جامع شتات جلد 1 صفحه 419

1- همان مرجع: ج 20

2- سؤال کننده مجددا به موضوع اذن وتنفیذ نزدیک می شود لیکن میرزا توجهی به آن نمی کند.

و اما آنکه مستحب نیست برای او، کسی است که عاجز باشد از بیرون آمدن به سبب مرض یا فقر وعدم تمکن از بیرون آمدن، یا مانع ایشان میشوند و با وجود وجوب هجرت، ترک آن از گناهان کبیره است ومستحق تعزیر است از حاکم شرع.

483 -سوال:

483 -سوال: در صورتی که جمعی از مسلمین در سر ثغور بلاد مسلمین سکنی داشته ودر وقت توجه کفار به قتال مسلمین، بر ایشان راه داده و خود نیز به همراهی کفار به مقاتله مسلمین اقدام مینمایند، چون مسلمین اراده دفع ومجاهده کفار نمایند، ایشان راه را بر مسلمین گرفته، مانع از عبور کردن میشوند آیا بر ایشان، حکم محارب جاری وحد محارب را مستحق میباشند یا نه؟ و بر فرض استحقاق حد محارب، احدی را در این باب مأذون فرمایند.

جواب:

جواب: جواب این مسائل، پیش ظاهر شد.

484 -سوال:

484 -سوال: در صورتی که پادشاه، حکم ومقرر فرماید به نحوی که الحال، حکم پادشاهی شرف صدور یافته است که علما وفضلا تصدیع نکشیده به امر مدافعه و مجاهده مشغول نگردند وخودشان را معاف دانند، در این صورت اگر یکی از علما خواهد که محض تحصیل ثواب و تحریص مسلمین در زمره مجاهدین منسلک ومتلبس به لباس اهل سلاح شود جایز است یا نه؟ و در این صورت آیا از زی خود بیرون آمده و خلاف مروت است یا نه؟ و کسی از علما که خود بنفسه متوجه جهاد نگردیده، لکن در بلاد وامصار، مسلمین را تحریص وترغیب بر جهاد مینماید، ثواب جهاد مییابد یا نه؟

جواب:

جواب: بلی جایز است. وآنچه گفته اند که فقیه هرگاه متلبس به لباس جندی شود، منافات با مروت دارد در غیر صورت قتال ودفاع مشروع است. کدام عالم از جناب امیر المؤمنین (علیه السلام) بالاتر است که اسلحه بر خود میآراست و اقدام به جهاد مینمود؟ والدال علی الخیر کفاعله انشاء الله.

485- سوال:

485- سوال: هرگاه این جهاد ودفاع محتاج به اذن مجتهد عصر باشد، هر کس را که لایق وقابل دانند مرخص ومأذون نمایند ومتصدی شرعی نمایند که مباشر عرف