جامع شتات جلد 1 صفحه 210

کند به خانه سابقه ورفع حاجت بشود، پس ترک خمس در قیمت زاید بر آن مقدار از زمین، مشکل است، ولکن اظهر جواز است.

365- سوال:

365- سوال: شخص مزبور، پول خمس داده هم داشته است، آیا آن خرج گل کاری از آن محسوب می شود یا نه؟ وآن خانه سابقه قدری موروثی آن شخص بوده و قدری را ابتیاع نموده است، وجه آن خانه خمس دارد یا نه؟

جواب:

جواب: مؤنه سال (خرج خانه ساختن به قدر حاجت باشد یا سایر اخراجات) اظهر این است که از پول خمس داده، وضع می شود و هرگاه اخراجات خانه ساختن از پول خمس داده، تمام شد دیگر در قیمت آن خانه کهنه خمسی نیست، مگر اینکه آن خانه را به پول خمس نداده، خریده باشد.

366- سوال:

366- سوال: شخصی پول خمس داده داشته و در بین سال، کسب نموده و آنچه نفع که پیدا کرده است با قدری از سرمایه خرج خانه ومؤنه سال کرده، آیا این خرج را از پول خمس کند وخمس نفع را بدهد، یا آنکه چون خرج شده است نفع، خمس ندارد؟.

جواب:

جواب: مجرد خرج کردن نفع، باعث عدم اعتبار مؤنه از پول خمس داده نمی شود بلکه اظهر این است که مقدار سرمایه را وضع می کند واخراجات که کرده از پول خمس داده، وضع می کند وآنچه از نفع هم صرف ضروریات مؤنه شده، هر گاه پول خمس داده، وفا نمیکرد وبه این نفع تمام کرده، آن را نیز وضع می کند وآنچه فاضل آید از نفع واز مؤنه سال، خمس آن را میدهد.

367- سوال:

367- سوال: چون رأی عالی این است که مؤنه سال از چیزی که شأن آن خرج کردن نیست وضع نمی شود وسرمایه از شأن آن خرج کردن نیست، هرگاه سرمایه به قدری باشد که ربح آن زاید از کفایت مؤنه سال آن شخص باشد، آیا خمس به مقدار زاید سرمایه، تعلق میگیرد یا نه؟

جواب:

جواب: سرمایه به قدری که منافع آن کفایت او کند در خور زی او، از جمله مالی است که مؤنه از آن وضع نمی شود، و هرگاه زاید بر آن باشد باید مؤنه را از آن حساب کرد، یعنی از آن زاید. مثلا صد تومان سرمایه دارد وبه پنجاه تومان سرمایه، کار او