جامع شتات جلد 3 صفحه 337

(بعلاوه این که خلاف ظاهر...). که حاصل آن این است که: مراد موصی تفریق محاسبه شراکت است که به حسب تخمین، شصت هزار روپیه اصل مال ومنافع موصی بوده، و تتمه، مال ومنافع صغار. پس چیزی باقی نمیماند که متعلق هبه باشد. وهبه مال غیر بی معنی است. پس میگوئیم که: آنچه به فهم حقیر میرسد این است که غرض موصی این نباشد که تعیین مال طرفین با منافع، شده باشد باجمعها. بلکه مراد این است که حصه مال المشارکه صغار را تخمینا در ضمن باقی اموال منظور داشتم وزیادتی را به آنها هبه کردم، و شصت هزار روپیه هم از برای خود قرار دادم وبه آن اکتفا کردم. هر چند حصه من بیش از این میشد. وشاهد بر این همان عبارت آخر موصی است که گفته است (دیگر هبه ودیناری برای خود نگذاشته ام). زیرا که اگر مراد تفریق مال المشارکه بود علی سبیل التخمین، جمیع ما یعرف او [ همان ] شصت هزار روپیه از مال المشارکه بود (1) و دیگر چیزی باقی نمیماند که برای خود واگذارد. یا وانگذارد. وقسرا این شصت هزار وآن باقی اموال از باب حصه مال المشارکه (که حق هر یک [ بود ]) میشد. وشاهد دیگر (چنان که فرموده اند) [ این است ] که اموال مذکوره غیر معلوم المقدار است وهبه آن صحیح نیست پس چگونه می تواند شد که اموال مجهوله [ را ] در عوض مال المشارکه قرار دهد واز حصه خود تعبیر به شصت هزار کند واز ایشان را در عهده جهالت بالمره گذارد. وشاهد دیگر این که: این مجموع از باب المشارکه صغار نیست که در اول گفته (بعض ما یعرف خود را هبه کردم وبه شراکت خود در آنها تجارت کردم) چگونه باشد که حصه خود از مال المشارکه ومنافع، آن قلیل وجه شد که شصت هزار است، وحصه صغار که بعض ما یعرف بود با منافع، چندین مضاعف است. اینها همه مبتنی است بر .