضای نماز و روزه از سوی میت 246
- 7. روزه در مناطق قطبی 246
- 9. حکم روزه در سفر 247
- 8. روزه مسافر 247
- 2. شرطیت اتحاد افق 248
- 1. ثبوت ماه رمضان 248
- احکام هلال 248
- 3. اعتبار حکم حاکم 249
- 5. راههای اثبات هلال 249
- 4. اعتبار قول منجّمان 249
- 1. روزههای حرام 250
- اقسام روزه 250
- 3. روزه یومالشک 251
- 2. روزه مستحب گرفتن زن 251
- 4. روزههای مکروه 252
- 5. روزه عاشورا 252
- 7. شب قدر 253
- 6. روزههای مستحب 253
- احکام اعتکاف 254
- 3. شرایط مورد اتفاق در اعتکاف 254
- 2. مدت اعتکاف 254
- 1. اعتکاف 254
- 5. طهارت از جنابت، حیض و نفاس 255
- 4. روزه در زمان اعتکاف 255
- 7. خروج از مسجد در حال اعتکاف 256
- 6. مسجد محل اعتکاف 256
- 8. آمیزش جنسی در حال اعتکاف 257
- 9. محرّمات و مفسدات دیگر در اعتکاف 258
- وجوب حج 259
- 2. فوری یا تراخی بودن وجوب حج 259
- 3. شرایط وجوب حج 259
- 1. وجوب حج، یک بار در عمر 259
- 2. واجبات احرام 259
- فصل ششم: مباحث حج و عمرهاز دیدگاه مذاهب اسلامی 259
- 1. وجوب حج و شرایط و اقسام آن 259
- 5. وجوب همراه داشتن مَحْرم (بر زنان) 260
- 4. اسلام، شرط صحت یا وجوب 260
- 8. نیابت از بلد یا میقات 261
- 7. استنابه برای مستطیع عاجز یا میّت 261
- 6. نیابت در حج 261
- 1. انواع حج 262
- 2. حج قِران 262
- اقسام حج 262
- 3. انتخاب نوع حج 263
- 2. احرام قبل از میقات 264
- 1. مواقیت مکانی 264
- میقات احرام 264
- 4. ماههای حج 265
- 3. عبور از میقات بدون احرام 265
- 1. مستحبات احرام 266
- احرام 266
- 5. احرام قبل از ماههای حج 266
- 2. تیمم بدل از غسل احرام 267
- 3. واجبات احرام 267
- 4. حکم تلبیه 268
- 5. ذکر تلبیه 269
- 3. تروک احرام 270
- 3. عقد ازدواج برای خود و دیگران 270
- 2. جماع و مقدمات آن 270
- 1. شکار صحرایی وحشی 270
- 4. استمنا و خود ارضایی جنسی 271
- 5. استفاده از عطریّات و چیزهای خوشبو 271
- 6. پوشیدن چیز دوخته 271
- 9. فسوق 272
- 7. پوشیدن چکمه و جوراب و مانند آن 272
- 8. سرمه کشیدن 272
- 10. جدال 273
- 12. کشتن جانوران ساکن در بدن 273
- 13. انگشتر به دست کردن 273
- 11. نگاه در آینه 273
- 14. پوشش زیور برای زنان مُحرم 274
- 15. روغن مالی به بدن 274
- 17. پوشاندن سر برای مردان محرم 275
- 18. پوشاندن صورت برای زنان 275
- 16. ازاله مو 275
- 20. بیرون آوردن خون از بدن خود 276
- 19. استظلال 276
- 22. کندن دندان 276
- 21. ناخن گرفتن 276
- 24. سلاح در بر داشتن (مسلّح شدن) 277
- 25. حنا 277
- 23. کندن درخت یا گیاهان روییده در حرم 277
- 26. محرمات احرام به صورت شعر 278
- 6. تقصیر 279
- 4. طواف و نماز آن 279
- 2. حکم ورود به مکه 279
- 5. سعی 279
- 1. قطع تلبیه در احرام عمره تمتّع 279
- ورود به مکه 279
- 3. آداب ورود به مکه و مسجدالحرام 280
- اقسام طواف 281
- 1. طواف قدوم 281
- طواف 281
- 2. طواف عمره تمتّع 282
- 3. طواف عمره مفرده 282
- 4. طواف زیارت 282
- 6. طواف وداع 283
- 8. شرایط طواف 283
- 7. طواف مستحب 283
- 5. طواف نساء 283
- 9. واجبات طواف 285
- 10. مستحبات طواف 286
- 11. اضطباع 287
- 12. رَمَل 288
- 13. نماز طواف 289
- 1. وجوب سعی میان صفا و مروه و شرایط و کیفیت آن 289
- سعی میان صفا و مروه 289
- 3. تکرار سعی 290
- 2. تعداد سعی 290
- تقصیر 291
- 1. حلق یا تقصیر در عمره تمتّع 291
- 2. تعداد افعال واجب در عمره تمتّع 292
- 3. چگونگی تقصیر 293
- 4. حلق یا تقصیر در عمره مفرده 293
- 5. تعداد افعال واجب در عمره مفرده 294
- احرام حج 295
- 9. مناسک منا 295
- 8. وقوف به عرفات و مشعر 295
- 7 احرام حج 295
- 1. زمان و مکان احرام حج 295
- 2. قطع تلبیه در احرام حج 296
- 1. زمان وقوف در عرفات 296
- وقوف در عرفات 296
- 2. خطبه امام در عرفات 297
- 4. جمع نماز ظهر و عصر در عرفات 298
- 3. قصر یا تمام بودن نماز امام و سایر حجاج در عرفات 298
- 5. نماز جمعه در عرفات 299
- 6. مستحبات وقوف در عرفات 299
- 8. بیتوته شب عید در مشعرالحرام (پیش از وقوف بینالطلوعین) 300
- 7. زمان کوچ از عرفات 300
- وقوف در مشعرالحرام 300
- 9. وقوف پس از طلوع فجر در مشعرالحرام 301
- 10. شرایط وقوف در عرفات و مشعرالحرام 302
- 11. نماز مغرب و عشای شب عید قربان و چگونگی آن 303
- 12. مستحبات وقوف در مزدلفه 304
- 1. مناسک واجب منا در عید قربان 305
- مناسک منا 305
- 2. ترتیب اعمال عید قربان 305
- ویژگی شنها 306
- 1. جنس و اندازه شنها (سنگریزه) 306
- 1. محل جمعآوری سنگریزه 307
- شرایط رمی 307
- 2. بکر بودن سنگریزهها 308
- 3. مباح بودن حصاة 308
- واجبات رمی 309
- 2. اصابت به جمره 309
- 1. پرتاب کردن 309
- 3. تعداد سنگها 310
- 5. زمان رمی جمره عقبه 311
- 4. پشت سر هم انداختن 311
- 6. مستحبات و سنن رمی جمره عقبه 312
- قربانی و احکام آن 313
- 1. ذبح 313
- 2. سنّ قربانی 314
- 3. صفت و ویژگیهای قربانی 314
- 4. تعداد قربانی 314
- 5. بدل قربانی 315
- 7. زمان ذبح 316
- 6. مکان ذبح 316
- احکام حلق یا تقصیر در حج 317
- 1. وجوب حلق یا تقصیر 317
- 3. مکان حلق یا تقصیر 318
- 2. زمان حلق یا تقصیر 318
- 6. خروج از احرام حج 319
- 4. وظیفه مردان بدون مو (اگر حلق برای آنها متعین باشد) 319
- 5. مستحبات حلق 319
- 7. مراحل تحلّل از احرام 320
- 1. خطبه روز عید قربان 321
- اهمّ مستحبات منا 321
- 3. تکبیرهای روز عید 322
- 2. کوچ از منا در روز عید 322
- 11. مناسک ایام تشریق 323
- 2. نماز طواف زیارت 323
- واجبات بعد از اعمال منا 323
- 1. طواف زیارت 323
- 10. اعمال بعد از منا 323
- 4. تحلّل دوم از احرام 324
- 3. سعی میان صفا و مروه 324
- 1. بیتوته شب یازدهم و دوازدهم در منا 325
- 5. طواف نساء و نماز آن 325
- مناسک ایام تشریق 325
- 6. تحلّل سوم از احرام 325
- 3. عبادت در مکه به جای بیتوته در منا 326
- 2. کفاره ترک بیتوته 326
- 4. حکم معذورین از بیتوته 327
- رمی ایام تشریق 327
- 1. رمی جمرات سهگانه در روزهای یازدهم و دوازدهم 327
- 2. ترتیب در رمی جمرات سهگانه 327
- 4. کوچ از منا در روز دوازدهم (نَفْر اول) 328
- 3. زمان رمی جمرات سهگانه، روزهای یازدهم و دوازدهم 328
- 5. بیتوته شب سیزدهم برای کسی که غروب آن شب در منا بوده 329
- 6. بیتوته شب سیزدهم برای کسی که در حال احرام، صید یا با زن نزدیکی کرده 329
- 8. زمان رمی روز سیزدهم 330
- 7. رمی روز سیزدهم 330
- 10. خطبه امام پیش از نَفْر اول 331
- 9. زمان کوچ از منا در روز سیزدهم (نَفْر دوم) 331
- خاتمه 332
- فصل هفتم: مروری بر سایر ابواب فقهیاز دیدگاه مذاهب اسلامی 339
- 1. زکات فطره 339
- اشاره 339
- قسمت اول: سیری در مباحث زکات و خمساز نگاه مذاهب اسلامی 339
- زکات فطره 339
- 3. شرایط وجوب زکات فطره 340
- 2. حکم زکات فطره 340
- 4. مقدار فطریه 341
- 5. مصرف فطریه 342
- 6. چگونگی پرداخت فطریه 342
- 7. زمان وجوب فطریه 343
- 8. اهمیت زکات 344
- 9. موارد مورد اتفاق در متعلّق زکات 344
- زکات اموال 344
- 10. موارد اتفاقی در عدم تعلّق زکات 345
- 11. موارد اختلافی میان امامیه و سایر مذاهب در تعلّق زکات 346
- 13. مهمترین موارد اختلافی در وجوب خمس 347
- 12. وجوب خمس غنیمت 347
- 14. نتیجهگیری 348
- قسمت دوم: سیری در ابواب معاملاتاز نگاه مذاهب اسلامی 349
- اشاره 349
- باب بیع و مکاسب محرمه 350
- 2. احکام کلی بیع 350
- 1. اشاره 350
- 3. مکاسب محرمه 351
- 2. علایم بلوغ 352
- 1. عوامل حجر 352
- باب حجر 352
- 3. اولیای صغیر 353
- 2. شرکت 354
- 1. مضاربه 354
- عقود شرعی دیگر 354
- 3. اجاره 355
- 5. هبه 355
- 4. ضمان و کفالت و حواله 355
- 7. وصیت 356
- 6. رجوع در هبه 356
- 8. وصیت به حج و قرائت قرآن و مانند آن 357
- اشاره 358
- قسمت سوم: مروری بر احوال شخصیهاز نگاه مذاهب اسلامی 358
- نکاح 359
- 2. نکاح موقت 359
- 1. حکم نکاح 359
- 4. نکاح اکراهی و هزلی 360
- 5. لزوم ولیّ در نکاح 360
- 3. شاهد گرفتن برای عقد 360
- 6. ولیّ مجبر 361
- 7. مراتب اولیا 361
- 8. محرمات ابدی 362
- 9. محرمات بالجمع 363
- 10. ازدواج با کفار 363
- 11. مهمترین شرایط حرمت با شیرخواری 363
- 12. کمیّت رضاع موجب حرمت 364
- مباحث طلاق 365
- 1. ارکان طلاق 365
- 2. سه طلاقه و ملاک آن 366
- مباحث اطعمه و اشربه 367
- 3. حشرات 367
- 1. پرندگان حلال و حرام 367
- 2. چهارپایان 367
- چند واجب اجتماعی 368
- 4. آبزیان 368
- 5. حیوان جلّال 368
- 6. ولیمه 368
- 7. افشای سلام و ردّ آن 369
- 8. تسمیت العاطس 369
- قسمت چهارم: مروری بر سیاسات از دیدگاه مذاهب اسلامی 370
- اشاره 370
- مجازات اسلامی 371
- 1. انواع مجازات 371
- 2. مشروبخواری 371
- 3. حکم مشروبات مست کننده 372
- 5. حدّ زنا و لواط 372
- 4. حکم مواد مخدر 372
- 8. وطی بهائم 373
- 7. وطی در دُبُر 373
- 6. تحریم به اثر لواط 373
- 9. حکم حیوان وطی شده 374
- 10. استمنا با دست 374
- انواع مجازات 374
- 1. ولیّ دم 375
- 12. حدّ سرقت 375
- 11. مساحقه 375
- قصاص و دیات 375
- 2. قتل مسلمان به خاطر قتل ذمّی 376
- 3. دیه زن 376
- 4. مقدار دیه 376
- 5. قصاص از مرد به خاطر زن 377
- 7. وجوب امامت 377
- مباحث امامت 377
- 6. مجری حدود و قصاص 377
- 10. اجماع بر ولایت فقیه 378
- 8. شرایط امامت 378
- 9. امامت 378
- خاتمه 380
- بخش پایانی 380
- فهرست منابع 382
به نظر برخی از فقهای امامیه، در یک مورد استحباب سعی مطرح است و آن در صورتی است که اگر بر اثر فراموشی از هفت شوط بگذرد و شوط هشتم کامل شده باشد، تکمیل هفت شوط دوم مستحب است. (1)
تقصیر
1. حلق یا تقصیر در عمره تمتّع
امامیه؛ پس از سعی در عمره تمتّع، واجب است بر مُحرِم تقصیر کند و تراشیدن سر جایز نیست.
حنبلیه و حنفیه؛ طبق مذهب حنبلیه و حنفیه، متمتّع دو گونه است: 1. متمتّعی که سوق هدی نکرده، وظیفه او است که با حلق یا تقصیر، پس از سعی از احرام خارج شود 2. متمتّعی که سوق هدی کرده، پس از سعی نمیتواند با حلق یا تقصیر از احرام بیرون آید و در فاصله میان اعمال عمره تمتّع و حج، همچنان مُحرِم میماند تا روز ترویه یا قبل از آن محرم به احرام حج گردیده و عازم منا و عرفات شود.
شافعیه؛ دو قول دارد: 1. پس از سعی، حلق یا تقصیر میکند و از احرام خارج میشود و حلق افضل است 2. حلق یا تقصیر از واجبات نیست و جزو نسک نمیباشد و با سعی، از عمره خارج میشود. شافعیه معتقدند: سوق هدی مانع از تحلّل و خروج از احرام نیست و پس از عمره تمتّع میتوان قربانی کرد. به نقل شیخ طوسی از شافعیه، در مروه یا در هر جای مکه، متمتّع اگر بخواهد، میتواند قربانی کند.
مالکیه؛ متمتّع پس از سعی، حلق یا تقصیر میکند و از احرام خارج میشود و بعداً از مکه برای حج احرام میبندد. متمتّع اگر قربانی خود را در عرفه وقوف داد، آن را در منا ذبح
1- همان