جامع شتات جلد 1 صفحه 401

1- توضیح: این حدیث به عصر امام (علیه السلام) مربوط است وارتباطی با مورد سؤال که جنگ قفقازیه است ندارد و جمله " جهاد بدون اذن امام عادل جایز نیست " نیز ناظر به جهاد ابتدائی برای گسترش اسلام است نه جهاد دفاعی، میرزا با آوردن این حدیث میخواهد بگوید: با اینکه این جهاد به مباشرت فتحعلی شاه وتحت ریاست وفرماندهی او است لیکن رزمندگان برای اسلام میجنگند نه برای شخص شاه. - نگاه کنید به بیوگرافی میرزا در مقدمه این کتاب.

چون او اعرف است به احکام و فی الحقیقه این مراجعه به مجتهد است از برای دانستن طریقه واحکام این مقاتله والا پس آن تکلیفی است برآنهایی که نزدیک به کفارند الاقرب فالاقرب به نهجی که سابق مذکور شد واگر مراد رجوع به او است در اصل کیفیت مقاتله ومحاربه، پس اهل آن عمل، اعرفند به آن، از اغلب مجتهدین. (1)

461- سوال:

461- سوال: در این ایام غیبت امام (علیه السلام) در این قسم مجاهده ومدافعه، آیا اذن خاص مجتهد جامع الشرایط، شرط است یا نه؟

جواب:

جواب: نه، شرط نیست.

462- سوال:

462- سوال: بعد الحکم بوجوب هذا القسم من الجهاد فی هذه الاعصار، آیا این مجاهده ومقاتله به حسب طبقات مسلمین، بر کی واجب ولازم است؟

جواب:

جواب: پیش گفتیم که آن، واجب است بر اقرب فالاقرب.

463- سوال:

463- سوال: بر همه عالم، این مشخص است که کفره روسیه را دولت ومملکت و عده و ریاستی، میباشد که به لشکرکشی جزئی و در مدت قلیله دفع ایشان در حیز امکان نیست وموقوف بر ترتیب اسباب واسلحه جنگ از توپ وتفنگ وعلم وطبل و سایر ادوات است. آیا آنها داخل مصالح مسلمین است ومال معد بر مصالح مسلمین را بر آنها صرف میتوان نمود یا نه؟

جواب:

جواب: بلی، اینهم از مصالح مسلمین است. اما سخن در این است که تصرف در آن اموال وبه مصرف رساندن آن، کار کی است؟ واما بدون اطلاع حاکم شرع در زمان غیبت میتوان تصرف کرد یا نه؟ وتحقیق آن، بعد از این میآید.

464- سوال:

464- سوال: آیا در صورتی که خوف غلبه کفره بر جمیع بلاد اسلام واجرای حکم کفر بر همه مسلمین هست، بر همه کس لازم وواجب است که بقدر القوه والاستطاعه از فاضل مؤنه خود واهل وعیال خود بر آن مجاهده ومدافعه مصروف نموده، سعی در دفع کفره نماید یا نه؟ .