- کتاب الدین 1
- کتاب الدین من المجلد الاول 1
- 1 : سؤال: 1
- جواب: 1
- جواب: 3
- 2:سوال: 3
- 3 : سؤال: 4
- 4:سوال: 4
- جواب: 4
- 5:سوال: 4
- جواب: 4
- جواب: 5
- کتاب الدین من المجلد الثانی 6
- جواب: 6
- 6:سوال: 6
- جواب: 14
- 7:سوال: 14
- 8:سوال: 15
- جواب: 15
- پنجم: از آنچه در مقدمه چهارم گفتیم ظاهر شد که عقد قرض از حیثیتی جایز است، واز حیثیتی لازم. پس هر گاه شرط مشروعی در ضمن عقد قرض بشود از حیثیت لزوم، لازم خواهد بود، چنانکه مقتضای عقود لازمه است ومؤید آن است عمومات (اوفوا بالعقود) و (المومنون عند شروطهم). واز جمله شروط جایزه است این که در قرض غیر قیمی شرط کند عوض دادن مثل آن را در صفات. وصورت سوال: 23
- جواب: 30
- 8 مکرر:سوال: 30
- 7 مکرر: سوال: 30
- جواب: 31
- جواب: 31
- 9:سوال: 31
- جواب: 32
- 10: سوال: 32
- جواب: 32
- 11 :سوال: 32
- جواب: اما از سوال: 33
- جواب: 33
- 12:سوال: 33
- 13:سوال: 33
- 15:سوال: 35
- کتاب الدین من المجلد الثالث 35
- جواب: 35
- 16:سوال: 35
- 14:سوال: 35
- جواب: 35
- 17:سوال: 37
- جواب: 37
- جواب: 38
- 19:سوال: 39
- جواب: 39
- اشاره 39
- جواب: 41
- 21 :سوال: 41
- 20:سوال: 41
- جواب: 41
- 22:سوال: 42
- جواب: 42
- کتاب الضمان من المجلد الثالث 43
- جواب: این سوال: 43
- 23:سوال: 43
- جواب: 43
- 25:سوال: 45
- 24:سوال: 45
- جواب: 45
- جواب: 45
- 26:سوال: 48
- جواب: 48
- جواب: 49
- 27:سوال: 49
- جواب: 52
- 29:سوال: 56
- جواب: 57
- 30:سوال: 91
- جواب: 91
- کتاب الصلح من المجلد الاول 91
- جواب: 91
- اشاره 91
- 31 :سوال: 91
- 33:سوال: 92
- 32:سوال: 92
- جواب: 92
- جواب: 92
- 35:سوال: 93
- جواب: 93
- جواب: 94
- جواب: 95
- 37:سوال: 100
- جواب: 100
- 38:سوال: 101
- جواب: 102
- جواب: 103
- 39:سوال: 103
- جواب: 104
- مسأله تزاحم الحقوق:41 :سوال: 104
- 40:سوال: 104
- جواب: 104
- کتاب الصلح من المجلد الثانی 105
- جواب: 105
- 42:سوال: 105
- جواب: 105
- 43:سوال: 105
- جواب: 112
- 45 و 46سوال: 129
- جواب: 129
- جواب: صورت سوال: 133
- 47:سوال: 133
- جواب: 133
- 48:سوال: 135
- جواب: 136
- 49:سوال: 139
- جواب: 140
- جواب: 143
- 51 :سوال: 143
- 50:سوال: 143
- جواب: 144
- 52:سوال: 144
- جواب: این محتاج به مرافعه است. ومجرد کاغذ حجت نیست هر چند (اقرت واعترفت) نوشته باشند در اینجا، چه جای تحقق وثبت. مگر این که آن کاغذ ونوشته کاغذی باشد که از برای حاکم (یعنی مجتهد عادل) مفید قطع باشد، واین بسیار نادر است. و هر گاه مفید علم نشود باید رجوع کرد به بینه. واز صورت سوال: 144
- جواب: 145
- 53:سوال: 148
- 54:سوال: 148
- جواب: 148
- 55:سوال: 149
- جواب: 149
- 56:سوال: 149
- جواب: 149
- جواب: 150
- 57:سوال: 151
- جواب: 151
- 58:سوال: 156
- 59:سوال: 156
- جواب: 156
- جواب: 158
- 60:سوال: 158
- جواب: 159
- 61 :سوال: 159
- 62:سؤال: 159
- جواب: ظاهر این است که شرط صحیح باشد ووفای به آن لازم. واما سوال: 159
- جواب: 160
- 63:سوال: 161
- جواب: 161
- جواب: 163
- جواب: 164
- 65:سوال: 164
- 67:سوال: 168
- جواب: 168
- 66:سوال: 168
- جواب: 168
- جواب: 169
- 68:سوال: 169
- جواب: 170
- جواب: 170
- 70:سوال: 170
- 69:سوال: 170
- 71 :سوال: 171
- 72:سوال: 173
- جواب: 174
- 73:سوال: 174
- 76:سوال: 175
- 74:سوال: 175
- جواب: 175
- جواب: 175
- 75:سوال: 175
- جواب: 176
- 77:سوال: 177
- جواب: 177
- 78:سوال: 178
- جواب: ملاکی که راضی نیستند که عمرو آب ببرد به خانه خود به پایاب خود، میتوانند مانع عمرو شوند از بردن آب. چون این معنی تصرفی است در اصل آب شرکاء بدون اذن ایشان. وایضا تصرفی است در خانه نهر مشترک که مجرای آب است به چاه زید. وجواز تصرف زید به سبب استمرار از استحقاق قدیم منشأ جواز تصرف عمرو نمی شود. هر چند عمرو شق نهری تازه به آن خانه نهر نکرده است. واز اینجا معلوم شد که در درون نوبه خود یا نوبه سایر شرکاء که راضی هستند هم نمی تواند آب از آن مجرا ببرد، هر چند آب مال خود او یا مال شرکائی است که راضیاند. واما سوال از لزوم نوبت ومهایات: پس آن عقد لازمی نیست. وهر وقت بخواهند بر هم میزنند. ووقتی که بر هم زدند آن شخصی که نوبت خود را برده باید اجرت المثل مجرا را به قدر حصه شرکاء به آنها رساند. واما سوال: از مانع شدن عمرو وسایر شرکاء از تصرف در آن: پس اگر مراد منع مطلق است پس آن بی وجه است. واگر مراد عدم رضای تصرف بر نوبه قدیم [ است ] و [ می ] خواهد تجدید بنای نو به ومهایات گذارد، یا هر گاه که ممکن شود خواهد قسمت آب بکند، می تواند که چنین کند. اما ایشان را معطل نمی تواند گذاشت که انتقام بکشد و آب شرکا از میان برود. بلکه باید فورا بنای درستی بگذارد به رضای شرکا. واما سوال: 179
- جواب: 179
- 79: سوال: 180
- جواب: 180
- 80:سوال: 181
- 81 :سوال: 183
- جواب: 183
- 82:سوال: 184
- جواب: 184
- جواب: 184
- 83:سوال: 184
- جواب: 185
- 84:سوال: 185
- جواب: 185
- 85:سوال: 185
- جواب: 186
- 86:سوال: 186
- جواب: 186
- جواب: 186
- جواب: 187
- 88:سوال: 187
- جواب: 187
- جواب: 191
- 90:سوال: 191
- 89:سوال: 191
- جواب: 192
- 91 :سوال: 192
- جواب: 192
- 93:سوال: 193
- 92:سوال: 193
- جواب: 193
- جواب: 194
- جواب: 194
- 95:سوال: 194
- 94:سوال: 194
- جواب: 194
- جواب: 195
- 96:سوال: 195
- 97:سوال: 198
- جواب: 199
- 99:سوال: 201
- جواب: 201
- جواب: 201
- جواب: 206
- 102:سوال: 207
- 101 :سوال: 207
- جواب: 207
- جواب: 207
- : 103 سوال: 207
- جواب: 207
- 104:سوال: 208
- جواب: 208
- 105:سوال: 210
- جواب: 210
- جواب: 216
- 106:سوال: 216
- 107:سوال: 225
- جواب: 225
- 108:سوال: 226
- جواب: 226
- 109:سوال: 228
- کتاب الشرکه من المجلد الاول 228
- جواب: 228
- 110:سوال: 229
- جواب: 230
- 111 :سوال: 230
- 112:سوال: 230
- 113:سوال: 231
- جواب: 231
- جواب: 232
- 114:سوال: 232
- جواب: 232
- 116:سوال: 233
- جواب: 233
- 115:سوال: 233
- کتاب الشرکه من المجلد الثانی 234
- جواب: 234
- 117:سوال: 234
- جواب: 234
- 118:سوال: 235
- جواب: 235
- جواب: 236
- 119:سوال: 236
- جواب: 237
- 120:سوال: 237
- 121 :سوال: 237
- 123:سوال: 238
- 122: سوال: 238
- جواب: 238
- جواب: 238
- جواب: 239
- 124:سوال: 240
- جواب: 240
- 125:سوال: 241
- جواب: 242
- 126:سوال: 244
- جواب: 244
- جواب: 244
- جواب: 256
- 127:سوال: 256
- کتاب الشرکه من المجلد الثالث 257
- جواب: 257
- 128:سوال: 257
- 129:سوال: 257
- جواب: 258
- جواب: 258
- 131 :سوال: 258
- جواب: 258
- 130: سوال: 258
- جواب: 269
- 132:سوال: 269
- جواب: 271
- 133:سوال: 271
- 135:سوال: 272
- 134:سوال: 272
- جواب: 272
- جواب: 273
- جواب: 274
- 136:سوال: 274
- کتاب القسمه من المجلد الاول 274
- 138: سوال: 275
- جواب: 275
- جواب: 275
- 137:سوال: 275
- کتاب القسمه من المجلد الثانی 276
- جواب: 276
- 139:سوال: 276
- 140:سوال: 279
- جواب: 279
- 141 :سوال: 281
- جواب: 281
- 142:سوال: 281
- 143:سوال: 282
- جواب: 282
- 144:سوال: 283
- جواب: 283
- جواب: 283
- 145:سوال: 283
- 146:سوال: 288
- جواب: 288
- جواب: 288
- 147:سوال: 288
- جواب: 289
- 148:سوال: 289
- 149:سوال: 292
- جواب: 293
- 151 :سوال: 297
- 150:سوال: 297
- جواب: 297
- جواب: 298
- 152:سوال: 298
- جواب: 299
- جواب: 300
- 153:سوال: 300
- جواب: 300
- 154:سوال: 300
- کتاب القسمه من المجلد الثالث 300
- 155:سوال: 301
- جواب: 302
- جواب: 303
- 156:سوال: 303
- جواب: 305
- 157:سوال: 305
- جواب: 310
- کتاب المضاربه من المجلد الاول 310
- 158:سوال: 310
- جواب: 310
- 159:سوال: 312
- جواب: 312
- کتاب المضاربه من المجلد الثانی 312
- 160:سوال: 315
- جواب: نظر به سوال: 316
- جواب: 316
- 161 :سوال: 316
- جواب: 316
- 162:سوال: 317
- جواب: 318
- 163:سوال: 322
- جواب: 324
- 164:سوال: 329
- جواب: 329
- کتاب المضاربه من المجلد الثالث 329
- جواب: 330
- 165:سوال: 330
- جواب: در صورت سوال: 330
- 166:سوال: 332
- جواب: 336
- 167:سوال: 338
- جواب: 338
- کتاب المزارعه والمسافات من المجلد الاول 360
- 168:سوال: 360
- جواب: 360
- جواب: 362
- 169:سوال: 362
- کتاب المزارعه من المجلد الثانی 363
- 170:سوال: 363
- جواب: از ظاهر سوال: 363
- جواب: 363
- کتاب المزارعه من المجلد الثالث 366
- 171 :سوال: 366
- جواب: 366
- 172:سوال: 370
- 173:سوال: 371
- جواب: 371
- جواب: 372
- جواب: 372
- 174:سوال: 372
- 175:سوال: 373
- جواب: 373
- جواب: 375
- 178:سوال: 382
- 177:سوال: 382
- کتاب الودیعه من المجلد الاول 382
- جواب: 382
- جواب: 382
- جواب: 383
- 179:سوال: 383
- کتاب الودیعه من المجلد الثانی 383
- جواب: 385
- 180:سوال: 385
- جواب: 386
- 181 :سوال: 386
- جواب: 389
- 182:سوال: 389
- کتاب الودیعه من المجلد الثالث 390
- 184:سوال: 390
- جواب: 390
- 183:سوال: 390
- جواب: 391
- 185:سوال: 394
- کتاب العاریه من المجلد الاول 394
- جواب: 394
- 186:سوال: 396
- کتاب العاریه من المجلد الثانی 396
- جواب: 397
- جواب: 398
- 187:سوال: 398
- 188:سوال: 398
- جواب: 398
- 189:سوال: 399
- جواب: 402
- 190:سوال: 402
- کتاب العاریه من المجلد الثالث 404
- 191 :سوال: 404
- جواب: 405
- جواب: 415
- کتاب الاجاره من المجلد الاول 415
- 192:سوال: 415
- 193:سوال: 421
- جواب: 421
- جواب: 421
- 194:سوال: 421
- جواب: 422
- 196:سوال: 422
- جواب: 422
- جواب: 423
- 197:سوال: 423
- جواب: 425
- 198:سوال: 425
- 199:سوال: 426
- جواب: 426
- 200:سوال: 426
- 201 :سوال: 427
- جواب: 427
- جواب: 428
- 202:سوال: 428
- جواب: 429
- 203:سوال: 429
- جواب: 431
- جواب: 431
- 205:سوال: 431
- 204:سوال: 431
- 206:سوال: 432
- جواب: 433
- 207 :سوال: 433
- جواب: 434
- 208:سوال: 434
- جواب: 434
- 211 :سوال: 439
- 210:سوال: 439
- 209:سوال: 439
- جواب: 439
- جواب: 439
- 212:سوال: 441
- 213:سوال: 442
- 214:سوال: 442
- جواب: 442
- جواب: 442
- جواب: 443
- 216:سوال: 443
- جواب: 443
- 217:سوال: 443
- 215:سوال: 443
- جواب: 444
- 219:سوال: 444
- جواب: 444
- 220:سوال: 444
- 218:سوال: 444
- جواب: 444
- جواب: 444
- 222:سوال: 449
- جواب: 449
- 223:سوال: 449
- جواب: 449
- کتاب الاجاره من المجلد الثانی 451
- 224:سوال: 451
- جواب: 451
- 225:سوال: 453
- جواب: 453
- 228:سوال: 454
- 226:سوال: 454
- جواب: 454
- جواب: 454
- 227:سوال: 454
- جواب: 454
- جواب: 456
- 229:سوال: 456
- جواب: 457
- 230:سوال: 457
- 231 :سوال: 461
- جواب: 461
- 233:سوال: 462
- 232:سوال: 462
- جواب: 462
- 234:سوال: 463
- جواب: 463
- 235:سوال: 463
- جواب: 463
- 236:سوال: 464
- جواب: 465
- 237:سوال: 466
- جواب: 466
- 238:سوال: 467
- 239:سوال: 467
- جواب: 467
- 241 :سوال: 468
- جواب: 468
- 242:سوال: 468
- 240:سوال: 468
- جواب: 468
- جواب: 470
- 243: سوال: 470
- 244:سوال: 474
- جواب: 474
- 245:سوال: 478
- جواب: 479
- 246:سوال: 479
- جواب: 479
- 247:سوال: 480
- جواب: 481
- 248:سوال: 481
- جواب: این سوال: 481
- 249:سوال: 484
- کتاب الاجاره من المجلد الثالث 484
- جواب: 485
- جواب: 485
- 250:سوال: 485
- 253:سوال: 486
- جواب: 486
- جواب: 486
- جواب: 486
- 252:سوال: 486
- جواب: 487
- جواب: 487
- 254: سوال: 487
- جواب: 488
- جواب: 488
- 255:سوال: 488
- 256:سوال: 488
- 257:سوال: 489
- جواب: 490
- 258:سوال: 491
- جواب: 491
- 259: سوال: 492
- جواب: 492
- جواب: 509
- جواب: 509
- 260:سوال: 509
- :261 سوال: 509
- جواب: 510
- 262:سوال: 510
- 263:سوال: 510
- جواب: 510
- کتاب الوکاله من المجلد الاول 511
- 264:سوال: 511
- جواب: 511
- جواب: 514
- 266:سوال: 514
- 267:سوال: 515
- جواب: 515
- جواب: 515
- 268:سوال: 515
- 269:سوال: 516
- جواب: 516
- 270:سوال: 519
- جواب: 519
- 271سوال: 520
- جواب: 520
- 273:سوال: 521
- جواب: 521
- 272:سوال: 521
- جواب: 522
- 274:سوال: 522
- کتاب الوکاله من المجلد الثالث 522
- جواب: 523
- 275:سوال: 523
- 276:سوال: 528
- جواب: 528
- جواب: 530
- 278:سوال: 533
- جواب: 533
- 279:سوال: 533
- جواب: 533
- 280:سوال: 533
- جواب: 534
متحقق شده، وثمره آن استحقاق هر یک است ملک خاص را، وبعد تحقق آن دیگر امری که باعث زوال حق شود، نیست. مگر این که دعوی غبن یا (غلط) در میان آید که به مقتضای آن عمل باید کرد. و هم چنین است دلیل بعد از بنای بر قرعه. به جهت آن که قرعه منشأ تعیین حق است وبعد از تعیین، راهی از برای زوال حق نیست.
141 :سوال:
141 :سوال: هر گاه کسی ملکی را وقف بر اولاد کرده، وبه جهت شیاع خراب شده واز حیز انتفاع افتاده. آیا تقسیم آن، یا بیع آن جایز است یا نه؟ -؟.
جواب:
جواب: تقسیم وقف جایز نیست، مگر در صورت نادری، مثل این که ملکی مشترک باشد میان دو نفر ویکی از آنها حصه خود را بر شخصی وذریه او وقف کرده باشد، ودیگری حصه خود را بر شخصی دیگر وذریه او وقف کرده باشد. که در این صورت تقسیم کردن جایز است میان آن دو شخص ودو ذریه. (1) ولکن هر یک از ذریتین در میان خود تقسیم نمیتوانند کرد. به جهت آن که حق منحصر نیست در آنها که قسمت میکنند، وحصه بطون گاه که متفاوت می شود. واما بیع وقف در صورت مزبوره: پس اظهر جواز آن است. واما اگر مالی مشترک باشد ما بین وقف وطلق: پس قسمت آن جایز است، به شرطی که به عنوان رد بعضی از آن را از وقف بیرون نکنند وداخل طلق [ ن ] کنند.
142:سوال:
142:سوال: هر گاه پنج جریب زمین در میان دو نفر مشاع باشد، ویکی مالک دو جریب باشد ودیگری مالک سه جریب، یا بالمناصفه باشد. وخواهند قسمت کنند به این نحو که بنا را به این نحو بگذارند که مساوی حصه یکی از آنها در سمت جنوب باشد واز دیگری در سمت شمال که بعد از این مساحت کنند. آیا این قسمت صحیح است ولازم یا نه؟ -؟. .
1- در اینجا حاشیه ای از خود میرزا (ره) هست بدین شرح: واز جمله صوری که تقسیم وقف جایز است آن است که مثلا نصف مشاع ملکی وقف مسجدی باشد ونصف دیگری وقف مشهدی. بنابر این، صور قسمت وقف، بسیار است. پس آنچه ما گفتیم که (الا در صورت نادری) آن در قسمت وقف اولاد وامثال آن است که در طبقات متغایر می شود.