جامع شتات جلد 3 صفحه 434

به موجر داده وموجر ساکت از فسخ شده تا سال آینده. الحال مستأجر میگوید که من به موافق مسمی فی العقد وجه اجاره را میدهم. وموجر میگوید من مغبونم وتمام اجرت را میخواهم. آیا خیار فسخ باقی است یا نه؟ -؟ وموجر مستحق چه چیز است؟.

جواب:

جواب: هر گاه موجر فسخ معامله نکرده باشد، ظاهرا خیار فسخ ساقط می شود. به جهت آن که خیار غبن فوری است. ودر این صورت مستحق اجرت المثل سال دوم است، مگر این که موجر جاهل به فوریت خیار باشد وبه آن سبب تأخیر کرده، که باز بر خیار خود باقی است ومستحق اجرت المثل است در آن سال گذشته.

208:سوال:

208:سوال: هر گاه زید باغ مشجری به اجاره بدهد به عمرو، به این نحو که اراضی داخله وخارجه باغ را با مجرای حقابه آن اجاره دهد (1) وشرط نماید در ضمن عقد اجاره که منافع اشجار مال مستأجر باشد. (2) وبعد از تصرف مستأجر در باغ مذکور ظالمی متغلبی اشجار را قطع نماید. آیا در این صورت مستأجر اختیار فسخ دارد یا نه؟ -؟. ودر نظر مستأجر منافع اشجار بوده، که اگر او نمیبود به این مبلغ اجاره نمیکرد. و چنانچه اختیار فسخ نداشته باشد آیا در مقابل فوت منفعت اشجار، از بابت وجه اجاره چیزی کم می شود یا نه؟ -؟.

جواب:

جواب: بیان این مسأله موقوف است به ذکر چند مقدمه:

اول اینکه: مورد اجاره باید عینی باشد که صحیح باشد انتفاع به او به ابقاء آن عین. و هر چیزی که چنین نباشد صحیح نیست اجاره آن، مثل نان ومیوه وامثال آن. و اگر آن منفعت، عینی دیگر باشد، صحیح نیست اجاره، مثل این که گوسفند را به اجاره بدهد از برای آن که شیر او را بخورد. یا باغ وبستان را اجاره بدهد که میوه او را بخورند. وحال آن که ماهیت وقف (حبس عین است وتسبیل منفعت). بلکه از جهت آن است که در اجاره دعوی اجماع کرده اند بر این که آن منفعت تالفه، عین نباشد. - چنانکه علامه در .