جامع شتات جلد 3 صفحه 33

هم داده باشد. وگویا خلافی هم در این نیست واز اقسام ربا می شود. وگمانم این است که حدیثی که در شأن نزول (احل الله البیع وحرم الربا) وارد شده (1) دلالت دارد بر این که از برای منع این معامله نازل شده. وصحیحه محمد بن مسلم وحلبی سابقه، نیز دلالت بر آن دارد.

12:سوال:

12:سوال: آیا جایز است که کسی گندم سرخ به کسی قرض بدهد وشرط کند گندم سفید عوض بدهد؟. یا گندم آبی بدهد ودیمی بگیرد؟.

جواب:

جواب: اظهر واشهر - خصوصا بین متأخرین - عدم جواز است در هر صورتی که شرط زیادتی وصف بشود. واخبار بسیار هم دلالت بر آن دارد. (2) واما هر گاه بدون شرط، بهتر را بدهد در عوض زبون، ضرر ندارد. وجمعی قایل به جواز شرط زیادتی در وصف شده اند، ودلیل ایشان تمام نیست.

13:سوال:

13:سوال: آیا دیون مؤجله به سبب حجر معجل می شود؟ یا این که این معنی مختص موت است؟ وبر فرض اختصاص به موت، آیا به موت، طلبکار هم معجل می شود - یعنی وراث به مجرد موت او مستحق مطالبه میشوند -؟ یا مختص موت مدیون است؟ که به موت مدیون آنچه بر ذمه او است الحال از مال او میگیرند وانتظار انقضای مدت نمیکشند. وآیا دیتی که در شرع مدتی از برای او هست (مثل دیه شبه عمد یا خطا که در مدت دو سال یا سه سال میگیرند) آنهم معجل می شود یا نه؟ -؟ وآیا بیع سلم به موت بایع قبل از انقضای مدت حال می شود یا نه؟ -؟ و هم چنین هر گاه مدتی در بعض معاملات شرط شود در حیل ربویه، مثل این که هشت تومان اشرفی را به ده تومان پول سفید مصالحه کند که بعد از شش ماه بدهد وآن شخص که پول سفید را باید بدهد قبل از انقضای مدت بمیرد (؟).

جواب: اما از سوال:

جواب:

جواب: اما از سوال: اول این است که اشهر واظهر این است که به حجر، موجل معجل .