- پیشگفتار 1
- مقدمه 5
- اشاره 10
- اشاره 10
- فصل اول: آشنایی با پیشینه مذاهب فقهی و چکیدهای از آراء اصولی آنها 10
- 1. برجستهترین مشترکات مذهبی عامه و خاصه 11
- 2. پیدایش مکتب اهل حدیث و اهل رأی در میان عامه 12
- اشاره 12
- الف) مکتب اهل حدیث 12
- ب) مکتب اهل رأی 13
- 4. مذهب حنفی (نخستین مذهب) 15
- 3. پیدایش مذاهب چهارگانه عامه 15
- اشاره 15
- اصول اساسی مذهب حنفی 16
- اشاره 19
- مهمترین منابع فقهی مذهب حنفی 19
- 5. مذهب مالکی (دومین مذهب) 19
- اصول اساسی مذهب مالکی 20
- مهمترین منابع فقهی مذهب مالکی 23
- اشاره 24
- 6. مذهب شافعی (سوّمین مذهب) 24
- اصول اساسی مذهب شافعی 25
- مهمترین منابع فقهی مذهب شافعی 26
- اشاره 26
- 7. مذهب حنبلی (چهارمین مذهب) 26
- اصول اساسی مذهب حنبلی 28
- مهمترین منابع فقهی مذهب حنبلی 29
- برخی از آراء کلامی احمد بن حنبل 29
- 8. تداوم مذهب حنبلی در قرون متأخّر 30
- اصول اساسی استنباط 33
- 1. قرآن کریم 33
- فصل دوم: مقایسه اصول اساسی استنباط مذاهب اسلامی 33
- 3. سنت نبوی منقول به خبر واحد ثقه 34
- 4. سنت نبوی منقول به خبر مرسل و ضعیف 34
- 2. سنت نبوی متواتر و مشهور 34
- 5. سنت اهل بیت: 35
- 6. قول صحابی 35
- 8. قیاس 36
- 7. اجماع 36
- 9. استحسان 37
- 10. عرف و عادت 38
- 11. استصحاب 38
- 12. استقراء 39
- 14. شرع من قبلنا 40
- 13. استدلال 40
- 15. البرائة الاصلیة یا الاباحةالاصلیة 41
- 16. مصالح مرسله 41
- 17. سدّ ذرائع و فتح ذرائع 42
- 18. مراعاة الخلاف 43
- 19. عمل اهل مدینه 43
- 21. اصالة الاحتیاط 44
- 20. اصالة التخییر 44
- 2. تقسیم حکم به «واقعی اوّلی» و «واقعی ثانوی» 45
- اقسام حکم شرعی 45
- 1. اقسام حکم تکلیفی 45
- 3. معنای «سنت» و فرق آن با «مستحب» و «مندوب» 46
- 4. معنای کراهت و ترک اولی 47
- 2. آب کثیر 49
- احکام آبها 49
- 1. آب مطلق 49
- فصل سوم: «طهارت» از دیدگاه مذاهب اسلامی 49
- 1. احکام آبها و مطهّرات 49
- 3. ملاک آب کثیر 50
- مطهّرات 51
- 4. آب قلیل 51
- 1. آب مطلق 51
- 2. آب مضاف 51
- 4. سوزاندن نجاست با آتش 52
- 3. استحاله 52
- 5. آفتاب 53
- 6. زمین 53
- 7. جمعبندی 55
- 2. ادرار و مدفوع حلال گوشت 56
- 1. ادرار و مدفوع غیر حلال گوشت 56
- 2. اعیان نجس 56
- نجاسات 56
- 3. منی 57
- 4. وَذْی و مَذْی و وَدْی 57
- 5. قی (استفراغ) 58
- 6. خون 58
- 9. اجزای مردار 59
- 7. میّت 59
- 8. مردار 59
- 10. شراب 60
- 11. فقّاع 60
- 12. سگ و خوک 61
- 14. قیح (چرک و زرد آب) 61
- 13. کافر 61
- 15. جمعبندی نجاسات 62
- 1. وجوب ستر عورت 63
- 3. احکام تخلّی 63
- احکام تخلّی 63
- 2. رو به قبله یا پشت به آن نبودن 63
- 3. تخلّی بر قبور 64
- 4. تخلّی در ملک دیگران و در موقوفات 64
- 6. تخلّی در جاده، خیابان و محل عبور و مرور مردم 65
- 7. استبرا 65
- 5. تخلّی در آب راکد و جاری 65
- 8. استنجا و تطهیر محل خروج ادرار و مدفوع 66
- 10. مکروهات تخلّی 67
- 9. چگونگی انجام استنجا 67
- 11. مستحبات تخلّی 67
- 1. ادرار، مدفوع و باد معده و روده 69
- احکام وضو 69
- نواقض وضو 69
- 4. احکام وضو 69
- 2. مذی و ودی 69
- 3. خواب غالب بر چشم و گوش 70
- 4. امور زایلکننده عقل 70
- 5. استحاضه قلیله 70
- 6. مسّ عورت 71
- 7. لمس 71
- 8. استفراغ 72
- 9. خون و قیح 72
- 11. ارتداد و خوردن گوشت شتر 73
- 10. قهقهه 73
- احکام وضو 74
- 1. شستن صورت 74
- 12. جمعبندی نواقض 74
- 2. از بالا به پایین شستن صورت 75
- 4. مسح سر 76
- 3. شستن دستها 76
- 6. مسح سر با داشتن حایل 77
- 5. آب مسح 77
- 7. مسح پاها 78
- 8. مسح پا با داشتن حایل 78
- 9. ترتیب 79
- 10. موالات 79
- 11. نیّت 80
- شرایط و غایات وضو 81
- 12. جمعبندی 81
- 3. غایات مورد اتفاق در وضو 82
- 2. شرایط مورد اختلاف در وضو 82
- 5. وضوهای مستحب 83
- 4. غایات مورد اختلاف در وضو 83
- 1. معنای سنتها و مستحبات وضو 84
- مستحبات و مکروهات وضو 84
- 3. معنای مکروهات وضو 85
- 2. مستحبات وضو 85
- 4. مکروهات وضو 86
- غسل جنابت 87
- 1. موجبات غسل جنابت 87
- 2. احتلام 87
- 5. احکام غسل 87
- 3. واجبات غسل جنابت 88
- 4. اعمالی که غسل جنابت در آنها لازم است 89
- 5. محرّمات در حال جنابت 89
- 6. مکروهات حال جنابت 90
- 7. کفایت غسل جنابت از وضو 90
- 6. احکام بانوان 92
- احکام حیض 92
- 2. سنّ بلوغ دختران و حکم آن 92
- 1. تعریف حیض 92
- 3. یائسگی و حکم آن 93
- 4. سنّ یائسگی 93
- 6. اکثر طهر 94
- 5. مدّت حیض 94
- 7. اقلّ طهر 95
- 8. محرّمات مورد اتفاق در زمان حیض 95
- 9. محرّمات مورد اختلاف در زمان حیض 95
- 10. استماع آیه سجده در حال جنابت و حیض 96
- احکام استحاضه 97
- 1. تعریف استحاضه 97
- 2. اقسام استحاضه 97
- 11. کیفیت غسل حیض 97
- 4. حکم استحاضه 98
- 3. غسل استحاضه 98
- 1. تعریف نفاس 99
- احکام نفاس 99
- 2. اقلّ نفاس 99
- 1. غسل مسّ میت 100
- 3. اکثر نفاس 100
- 4. حکم نفاس و غسل آن 100
- سایر اغسال واجب و مستحب 100
- 3. از دنیا رفتن 101
- 4. جمعبندی غسلهای واجب 101
- 2. مسلمان شدن کافر 101
- 5. غسلهای مستحب 102
- 2. طلب و جستجوی آب 103
- مسوّغات تیمّم 103
- تیمّم 103
- 1. نداشتن آب 103
- 7. احکام تیمّم 103
- 3. ترس و تعذّر از استعمال آب 104
- 4. داشتن آب غیر کافی 104
- 5. تیمم در تنگی وقت نماز 105
- 6. چیزهایی که تیمّم بر آنها صحیح است 105
- 7. نیت در تیمم 106
- 8. مسح صورت 106
- 9. مسح دستها 107
- 10. ترتیب 107
- 11. موالات 107
- 12. تسمیه 108
- احکام محتضر 109
- احتضار و غسل میت 109
- 1. برگرداندن محتضر به سوی قبله 109
- 8. احکام درگذشتگان 109
- 1. غسل میت 110
- غسل میّت 110
- 2. تلقین 110
- 3. غسل جنین سقط شده 111
- 2. شرایط مورد اتفاق در وجوب غسل میت 111
- 5. تعداد غسل میت 112
- 4. غسل مقداری از جسم 112
- 6. کیفیت غسل میت 113
- 8. همگن و همسان بودن غاسل 114
- 7. حنوط 114
- 10. فقدان همگن 115
- 9. غسل دادن زن و شوهر به وسیله یکدیگر 115
- 1. وجوب تکفین 116
- 2. حداقل مقدار لازم در کفن 116
- کفن میّت 116
- 3. شرایط و ویژگیها، و سنتها و مستحبات کفن 117
- نماز میت 118
- 1. حکم نماز میت 118
- 3. شرایط مورد اتفاق در نماز میت 119
- 4. شرایط مورد اختلاف: حاضر بودن میت 119
- 2. شرایط کسانی که بر میت نماز میگزارند 119
- 6. قرار دادن میت بر زمین 120
- 5. قرار دادن جنازه در برابر نمازگزار 120
- 7. واجبات و ارکان نیت در نماز میت 121
- 8. نماز میت در حال ایستاده 121
- 9. تعداد تکبیرهای نماز میت 121
- 10. چگونگی نماز میت و آداب آن 122
- 11. اقامه نماز میت در مسجد 123
- 12. شهید 124
- 13. اولیای میت 125
- 14. وقت اقامه نماز میت 127
- تشییع میّت 127
- 1. تشییع میت 127
- 2. شرکت زنان در تشییع جنازه 128
- 1. دفن میت 129
- دفن میّت 129
- 2. دفن میت به سمت قبله 129
- 3. قرار دادن لحد برای قبر 129
- احکام قبور 130
- 1. نوشتن روی قبر 130
- 4. مستحبات و مکروهات دفن 130
- 3. نبش قبر 131
- 2. بنای بر قبور 131
- 4. تعزیت و تسلیت به مصیبتزدگان 132
- 5. گریستن بر میت 132
- زیارت اهل قبور 133
- 2. زیارت اهل قبور برای زنان 133
- 1. زیارت اهل قبور برای مردان 133
- 3. زیارت قبر پیامبراعظم صلی الله علیه و آله و سلم 134
- نمازهای واجب یومیه 135
- 1. نمازهای واجب و نافلهی یومیهو اوقات آنها 135
- 1. اهمیت نماز 135
- فصل چهارم: مباحث نماز از دیدگاه مذاهب اسلامی 135
- 2. تعداد نمازهای واجب یومیه 135
- 2. وقت نماز عصر 136
- اوقات نمازهای واجب یومیه 136
- 1. وقت نماز ظهر 136
- 3. وقت نماز مغرب 137
- 5. وقت نماز صبح 138
- 4. وقت نماز عشا 138
- 6. اقامه نماز در برخی زمانها دارای نهی است 139
- 7. نماز متعلق نهی 139
- 8. جمع بین نمازهای ظهر و عصر، مغرب و عشا 141
- 9. موارد جواز جمع میان دو نماز 141
- 1. نمودار نمازهای غیر واجب 142
- تعداد و احکام نمازهای نافله 142
- 2. تفصیل نمازهای نافله 143
- 3. نمازهای شب و وتر و حکم قنوت در آنها 146
- 4. حکم قنوت در نمازها 147
- 2. مقدمات نماز: 149
- اشاره 149
- 1. حکم قبله 150
- قبله 150
- 2. تعریف قبله 151
- 3. جهل به جهت قبله 151
- 4. نماز در جوف و بام کعبه 152
- 1. حکم ستر عورت در نماز 153
- 2. حدّ عورت و پوشش در نمازها 153
- لباس نمازگزار 153
- 3. حکم پوشش در غیر نماز 154
- 4. حد پوشش مردان در غیر نماز 154
- 5. حد پوشش زنان در غیر نماز 155
- 6. نگاه مرد به زن نامحرم 156
- 7. نگاه زن به مرد نامحرم 156
- 9. شرایط لباس نمازگزار 157
- 8. حکم لمس و صدا 157
- 11. نماز زن و مرد در کنار یکدیگر 158
- 10. شرایط مکان نمازگزار 158
- 13. نماز در مقبره 159
- 12. مکانهایی که نماز در آنها مکروه است 159
- 15. عبور از مقابل نمازگزار 160
- 14. قرار دادن سُتره 160
- 16. جلوگیری نمازگزار از عبور دیگران 161
- احکام مساجد 162
- 2. آداب مسجد 162
- 1. نمازگزاردن در مسجد 162
- 4. خوابیدن در مسجد 163
- 3. محل عبور قرار دادن مسجد 163
- 5. وارد کردن نجس و متنجس در مسجد 164
- اذان و اقامه 164
- 1. مشروعیت اذان 164
- 4. الفاظ مورد اختلاف در اذان 165
- 3. الفاظ مورد اتفاق در اذان 165
- 2. جایگاه اذان 165
- 6. حکم اقامه 166
- 5. حکم اذان 166
- 7. فاصله بین اذان و اقامه 167
- 8. الفاظ اقامه 168
- 9. اذان و اقامه برای زنان 169
- 10. اذان برای اموری خاص 170
- اشاره 171
- 3. ارکان و واجبات نماز 171
- 1. ارکان و واجبات نماز 172
- واجبات نماز 172
- واجب اول: نیّت 175
- 1. معنا و حکم نیت 175
- 2. تلفظ به نیت 176
- 2. لفظ تکبیرة الاحرام 177
- واجب دوم: تکبیرة الاحرام 177
- 1. معنای تکبیرة الاحرام و حکم آن 177
- واجب سوم: قیام 178
- 2. مقدار لازم در قیام 178
- 1. حکم قیام در نمازهای فریضه و نافله 178
- 1. حکم فاتحة الکتاب و ذکر 179
- واجب چهارم و هفتم: قرائت و ذکر 179
- 3. تکفیر یا تکتّف (دست بسته نماز خواندن) 180
- 2. حکم قرائت مأموم 180
- 4. حکم بسمله 181
- 6. دعای افتتاح 182
- 5. استعاذه 182
- 7. تأمین (آمین گفتن پس از حمد) 183
- 9. مقدار لازم از سوره در قرائت 184
- 8. قرائت سوره، بعد از فاتحه 184
- 10. حکم قرائت سوره برای امام و مأموم و منفرد 185
- 11. تکبیرهای انتقال 185
- 13. باز کردن بین دو پا 186
- 12. بالا بردن دستها هنگام تکبیرها 186
- 2. ذکر رکوع 187
- واجب پنجم 187
- 1. حکم رکوع 187
- 3. ذکر برخاستن از رکوع 188
- 2. حکم سجده 189
- 1. چگونگی رفتن به سجده و برخاستن از آن 189
- واجب ششم: سجده 189
- 4. ما یصحّ السجود علیه 190
- 3. اعضای سجود 190
- 5. بالا بودن موضع سجده 191
- 6. ذکر سجده و مقدار آن 192
- 7. چگونگی قرار دادن اعضای سجده بر زمین 192
- 8. چگونگی نشستن پس از سجده 193
- 10. نشستن بین دو سجده 194
- 9. جلسه استراحت 194
- 11. سجده تلاوت 195
- 12. مواضع سجده تلاوت 195
- 14. سجده شکر 196
- 13. دعای هنگام سجده تلاوت 196
- 16. تشهد آخر 197
- واجب هشتم: تشهد 197
- 17. ذکر تشهد 197
- 15. تشهد اول 197
- 18. استحباب اشاره با انگشت سبابه 198
- 20. صلوات در تشهد آخر 199
- 19. صلوات در تشهد اول 199
- 21. دعا در تشهد آخر 200
- واجب نهم: سلام 201
- 23. صیغه سلام 201
- 22. سلام 201
- 25. نیت در سلام 202
- 24. توجه و اشاره به چپ و راست هنگام سلام 202
- واجب دهم: ترتیب 203
- 1. ترتیب 203
- واجب یازدهم: موالات 204
- 1. موالات 204
- مبطلات نماز 205
- 4. مبطلات و مکروهات نمازو احکام سهو و شک 205
- 1. مهمترین مبطلات نماز 205
- 2. شک در عدد رکعات 207
- احکام شک و سهو در نماز 207
- 1. مکروهات نماز 207
- 3. اسباب سجده سهو 208
- 4. حکم سجده سهو 209
- 5. چگونگی سجده سهو 210
- شرایط قصر خواندن نماز 212
- نماز مسافر 212
- 1. مسافت شرعی 212
- 5. نماز مسافر و نماز جماعت 212
- 1. قصر نماز در سفر 212
- 4. سفر شغلی 213
- 2. قصد سفر از زمان خروج 213
- 3. مباح بودن سفر 213
- 5. گذشتن از حدّ ترخص 213
- 6. اقتدای مسافر به حاضر 214
- 7. نیت اقامت 214
- نماز جماعت 215
- احکام نماز جماعت 215
- 1. حکم جماعت در نمازهای روزانه 215
- 3. به جماعت خواندن نمازهای غیر روزانه 216
- 2. اهمیت نماز جماعت/ 216
- 4. شرایط امام جماعت؛ موارد اتفاقی 217
- 5. شرایط امام جماعت؛ موارد اختلافی 218
- 6. اقتدا به مخالف در مذهب یا اجتهاد 218
- 7. اتحاد مکان و نبودن حایل 219
- 9. حکم مسبوق 220
- 8. نماز پیرامون کعبه 220
- 6. نمازهای دیگر: 221
- اشاره 221
- 1. اذن حاکم 222
- شرایط وجوب اقامه نمازجمعه 222
- نماز جمعه 222
- 1. وجوب نماز جمعه 222
- 4. تعدّد جمعه و رعایت فاصله 223
- 2. جماعت 223
- 3. عدد شرکتکنندگان 223
- 5. محل اقامه نمازجمعه 224
- 7. عدالت امام جمعه 225
- 9. محتوای خطبه نماز جمعه 225
- 6. ایراد دو خطبه 225
- 8. شرایط مکلّفان به شرکت در نماز جمعه 225
- 10. حرف زدن در حال خطبه 226
- 11. شرط عربی بودن خطبه 227
- 12. چگونگی نماز جمعه 227
- 1. حکم نماز عید 228
- نماز عیدین 228
- 2. چگونگی نماز عید 229
- 3. آداب نماز عید 230
- نماز آیات 230
- 4. تکبیرهای ایام عید 230
- 1. حکم نماز کسوف و خسوف 230
- 3. چگونگی انجام نماز کسوف و خسوف 231
- 2. اقامه نماز کسوف و خسوف به جماعت 231
- 5. سایر آیات 232
- 4. نماز زلزله 232
- 6. حکم نماز استسقا 233
- 7. چگونگی انجام نماز استسقا 233
- نماز استسقا 233
- نماز تراویح 234
- 8. آداب نماز استسقا 234
- 9. نماز تراویح 234
- 10. مندوبات نماز تراویح 235
- 11. برخی نمازهای مستحب 236
- فصل پنجم: مباحث روزه از دیدگاه مذاهب اسلامی 237
- اشاره 237
- روزه و مبطلات آن 238
- 2. اقسام روزه 238
- 1. تعریف روزه 238
- 3. وجوب روزه ماه مبارک رمضان 239
- 4. مبطلات روزه که مورد اتفاق است 239
- 1. مفسدات موجب قضا و کفاره در ماه رمضان 240
- مفطرات روزه 240
- موجبات قضا 241
- 1. مبطلات موجب قضا، در ماه رمضان 241
- 1. شرایط وجوب روزه 243
- احکام روزه 243
- 2. کسانی که روزه بر آنها واجب نیست 244
- 3. قضای روزه رمضان 244
- 5. کفاره افطار عمدی 245
- 4. فدیه تأخیر قضای رمضان 245
- 6. قضای نماز و روزه از سوی میت 246
- 7. روزه در مناطق قطبی 246
- 9. حکم روزه در سفر 247
- 8. روزه مسافر 247
- 1. ثبوت ماه رمضان 248
- احکام هلال 248
- 2. شرطیت اتحاد افق 248
- 5. راههای اثبات هلال 249
- 3. اعتبار حکم حاکم 249
- 4. اعتبار قول منجّمان 249
- 1. روزههای حرام 250
- اقسام روزه 250
- 2. روزه مستحب گرفتن زن 251
- 3. روزه یومالشک 251
- 5. روزه عاشورا 252
- 4. روزههای مکروه 252
- 7. شب قدر 253
- 6. روزههای مستحب 253
- 2. مدت اعتکاف 254
- 3. شرایط مورد اتفاق در اعتکاف 254
- 1. اعتکاف 254
- احکام اعتکاف 254
- 4. روزه در زمان اعتکاف 255
- 5. طهارت از جنابت، حیض و نفاس 255
- 6. مسجد محل اعتکاف 256
- 7. خروج از مسجد در حال اعتکاف 256
- 8. آمیزش جنسی در حال اعتکاف 257
- 9. محرّمات و مفسدات دیگر در اعتکاف 258
- 1. وجوب حج، یک بار در عمر 259
- وجوب حج 259
- 1. وجوب حج و شرایط و اقسام آن 259
- 3. شرایط وجوب حج 259
- 2. فوری یا تراخی بودن وجوب حج 259
- 2. واجبات احرام 259
- فصل ششم: مباحث حج و عمرهاز دیدگاه مذاهب اسلامی 259
- 5. وجوب همراه داشتن مَحْرم (بر زنان) 260
- 4. اسلام، شرط صحت یا وجوب 260
- 6. نیابت در حج 261
- 7. استنابه برای مستطیع عاجز یا میّت 261
- 8. نیابت از بلد یا میقات 261
- 2. حج قِران 262
- اقسام حج 262
- 1. انواع حج 262
- 3. انتخاب نوع حج 263
- 2. احرام قبل از میقات 264
- میقات احرام 264
- 1. مواقیت مکانی 264
- 4. ماههای حج 265
- 3. عبور از میقات بدون احرام 265
- 1. مستحبات احرام 266
- 5. احرام قبل از ماههای حج 266
- احرام 266
- 2. تیمم بدل از غسل احرام 267
- 3. واجبات احرام 267
- 4. حکم تلبیه 268
- 5. ذکر تلبیه 269
- 1. شکار صحرایی وحشی 270
- 3. تروک احرام 270
- 3. عقد ازدواج برای خود و دیگران 270
- 2. جماع و مقدمات آن 270
- 5. استفاده از عطریّات و چیزهای خوشبو 271
- 6. پوشیدن چیز دوخته 271
- 4. استمنا و خود ارضایی جنسی 271
- 9. فسوق 272
- 8. سرمه کشیدن 272
- 7. پوشیدن چکمه و جوراب و مانند آن 272
- 11. نگاه در آینه 273
- 10. جدال 273
- 12. کشتن جانوران ساکن در بدن 273
- 13. انگشتر به دست کردن 273
- 14. پوشش زیور برای زنان مُحرم 274
- 15. روغن مالی به بدن 274
- 18. پوشاندن صورت برای زنان 275
- 17. پوشاندن سر برای مردان محرم 275
- 16. ازاله مو 275
- 22. کندن دندان 276
- 19. استظلال 276
- 20. بیرون آوردن خون از بدن خود 276
- 21. ناخن گرفتن 276
- 23. کندن درخت یا گیاهان روییده در حرم 277
- 24. سلاح در بر داشتن (مسلّح شدن) 277
- 25. حنا 277
- 26. محرمات احرام به صورت شعر 278
- 1. قطع تلبیه در احرام عمره تمتّع 279
- 6. تقصیر 279
- ورود به مکه 279
- 2. حکم ورود به مکه 279
- 5. سعی 279
- 4. طواف و نماز آن 279
- 3. آداب ورود به مکه و مسجدالحرام 280
- طواف 281
- اقسام طواف 281
- 1. طواف قدوم 281
- 2. طواف عمره تمتّع 282
- 4. طواف زیارت 282
- 3. طواف عمره مفرده 282
- 6. طواف وداع 283
- 5. طواف نساء 283
- 8. شرایط طواف 283
- 7. طواف مستحب 283
- 9. واجبات طواف 285
- 10. مستحبات طواف 286
- 11. اضطباع 287
- 12. رَمَل 288
- 1. وجوب سعی میان صفا و مروه و شرایط و کیفیت آن 289
- سعی میان صفا و مروه 289
- 13. نماز طواف 289
- 2. تعداد سعی 290
- 3. تکرار سعی 290
- تقصیر 291
- 1. حلق یا تقصیر در عمره تمتّع 291
- 2. تعداد افعال واجب در عمره تمتّع 292
- 4. حلق یا تقصیر در عمره مفرده 293
- 3. چگونگی تقصیر 293
- 5. تعداد افعال واجب در عمره مفرده 294
- 8. وقوف به عرفات و مشعر 295
- احرام حج 295
- 7 احرام حج 295
- 1. زمان و مکان احرام حج 295
- 9. مناسک منا 295
- 1. زمان وقوف در عرفات 296
- وقوف در عرفات 296
- 2. قطع تلبیه در احرام حج 296
- 2. خطبه امام در عرفات 297
- 4. جمع نماز ظهر و عصر در عرفات 298
- 3. قصر یا تمام بودن نماز امام و سایر حجاج در عرفات 298
- 5. نماز جمعه در عرفات 299
- 6. مستحبات وقوف در عرفات 299
- 8. بیتوته شب عید در مشعرالحرام (پیش از وقوف بینالطلوعین) 300
- 7. زمان کوچ از عرفات 300
- وقوف در مشعرالحرام 300
- 9. وقوف پس از طلوع فجر در مشعرالحرام 301
- 10. شرایط وقوف در عرفات و مشعرالحرام 302
- 11. نماز مغرب و عشای شب عید قربان و چگونگی آن 303
- 12. مستحبات وقوف در مزدلفه 304
- 2. ترتیب اعمال عید قربان 305
- 1. مناسک واجب منا در عید قربان 305
- مناسک منا 305
- ویژگی شنها 306
- 1. جنس و اندازه شنها (سنگریزه) 306
- 1. محل جمعآوری سنگریزه 307
- شرایط رمی 307
- 2. بکر بودن سنگریزهها 308
- 3. مباح بودن حصاة 308
- 1. پرتاب کردن 309
- 2. اصابت به جمره 309
- واجبات رمی 309
- 3. تعداد سنگها 310
- 5. زمان رمی جمره عقبه 311
- 4. پشت سر هم انداختن 311
- 6. مستحبات و سنن رمی جمره عقبه 312
- 1. ذبح 313
- قربانی و احکام آن 313
- 2. سنّ قربانی 314
- 4. تعداد قربانی 314
- 3. صفت و ویژگیهای قربانی 314
- 5. بدل قربانی 315
- 7. زمان ذبح 316
- 6. مکان ذبح 316
- احکام حلق یا تقصیر در حج 317
- 1. وجوب حلق یا تقصیر 317
- 3. مکان حلق یا تقصیر 318
- 2. زمان حلق یا تقصیر 318
- 4. وظیفه مردان بدون مو (اگر حلق برای آنها متعین باشد) 319
- 6. خروج از احرام حج 319
- 5. مستحبات حلق 319
- 7. مراحل تحلّل از احرام 320
- اهمّ مستحبات منا 321
- 1. خطبه روز عید قربان 321
- 3. تکبیرهای روز عید 322
- 2. کوچ از منا در روز عید 322
- 10. اعمال بعد از منا 323
- 11. مناسک ایام تشریق 323
- 2. نماز طواف زیارت 323
- واجبات بعد از اعمال منا 323
- 1. طواف زیارت 323
- 4. تحلّل دوم از احرام 324
- 3. سعی میان صفا و مروه 324
- 5. طواف نساء و نماز آن 325
- مناسک ایام تشریق 325
- 1. بیتوته شب یازدهم و دوازدهم در منا 325
- 6. تحلّل سوم از احرام 325
- 2. کفاره ترک بیتوته 326
- 3. عبادت در مکه به جای بیتوته در منا 326
- 1. رمی جمرات سهگانه در روزهای یازدهم و دوازدهم 327
- 2. ترتیب در رمی جمرات سهگانه 327
- رمی ایام تشریق 327
- 4. حکم معذورین از بیتوته 327
- 4. کوچ از منا در روز دوازدهم (نَفْر اول) 328
- 3. زمان رمی جمرات سهگانه، روزهای یازدهم و دوازدهم 328
- 6. بیتوته شب سیزدهم برای کسی که در حال احرام، صید یا با زن نزدیکی کرده 329
- 5. بیتوته شب سیزدهم برای کسی که غروب آن شب در منا بوده 329
- 7. رمی روز سیزدهم 330
- 8. زمان رمی روز سیزدهم 330
- 9. زمان کوچ از منا در روز سیزدهم (نَفْر دوم) 331
- 10. خطبه امام پیش از نَفْر اول 331
- خاتمه 332
- قسمت اول: سیری در مباحث زکات و خمساز نگاه مذاهب اسلامی 339
- فصل هفتم: مروری بر سایر ابواب فقهیاز دیدگاه مذاهب اسلامی 339
- اشاره 339
- زکات فطره 339
- 1. زکات فطره 339
- 3. شرایط وجوب زکات فطره 340
- 2. حکم زکات فطره 340
- 4. مقدار فطریه 341
- 6. چگونگی پرداخت فطریه 342
- 5. مصرف فطریه 342
- 7. زمان وجوب فطریه 343
- 8. اهمیت زکات 344
- زکات اموال 344
- 9. موارد مورد اتفاق در متعلّق زکات 344
- 10. موارد اتفاقی در عدم تعلّق زکات 345
- 11. موارد اختلافی میان امامیه و سایر مذاهب در تعلّق زکات 346
- 13. مهمترین موارد اختلافی در وجوب خمس 347
- 12. وجوب خمس غنیمت 347
- 14. نتیجهگیری 348
- قسمت دوم: سیری در ابواب معاملاتاز نگاه مذاهب اسلامی 349
- اشاره 349
- باب بیع و مکاسب محرمه 350
- 2. احکام کلی بیع 350
- 1. اشاره 350
- 3. مکاسب محرمه 351
- 2. علایم بلوغ 352
- 1. عوامل حجر 352
- باب حجر 352
- 3. اولیای صغیر 353
- 2. شرکت 354
- عقود شرعی دیگر 354
- 1. مضاربه 354
- 4. ضمان و کفالت و حواله 355
- 3. اجاره 355
- 5. هبه 355
- 7. وصیت 356
- 6. رجوع در هبه 356
- 8. وصیت به حج و قرائت قرآن و مانند آن 357
- اشاره 358
- قسمت سوم: مروری بر احوال شخصیهاز نگاه مذاهب اسلامی 358
- نکاح 359
- 1. حکم نکاح 359
- 2. نکاح موقت 359
- 5. لزوم ولیّ در نکاح 360
- 4. نکاح اکراهی و هزلی 360
- 3. شاهد گرفتن برای عقد 360
- 7. مراتب اولیا 361
- 6. ولیّ مجبر 361
- 8. محرمات ابدی 362
- 11. مهمترین شرایط حرمت با شیرخواری 363
- 10. ازدواج با کفار 363
- 9. محرمات بالجمع 363
- 12. کمیّت رضاع موجب حرمت 364
- مباحث طلاق 365
- 1. ارکان طلاق 365
- 2. سه طلاقه و ملاک آن 366
- 1. پرندگان حلال و حرام 367
- 2. چهارپایان 367
- مباحث اطعمه و اشربه 367
- 3. حشرات 367
- 6. ولیمه 368
- 5. حیوان جلّال 368
- چند واجب اجتماعی 368
- 4. آبزیان 368
- 7. افشای سلام و ردّ آن 369
- 8. تسمیت العاطس 369
- اشاره 370
- قسمت چهارم: مروری بر سیاسات از دیدگاه مذاهب اسلامی 370
- مجازات اسلامی 371
- 1. انواع مجازات 371
- 2. مشروبخواری 371
- 3. حکم مشروبات مست کننده 372
- 5. حدّ زنا و لواط 372
- 4. حکم مواد مخدر 372
- 8. وطی بهائم 373
- 7. وطی در دُبُر 373
- 6. تحریم به اثر لواط 373
- 10. استمنا با دست 374
- انواع مجازات 374
- 9. حکم حیوان وطی شده 374
- 1. ولیّ دم 375
- 12. حدّ سرقت 375
- قصاص و دیات 375
- 11. مساحقه 375
- 4. مقدار دیه 376
- 3. دیه زن 376
- 2. قتل مسلمان به خاطر قتل ذمّی 376
- 6. مجری حدود و قصاص 377
- مباحث امامت 377
- 5. قصاص از مرد به خاطر زن 377
- 7. وجوب امامت 377
- 10. اجماع بر ولایت فقیه 378
- 9. امامت 378
- 8. شرایط امامت 378
- خاتمه 380
- بخش پایانی 380
- فهرست منابع 382
پاسخ به این روایت، اهل سنت گفتهاند: «إن ذلک قبل تحدید مدّه الرضاع بالحولین فنسخ العمل به أو هو خصوصیه لسالم و لسهلة لما رآه النبی صلی الله علیه و آله و سلم من الضرورة الملحة التی تستلزم الترخیص لأهل هذا البیت».
ولی در روایت، مشکل دیگری مطرح است که علمای عامّه آن را چنین بیان کردهاند:
«أمّا هناک إشکالًا آخر و هو أن الرضاع یستلزم کشف الثدی و مصه ولمسه و هو محرم» و در پاسخ آن گفتهاند: «انه لایستلزم لأن التحریم کما یکون بالمص یکون بالشرب فیصح أن تکون قد حلبت له ثدیها فشرب». برخی از علمای اهل سنت، این روایت را رخصت برای موارد حاجت دانستهاند و طبق آن برای موارد ضرورت فتوا دادهاند؛ مانند ابن تیمیه. (1)
مباحث طلاق
1. ارکان طلاق
مذاهب چهارگانه؛ در بسیاری از شرایط طلاق؛ مانند عاقل و بالغ بودنِ زوج و مکره نبودنِ وی، فتوای مشترک دارند. از نظر این مذاهب طلاق با کنایه نیز محقّق میشود ولی به نظر امامیه باید صیغه خاص «أَنْتَ طالِق» باشد. بعلاوه مذاهب چهارگانه حضور دو شاهد عادل در طلاق را، برخلاف نکاح مذاهب اربعه اهل سنت، شرط نمیدانند، و به عکس، امامیه حضور دو شاهد عادل را در طلاق، شرط و در نکاح مستحب دانستهاند.
تمام مذاهب اسلامی در تقسیم طلاق به «سنّی» و «بدعیّ» اشتراک نظر دارند. سنّی طلاق طبق شرایط و بدعی طلاق غیر جامع شرایط است. (2)
1- همان
2- تحریرالوسیله، ج 2، صص 327- 309؛ الفقه علی المذاهب الأربعه، ج 4، صص 267- 217؛ فقه السنه، ج 2، صص 184- 162