جامع شتات جلد 1 صفحه 243

کتاب الصوم

391- سوال:

391- سوال: اگر منجم به حسابی که مبنی بر قواعد متقنه مستحکمه تجریدیه و اگریه است استنباط آخر ماهی نماید و مکرر عمل کند و سهو در حساب نکند و بر او علم قطعی حاصل شود که امشب مثلا غره رمضان یا شوال است " بحیث لا یشک و لا یرتاب فیه " و مانع رؤیت غیمی یا غیر آن به عمل آید، بر او هست که به علم خود عمل کند و روزه گیرد و افطار کند، چون مناط تکالیف شرعیه بر علم است ان امکن، و در مسئله، فرض آن شده، هر چند موجب علم دیگران نشود. آیا جایز است عمل به این علم، یا جایز نیست؟ و از جناب آقا سید (1) علی استفتا شده، عمل به این علم را واجب دانسته بر منجم مزبور.

جواب:

جواب: شاید مراد جناب سید این باشد که بر فرض حصول علم میتوان عمل کرد واین خوب است، ولکن این فرض غیر متحقق الحصول است و شاهد بر آن حصر اهل بیت نبوت معرفت هلال را در رؤیت وشهادت و عد ثلثین از شهر سابق، وچون ایشان حکیم ترین حکما و عالم ترین اهل عالمند به مسائل نجوم وحکمت وغیره، در این حصر تنبیه است بر اینکه چنین فرضی ممکن نیست و مدعی این علم، جاهل است به جهل .