- پیشگفتار 1
- مقدمه 5
- اشاره 10
- اشاره 10
- فصل اول: آشنایی با پیشینه مذاهب فقهی و چکیدهای از آراء اصولی آنها 10
- 1. برجستهترین مشترکات مذهبی عامه و خاصه 11
- 2. پیدایش مکتب اهل حدیث و اهل رأی در میان عامه 12
- اشاره 12
- الف) مکتب اهل حدیث 12
- ب) مکتب اهل رأی 13
- 3. پیدایش مذاهب چهارگانه عامه 15
- اشاره 15
- 4. مذهب حنفی (نخستین مذهب) 15
- اصول اساسی مذهب حنفی 16
- اشاره 19
- مهمترین منابع فقهی مذهب حنفی 19
- 5. مذهب مالکی (دومین مذهب) 19
- اصول اساسی مذهب مالکی 20
- مهمترین منابع فقهی مذهب مالکی 23
- اشاره 24
- 6. مذهب شافعی (سوّمین مذهب) 24
- اصول اساسی مذهب شافعی 25
- 7. مذهب حنبلی (چهارمین مذهب) 26
- اشاره 26
- مهمترین منابع فقهی مذهب شافعی 26
- اصول اساسی مذهب حنبلی 28
- مهمترین منابع فقهی مذهب حنبلی 29
- برخی از آراء کلامی احمد بن حنبل 29
- 8. تداوم مذهب حنبلی در قرون متأخّر 30
- اصول اساسی استنباط 33
- 1. قرآن کریم 33
- فصل دوم: مقایسه اصول اساسی استنباط مذاهب اسلامی 33
- 4. سنت نبوی منقول به خبر مرسل و ضعیف 34
- 3. سنت نبوی منقول به خبر واحد ثقه 34
- 2. سنت نبوی متواتر و مشهور 34
- 5. سنت اهل بیت: 35
- 6. قول صحابی 35
- 7. اجماع 36
- 8. قیاس 36
- 9. استحسان 37
- 10. عرف و عادت 38
- 11. استصحاب 38
- 12. استقراء 39
- 14. شرع من قبلنا 40
- 13. استدلال 40
- 15. البرائة الاصلیة یا الاباحةالاصلیة 41
- 16. مصالح مرسله 41
- 17. سدّ ذرائع و فتح ذرائع 42
- 19. عمل اهل مدینه 43
- 18. مراعاة الخلاف 43
- 21. اصالة الاحتیاط 44
- 20. اصالة التخییر 44
- 1. اقسام حکم تکلیفی 45
- 2. تقسیم حکم به «واقعی اوّلی» و «واقعی ثانوی» 45
- اقسام حکم شرعی 45
- 3. معنای «سنت» و فرق آن با «مستحب» و «مندوب» 46
- 4. معنای کراهت و ترک اولی 47
- 2. آب کثیر 49
- 1. آب مطلق 49
- 1. احکام آبها و مطهّرات 49
- فصل سوم: «طهارت» از دیدگاه مذاهب اسلامی 49
- احکام آبها 49
- 3. ملاک آب کثیر 50
- مطهّرات 51
- 4. آب قلیل 51
- 2. آب مضاف 51
- 1. آب مطلق 51
- 4. سوزاندن نجاست با آتش 52
- 3. استحاله 52
- 6. زمین 53
- 5. آفتاب 53
- 7. جمعبندی 55
- نجاسات 56
- 1. ادرار و مدفوع غیر حلال گوشت 56
- 2. اعیان نجس 56
- 2. ادرار و مدفوع حلال گوشت 56
- 4. وَذْی و مَذْی و وَدْی 57
- 3. منی 57
- 5. قی (استفراغ) 58
- 6. خون 58
- 8. مردار 59
- 7. میّت 59
- 9. اجزای مردار 59
- 11. فقّاع 60
- 10. شراب 60
- 14. قیح (چرک و زرد آب) 61
- 12. سگ و خوک 61
- 13. کافر 61
- 15. جمعبندی نجاسات 62
- 3. احکام تخلّی 63
- 2. رو به قبله یا پشت به آن نبودن 63
- احکام تخلّی 63
- 1. وجوب ستر عورت 63
- 4. تخلّی در ملک دیگران و در موقوفات 64
- 3. تخلّی بر قبور 64
- 6. تخلّی در جاده، خیابان و محل عبور و مرور مردم 65
- 5. تخلّی در آب راکد و جاری 65
- 7. استبرا 65
- 8. استنجا و تطهیر محل خروج ادرار و مدفوع 66
- 9. چگونگی انجام استنجا 67
- 10. مکروهات تخلّی 67
- 11. مستحبات تخلّی 67
- احکام وضو 69
- 1. ادرار، مدفوع و باد معده و روده 69
- 2. مذی و ودی 69
- نواقض وضو 69
- 4. احکام وضو 69
- 5. استحاضه قلیله 70
- 4. امور زایلکننده عقل 70
- 3. خواب غالب بر چشم و گوش 70
- 7. لمس 71
- 6. مسّ عورت 71
- 9. خون و قیح 72
- 8. استفراغ 72
- 11. ارتداد و خوردن گوشت شتر 73
- 10. قهقهه 73
- 12. جمعبندی نواقض 74
- احکام وضو 74
- 1. شستن صورت 74
- 2. از بالا به پایین شستن صورت 75
- 3. شستن دستها 76
- 4. مسح سر 76
- 5. آب مسح 77
- 6. مسح سر با داشتن حایل 77
- 8. مسح پا با داشتن حایل 78
- 7. مسح پاها 78
- 10. موالات 79
- 9. ترتیب 79
- 11. نیّت 80
- شرایط و غایات وضو 81
- 12. جمعبندی 81
- 2. شرایط مورد اختلاف در وضو 82
- 3. غایات مورد اتفاق در وضو 82
- 4. غایات مورد اختلاف در وضو 83
- 5. وضوهای مستحب 83
- مستحبات و مکروهات وضو 84
- 1. معنای سنتها و مستحبات وضو 84
- 2. مستحبات وضو 85
- 3. معنای مکروهات وضو 85
- 4. مکروهات وضو 86
- غسل جنابت 87
- 2. احتلام 87
- 1. موجبات غسل جنابت 87
- 5. احکام غسل 87
- 3. واجبات غسل جنابت 88
- 5. محرّمات در حال جنابت 89
- 4. اعمالی که غسل جنابت در آنها لازم است 89
- 6. مکروهات حال جنابت 90
- 7. کفایت غسل جنابت از وضو 90
- 2. سنّ بلوغ دختران و حکم آن 92
- 6. احکام بانوان 92
- احکام حیض 92
- 1. تعریف حیض 92
- 3. یائسگی و حکم آن 93
- 4. سنّ یائسگی 93
- 6. اکثر طهر 94
- 5. مدّت حیض 94
- 8. محرّمات مورد اتفاق در زمان حیض 95
- 9. محرّمات مورد اختلاف در زمان حیض 95
- 7. اقلّ طهر 95
- 10. استماع آیه سجده در حال جنابت و حیض 96
- 1. تعریف استحاضه 97
- 2. اقسام استحاضه 97
- احکام استحاضه 97
- 11. کیفیت غسل حیض 97
- 4. حکم استحاضه 98
- 3. غسل استحاضه 98
- 1. تعریف نفاس 99
- 2. اقلّ نفاس 99
- احکام نفاس 99
- 1. غسل مسّ میت 100
- 3. اکثر نفاس 100
- سایر اغسال واجب و مستحب 100
- 4. حکم نفاس و غسل آن 100
- 3. از دنیا رفتن 101
- 2. مسلمان شدن کافر 101
- 4. جمعبندی غسلهای واجب 101
- 5. غسلهای مستحب 102
- تیمّم 103
- 1. نداشتن آب 103
- مسوّغات تیمّم 103
- 2. طلب و جستجوی آب 103
- 7. احکام تیمّم 103
- 3. ترس و تعذّر از استعمال آب 104
- 4. داشتن آب غیر کافی 104
- 5. تیمم در تنگی وقت نماز 105
- 6. چیزهایی که تیمّم بر آنها صحیح است 105
- 7. نیت در تیمم 106
- 8. مسح صورت 106
- 10. ترتیب 107
- 11. موالات 107
- 9. مسح دستها 107
- 12. تسمیه 108
- 8. احکام درگذشتگان 109
- احکام محتضر 109
- احتضار و غسل میت 109
- 1. برگرداندن محتضر به سوی قبله 109
- غسل میّت 110
- 2. تلقین 110
- 1. غسل میت 110
- 2. شرایط مورد اتفاق در وجوب غسل میت 111
- 3. غسل جنین سقط شده 111
- 4. غسل مقداری از جسم 112
- 5. تعداد غسل میت 112
- 6. کیفیت غسل میت 113
- 8. همگن و همسان بودن غاسل 114
- 7. حنوط 114
- 10. فقدان همگن 115
- 9. غسل دادن زن و شوهر به وسیله یکدیگر 115
- کفن میّت 116
- 2. حداقل مقدار لازم در کفن 116
- 1. وجوب تکفین 116
- 3. شرایط و ویژگیها، و سنتها و مستحبات کفن 117
- 1. حکم نماز میت 118
- نماز میت 118
- 4. شرایط مورد اختلاف: حاضر بودن میت 119
- 3. شرایط مورد اتفاق در نماز میت 119
- 2. شرایط کسانی که بر میت نماز میگزارند 119
- 5. قرار دادن جنازه در برابر نمازگزار 120
- 6. قرار دادن میت بر زمین 120
- 9. تعداد تکبیرهای نماز میت 121
- 8. نماز میت در حال ایستاده 121
- 7. واجبات و ارکان نیت در نماز میت 121
- 10. چگونگی نماز میت و آداب آن 122
- 11. اقامه نماز میت در مسجد 123
- 12. شهید 124
- 13. اولیای میت 125
- 14. وقت اقامه نماز میت 127
- 1. تشییع میت 127
- تشییع میّت 127
- 2. شرکت زنان در تشییع جنازه 128
- 2. دفن میت به سمت قبله 129
- دفن میّت 129
- 1. دفن میت 129
- 3. قرار دادن لحد برای قبر 129
- 4. مستحبات و مکروهات دفن 130
- احکام قبور 130
- 1. نوشتن روی قبر 130
- 2. بنای بر قبور 131
- 3. نبش قبر 131
- 5. گریستن بر میت 132
- 4. تعزیت و تسلیت به مصیبتزدگان 132
- 2. زیارت اهل قبور برای زنان 133
- زیارت اهل قبور 133
- 1. زیارت اهل قبور برای مردان 133
- 3. زیارت قبر پیامبراعظم صلی الله علیه و آله و سلم 134
- 1. نمازهای واجب و نافلهی یومیهو اوقات آنها 135
- 2. تعداد نمازهای واجب یومیه 135
- فصل چهارم: مباحث نماز از دیدگاه مذاهب اسلامی 135
- نمازهای واجب یومیه 135
- 1. اهمیت نماز 135
- 1. وقت نماز ظهر 136
- 2. وقت نماز عصر 136
- اوقات نمازهای واجب یومیه 136
- 3. وقت نماز مغرب 137
- 5. وقت نماز صبح 138
- 4. وقت نماز عشا 138
- 6. اقامه نماز در برخی زمانها دارای نهی است 139
- 7. نماز متعلق نهی 139
- 9. موارد جواز جمع میان دو نماز 141
- 8. جمع بین نمازهای ظهر و عصر، مغرب و عشا 141
- تعداد و احکام نمازهای نافله 142
- 1. نمودار نمازهای غیر واجب 142
- 2. تفصیل نمازهای نافله 143
- 3. نمازهای شب و وتر و حکم قنوت در آنها 146
- 4. حکم قنوت در نمازها 147
- 2. مقدمات نماز: 149
- اشاره 149
- 1. حکم قبله 150
- قبله 150
- 3. جهل به جهت قبله 151
- 2. تعریف قبله 151
- 4. نماز در جوف و بام کعبه 152
- لباس نمازگزار 153
- 2. حدّ عورت و پوشش در نمازها 153
- 1. حکم ستر عورت در نماز 153
- 3. حکم پوشش در غیر نماز 154
- 4. حد پوشش مردان در غیر نماز 154
- 5. حد پوشش زنان در غیر نماز 155
- 6. نگاه مرد به زن نامحرم 156
- 7. نگاه زن به مرد نامحرم 156
- 8. حکم لمس و صدا 157
- 9. شرایط لباس نمازگزار 157
- 10. شرایط مکان نمازگزار 158
- 11. نماز زن و مرد در کنار یکدیگر 158
- 13. نماز در مقبره 159
- 12. مکانهایی که نماز در آنها مکروه است 159
- 14. قرار دادن سُتره 160
- 15. عبور از مقابل نمازگزار 160
- 16. جلوگیری نمازگزار از عبور دیگران 161
- 2. آداب مسجد 162
- احکام مساجد 162
- 1. نمازگزاردن در مسجد 162
- 3. محل عبور قرار دادن مسجد 163
- 4. خوابیدن در مسجد 163
- اذان و اقامه 164
- 5. وارد کردن نجس و متنجس در مسجد 164
- 1. مشروعیت اذان 164
- 4. الفاظ مورد اختلاف در اذان 165
- 2. جایگاه اذان 165
- 3. الفاظ مورد اتفاق در اذان 165
- 6. حکم اقامه 166
- 5. حکم اذان 166
- 7. فاصله بین اذان و اقامه 167
- 8. الفاظ اقامه 168
- 9. اذان و اقامه برای زنان 169
- 10. اذان برای اموری خاص 170
- اشاره 171
- 3. ارکان و واجبات نماز 171
- 1. ارکان و واجبات نماز 172
- واجبات نماز 172
- واجب اول: نیّت 175
- 1. معنا و حکم نیت 175
- 2. تلفظ به نیت 176
- 2. لفظ تکبیرة الاحرام 177
- 1. معنای تکبیرة الاحرام و حکم آن 177
- واجب دوم: تکبیرة الاحرام 177
- واجب سوم: قیام 178
- 2. مقدار لازم در قیام 178
- 1. حکم قیام در نمازهای فریضه و نافله 178
- 1. حکم فاتحة الکتاب و ذکر 179
- واجب چهارم و هفتم: قرائت و ذکر 179
- 3. تکفیر یا تکتّف (دست بسته نماز خواندن) 180
- 2. حکم قرائت مأموم 180
- 4. حکم بسمله 181
- 5. استعاذه 182
- 6. دعای افتتاح 182
- 7. تأمین (آمین گفتن پس از حمد) 183
- 8. قرائت سوره، بعد از فاتحه 184
- 9. مقدار لازم از سوره در قرائت 184
- 11. تکبیرهای انتقال 185
- 10. حکم قرائت سوره برای امام و مأموم و منفرد 185
- 12. بالا بردن دستها هنگام تکبیرها 186
- 13. باز کردن بین دو پا 186
- 1. حکم رکوع 187
- واجب پنجم 187
- 2. ذکر رکوع 187
- 3. ذکر برخاستن از رکوع 188
- 1. چگونگی رفتن به سجده و برخاستن از آن 189
- واجب ششم: سجده 189
- 2. حکم سجده 189
- 4. ما یصحّ السجود علیه 190
- 3. اعضای سجود 190
- 5. بالا بودن موضع سجده 191
- 7. چگونگی قرار دادن اعضای سجده بر زمین 192
- 6. ذکر سجده و مقدار آن 192
- 8. چگونگی نشستن پس از سجده 193
- 10. نشستن بین دو سجده 194
- 9. جلسه استراحت 194
- 11. سجده تلاوت 195
- 12. مواضع سجده تلاوت 195
- 14. سجده شکر 196
- 13. دعای هنگام سجده تلاوت 196
- 17. ذکر تشهد 197
- 16. تشهد آخر 197
- 15. تشهد اول 197
- واجب هشتم: تشهد 197
- 18. استحباب اشاره با انگشت سبابه 198
- 20. صلوات در تشهد آخر 199
- 19. صلوات در تشهد اول 199
- 21. دعا در تشهد آخر 200
- 23. صیغه سلام 201
- واجب نهم: سلام 201
- 22. سلام 201
- 24. توجه و اشاره به چپ و راست هنگام سلام 202
- 25. نیت در سلام 202
- 1. ترتیب 203
- واجب دهم: ترتیب 203
- واجب یازدهم: موالات 204
- 1. موالات 204
- 1. مهمترین مبطلات نماز 205
- 4. مبطلات و مکروهات نمازو احکام سهو و شک 205
- مبطلات نماز 205
- 1. مکروهات نماز 207
- احکام شک و سهو در نماز 207
- 2. شک در عدد رکعات 207
- 3. اسباب سجده سهو 208
- 4. حکم سجده سهو 209
- 5. چگونگی سجده سهو 210
- شرایط قصر خواندن نماز 212
- نماز مسافر 212
- 5. نماز مسافر و نماز جماعت 212
- 1. مسافت شرعی 212
- 1. قصر نماز در سفر 212
- 5. گذشتن از حدّ ترخص 213
- 3. مباح بودن سفر 213
- 2. قصد سفر از زمان خروج 213
- 4. سفر شغلی 213
- 7. نیت اقامت 214
- 6. اقتدای مسافر به حاضر 214
- 1. حکم جماعت در نمازهای روزانه 215
- نماز جماعت 215
- احکام نماز جماعت 215
- 3. به جماعت خواندن نمازهای غیر روزانه 216
- 2. اهمیت نماز جماعت/ 216
- 4. شرایط امام جماعت؛ موارد اتفاقی 217
- 5. شرایط امام جماعت؛ موارد اختلافی 218
- 6. اقتدا به مخالف در مذهب یا اجتهاد 218
- 7. اتحاد مکان و نبودن حایل 219
- 8. نماز پیرامون کعبه 220
- 9. حکم مسبوق 220
- اشاره 221
- 6. نمازهای دیگر: 221
- نماز جمعه 222
- شرایط وجوب اقامه نمازجمعه 222
- 1. وجوب نماز جمعه 222
- 1. اذن حاکم 222
- 3. عدد شرکتکنندگان 223
- 2. جماعت 223
- 4. تعدّد جمعه و رعایت فاصله 223
- 5. محل اقامه نمازجمعه 224
- 9. محتوای خطبه نماز جمعه 225
- 6. ایراد دو خطبه 225
- 8. شرایط مکلّفان به شرکت در نماز جمعه 225
- 7. عدالت امام جمعه 225
- 10. حرف زدن در حال خطبه 226
- 12. چگونگی نماز جمعه 227
- 11. شرط عربی بودن خطبه 227
- 1. حکم نماز عید 228
- نماز عیدین 228
- 2. چگونگی نماز عید 229
- 1. حکم نماز کسوف و خسوف 230
- نماز آیات 230
- 4. تکبیرهای ایام عید 230
- 3. آداب نماز عید 230
- 3. چگونگی انجام نماز کسوف و خسوف 231
- 2. اقامه نماز کسوف و خسوف به جماعت 231
- 5. سایر آیات 232
- 4. نماز زلزله 232
- 6. حکم نماز استسقا 233
- نماز استسقا 233
- 7. چگونگی انجام نماز استسقا 233
- 9. نماز تراویح 234
- 8. آداب نماز استسقا 234
- نماز تراویح 234
- 10. مندوبات نماز تراویح 235
- 11. برخی نمازهای مستحب 236
- فصل پنجم: مباحث روزه از دیدگاه مذاهب اسلامی 237
- اشاره 237
- روزه و مبطلات آن 238
- 2. اقسام روزه 238
- 1. تعریف روزه 238
- 3. وجوب روزه ماه مبارک رمضان 239
- 4. مبطلات روزه که مورد اتفاق است 239
- 1. مفسدات موجب قضا و کفاره در ماه رمضان 240
- مفطرات روزه 240
- موجبات قضا 241
- 1. مبطلات موجب قضا، در ماه رمضان 241
- احکام روزه 243
- 1. شرایط وجوب روزه 243
- 2. کسانی که روزه بر آنها واجب نیست 244
- 3. قضای روزه رمضان 244
- 4. فدیه تأخیر قضای رمضان 245
- 5. کفاره افطار عمدی 245
- 7. روزه در مناطق قطبی 246
- 6. قضای نماز و روزه از سوی میت 246
- 8. روزه مسافر 247
- 9. حکم روزه در سفر 247
- 1. ثبوت ماه رمضان 248
- 2. شرطیت اتحاد افق 248
- احکام هلال 248
- 5. راههای اثبات هلال 249
- 3. اعتبار حکم حاکم 249
- 4. اعتبار قول منجّمان 249
- 1. روزههای حرام 250
- اقسام روزه 250
- 3. روزه یومالشک 251
- 2. روزه مستحب گرفتن زن 251
- 5. روزه عاشورا 252
- 4. روزههای مکروه 252
- 6. روزههای مستحب 253
- 7. شب قدر 253
- 3. شرایط مورد اتفاق در اعتکاف 254
- 2. مدت اعتکاف 254
- احکام اعتکاف 254
- 1. اعتکاف 254
- 4. روزه در زمان اعتکاف 255
- 5. طهارت از جنابت، حیض و نفاس 255
- 7. خروج از مسجد در حال اعتکاف 256
- 6. مسجد محل اعتکاف 256
- 8. آمیزش جنسی در حال اعتکاف 257
- 9. محرّمات و مفسدات دیگر در اعتکاف 258
- 3. شرایط وجوب حج 259
- وجوب حج 259
- 1. وجوب حج، یک بار در عمر 259
- 2. فوری یا تراخی بودن وجوب حج 259
- 2. واجبات احرام 259
- فصل ششم: مباحث حج و عمرهاز دیدگاه مذاهب اسلامی 259
- 1. وجوب حج و شرایط و اقسام آن 259
- 4. اسلام، شرط صحت یا وجوب 260
- 5. وجوب همراه داشتن مَحْرم (بر زنان) 260
- 8. نیابت از بلد یا میقات 261
- 6. نیابت در حج 261
- 7. استنابه برای مستطیع عاجز یا میّت 261
- 2. حج قِران 262
- اقسام حج 262
- 1. انواع حج 262
- 3. انتخاب نوع حج 263
- میقات احرام 264
- 2. احرام قبل از میقات 264
- 1. مواقیت مکانی 264
- 3. عبور از میقات بدون احرام 265
- 4. ماههای حج 265
- 1. مستحبات احرام 266
- 5. احرام قبل از ماههای حج 266
- احرام 266
- 2. تیمم بدل از غسل احرام 267
- 3. واجبات احرام 267
- 4. حکم تلبیه 268
- 5. ذکر تلبیه 269
- 3. عقد ازدواج برای خود و دیگران 270
- 3. تروک احرام 270
- 2. جماع و مقدمات آن 270
- 1. شکار صحرایی وحشی 270
- 5. استفاده از عطریّات و چیزهای خوشبو 271
- 4. استمنا و خود ارضایی جنسی 271
- 6. پوشیدن چیز دوخته 271
- 9. فسوق 272
- 7. پوشیدن چکمه و جوراب و مانند آن 272
- 8. سرمه کشیدن 272
- 12. کشتن جانوران ساکن در بدن 273
- 10. جدال 273
- 13. انگشتر به دست کردن 273
- 11. نگاه در آینه 273
- 15. روغن مالی به بدن 274
- 14. پوشش زیور برای زنان مُحرم 274
- 17. پوشاندن سر برای مردان محرم 275
- 18. پوشاندن صورت برای زنان 275
- 16. ازاله مو 275
- 20. بیرون آوردن خون از بدن خود 276
- 22. کندن دندان 276
- 19. استظلال 276
- 21. ناخن گرفتن 276
- 23. کندن درخت یا گیاهان روییده در حرم 277
- 25. حنا 277
- 24. سلاح در بر داشتن (مسلّح شدن) 277
- 26. محرمات احرام به صورت شعر 278
- 2. حکم ورود به مکه 279
- 4. طواف و نماز آن 279
- ورود به مکه 279
- 1. قطع تلبیه در احرام عمره تمتّع 279
- 6. تقصیر 279
- 5. سعی 279
- 3. آداب ورود به مکه و مسجدالحرام 280
- اقسام طواف 281
- طواف 281
- 1. طواف قدوم 281
- 3. طواف عمره مفرده 282
- 2. طواف عمره تمتّع 282
- 4. طواف زیارت 282
- 6. طواف وداع 283
- 8. شرایط طواف 283
- 7. طواف مستحب 283
- 5. طواف نساء 283
- 9. واجبات طواف 285
- 10. مستحبات طواف 286
- 11. اضطباع 287
- 12. رَمَل 288
- 13. نماز طواف 289
- 1. وجوب سعی میان صفا و مروه و شرایط و کیفیت آن 289
- سعی میان صفا و مروه 289
- 3. تکرار سعی 290
- 2. تعداد سعی 290
- 1. حلق یا تقصیر در عمره تمتّع 291
- تقصیر 291
- 2. تعداد افعال واجب در عمره تمتّع 292
- 4. حلق یا تقصیر در عمره مفرده 293
- 3. چگونگی تقصیر 293
- 5. تعداد افعال واجب در عمره مفرده 294
- 1. زمان و مکان احرام حج 295
- 9. مناسک منا 295
- احرام حج 295
- 7 احرام حج 295
- 8. وقوف به عرفات و مشعر 295
- 2. قطع تلبیه در احرام حج 296
- وقوف در عرفات 296
- 1. زمان وقوف در عرفات 296
- 2. خطبه امام در عرفات 297
- 3. قصر یا تمام بودن نماز امام و سایر حجاج در عرفات 298
- 4. جمع نماز ظهر و عصر در عرفات 298
- 5. نماز جمعه در عرفات 299
- 6. مستحبات وقوف در عرفات 299
- وقوف در مشعرالحرام 300
- 7. زمان کوچ از عرفات 300
- 8. بیتوته شب عید در مشعرالحرام (پیش از وقوف بینالطلوعین) 300
- 9. وقوف پس از طلوع فجر در مشعرالحرام 301
- 10. شرایط وقوف در عرفات و مشعرالحرام 302
- 11. نماز مغرب و عشای شب عید قربان و چگونگی آن 303
- 12. مستحبات وقوف در مزدلفه 304
- 1. مناسک واجب منا در عید قربان 305
- مناسک منا 305
- 2. ترتیب اعمال عید قربان 305
- ویژگی شنها 306
- 1. جنس و اندازه شنها (سنگریزه) 306
- 1. محل جمعآوری سنگریزه 307
- شرایط رمی 307
- 2. بکر بودن سنگریزهها 308
- 3. مباح بودن حصاة 308
- واجبات رمی 309
- 1. پرتاب کردن 309
- 2. اصابت به جمره 309
- 3. تعداد سنگها 310
- 4. پشت سر هم انداختن 311
- 5. زمان رمی جمره عقبه 311
- 6. مستحبات و سنن رمی جمره عقبه 312
- قربانی و احکام آن 313
- 1. ذبح 313
- 3. صفت و ویژگیهای قربانی 314
- 2. سنّ قربانی 314
- 4. تعداد قربانی 314
- 5. بدل قربانی 315
- 7. زمان ذبح 316
- 6. مکان ذبح 316
- احکام حلق یا تقصیر در حج 317
- 1. وجوب حلق یا تقصیر 317
- 2. زمان حلق یا تقصیر 318
- 3. مکان حلق یا تقصیر 318
- 6. خروج از احرام حج 319
- 4. وظیفه مردان بدون مو (اگر حلق برای آنها متعین باشد) 319
- 5. مستحبات حلق 319
- 7. مراحل تحلّل از احرام 320
- 1. خطبه روز عید قربان 321
- اهمّ مستحبات منا 321
- 3. تکبیرهای روز عید 322
- 2. کوچ از منا در روز عید 322
- 11. مناسک ایام تشریق 323
- 10. اعمال بعد از منا 323
- واجبات بعد از اعمال منا 323
- 1. طواف زیارت 323
- 2. نماز طواف زیارت 323
- 3. سعی میان صفا و مروه 324
- 4. تحلّل دوم از احرام 324
- 5. طواف نساء و نماز آن 325
- مناسک ایام تشریق 325
- 1. بیتوته شب یازدهم و دوازدهم در منا 325
- 6. تحلّل سوم از احرام 325
- 2. کفاره ترک بیتوته 326
- 3. عبادت در مکه به جای بیتوته در منا 326
- 2. ترتیب در رمی جمرات سهگانه 327
- 1. رمی جمرات سهگانه در روزهای یازدهم و دوازدهم 327
- 4. حکم معذورین از بیتوته 327
- رمی ایام تشریق 327
- 4. کوچ از منا در روز دوازدهم (نَفْر اول) 328
- 3. زمان رمی جمرات سهگانه، روزهای یازدهم و دوازدهم 328
- 5. بیتوته شب سیزدهم برای کسی که غروب آن شب در منا بوده 329
- 6. بیتوته شب سیزدهم برای کسی که در حال احرام، صید یا با زن نزدیکی کرده 329
- 8. زمان رمی روز سیزدهم 330
- 7. رمی روز سیزدهم 330
- 10. خطبه امام پیش از نَفْر اول 331
- 9. زمان کوچ از منا در روز سیزدهم (نَفْر دوم) 331
- خاتمه 332
- زکات فطره 339
- قسمت اول: سیری در مباحث زکات و خمساز نگاه مذاهب اسلامی 339
- فصل هفتم: مروری بر سایر ابواب فقهیاز دیدگاه مذاهب اسلامی 339
- اشاره 339
- 1. زکات فطره 339
- 3. شرایط وجوب زکات فطره 340
- 2. حکم زکات فطره 340
- 4. مقدار فطریه 341
- 5. مصرف فطریه 342
- 6. چگونگی پرداخت فطریه 342
- 7. زمان وجوب فطریه 343
- 8. اهمیت زکات 344
- زکات اموال 344
- 9. موارد مورد اتفاق در متعلّق زکات 344
- 10. موارد اتفاقی در عدم تعلّق زکات 345
- 11. موارد اختلافی میان امامیه و سایر مذاهب در تعلّق زکات 346
- 13. مهمترین موارد اختلافی در وجوب خمس 347
- 12. وجوب خمس غنیمت 347
- 14. نتیجهگیری 348
- اشاره 349
- قسمت دوم: سیری در ابواب معاملاتاز نگاه مذاهب اسلامی 349
- باب بیع و مکاسب محرمه 350
- 2. احکام کلی بیع 350
- 1. اشاره 350
- 3. مکاسب محرمه 351
- باب حجر 352
- 1. عوامل حجر 352
- 2. علایم بلوغ 352
- 3. اولیای صغیر 353
- 1. مضاربه 354
- عقود شرعی دیگر 354
- 2. شرکت 354
- 3. اجاره 355
- 4. ضمان و کفالت و حواله 355
- 5. هبه 355
- 7. وصیت 356
- 6. رجوع در هبه 356
- 8. وصیت به حج و قرائت قرآن و مانند آن 357
- اشاره 358
- قسمت سوم: مروری بر احوال شخصیهاز نگاه مذاهب اسلامی 358
- 1. حکم نکاح 359
- 2. نکاح موقت 359
- نکاح 359
- 5. لزوم ولیّ در نکاح 360
- 3. شاهد گرفتن برای عقد 360
- 4. نکاح اکراهی و هزلی 360
- 7. مراتب اولیا 361
- 6. ولیّ مجبر 361
- 8. محرمات ابدی 362
- 10. ازدواج با کفار 363
- 9. محرمات بالجمع 363
- 11. مهمترین شرایط حرمت با شیرخواری 363
- 12. کمیّت رضاع موجب حرمت 364
- مباحث طلاق 365
- 1. ارکان طلاق 365
- 2. سه طلاقه و ملاک آن 366
- 2. چهارپایان 367
- 3. حشرات 367
- مباحث اطعمه و اشربه 367
- 1. پرندگان حلال و حرام 367
- چند واجب اجتماعی 368
- 6. ولیمه 368
- 4. آبزیان 368
- 5. حیوان جلّال 368
- 7. افشای سلام و ردّ آن 369
- 8. تسمیت العاطس 369
- قسمت چهارم: مروری بر سیاسات از دیدگاه مذاهب اسلامی 370
- اشاره 370
- مجازات اسلامی 371
- 1. انواع مجازات 371
- 2. مشروبخواری 371
- 4. حکم مواد مخدر 372
- 3. حکم مشروبات مست کننده 372
- 5. حدّ زنا و لواط 372
- 8. وطی بهائم 373
- 7. وطی در دُبُر 373
- 6. تحریم به اثر لواط 373
- 10. استمنا با دست 374
- انواع مجازات 374
- 9. حکم حیوان وطی شده 374
- 12. حدّ سرقت 375
- 11. مساحقه 375
- 1. ولیّ دم 375
- قصاص و دیات 375
- 2. قتل مسلمان به خاطر قتل ذمّی 376
- 3. دیه زن 376
- 4. مقدار دیه 376
- 5. قصاص از مرد به خاطر زن 377
- 7. وجوب امامت 377
- مباحث امامت 377
- 6. مجری حدود و قصاص 377
- 8. شرایط امامت 378
- 10. اجماع بر ولایت فقیه 378
- 9. امامت 378
- خاتمه 380
- بخش پایانی 380
- فهرست منابع 382
رکن است، ولی اگر در روز وقوف میکند، باید تا غروب بماند.
به فتوای حنفیه و شافعیه، وقت وقوف از زوال روز نهم است تا فجر روز دهم.
شافعیه؛ اگر یک لحظه از این زمان را درک کند، کافی است، ولی به نظر حنفیه واجب است اگر روز وقوف میکند تا غروب بماند.
مالکیه؛ حضور در عرفه دو نوع است: 1. حضور رکنی؛ که ترک آن موجب فساد حج است و آن یک لحظه از غروب روز عرفه است تا طلوع فجر دهم 2. حضور واجب که ترک آن کفاره دارد و آن یک لحظه از زوال روز عرفه تا غروب خورشید میباشد.
یادآوری:
تفصیل مربوط به فتوای مالکیها در بسیاری از کتب؛ از جمله فقه السنه و الفقه علی المذاهب الخمسه مطرح نشده است و نظر مالکیها مانند نظر حنفیها و شافعیها شمرده شده است. (1)
2. خطبه امام در عرفات
مذاهب اسلامی؛ امام، ظهر روز عرفه در عرفات برای مردم خطبه میخواند. به گفته امامیه، حنبلیه و شافعیه، این خطبه قبل از اذان است ولی به گفته حنفیه و مالکیه خطبه عرفه بعد از اذان میباشد. خطبه عرفات؛ مانند خطبه روز جمعه دو خطبه است که ضمن تحمید و تهلیل و ثنا و امر به تقوا، امام مناسک حج را به مردم میآموزد. (2)
1- مناسک محشی، صص 387- 384؛ فقه السنه، ج 1، ص 522؛ جامعالخلاف و الوفاق، ص 208؛ الفقه علی المذاهبالخمسه، ج 1، ص 378؛ الخلاف، ج 1، ص 453؛ الفقه علی المذاهب الأربعه، ج 1، صص 599- 597؛ بدائع الصنائع فقه حنفی، المصادرالفقهیه، ج 10، ص 33؛ تذکرة الفقها، ج 8، ص 177
2- الخلاف، ج 1، ص 452؛ بدائع الصنائع فقه حنفی، المدونه فقه مالکی، الکافی فی فقه اهلالمدینه فقه مالکی، المهذب فقه شافعی، الکافی لابن قدامه فقه حنبلی، المصادرالفقهیه، ج 10، صص 89 و 390 و 532 و ج 11، صص 892 و 1048؛ تذکرة الفقها، ج 8، ص 177