جامع شتات جلد 4 صفحه 110

موقوف علیهم می خواهند که باغ نوی احداث نمایند وقدری از آن آب وقف را می خواهند از ممر ونهر تازه ببرند. وقدر دیگر آب را می خواهند که از استمرار قدیم به باغ وقف ببرند. در اینصورت می توانند یا نه؟ -؟. واولاد موقوف علیهم که می خواهند باغ نوی به آن آب وقف بالتمام گرفته باشند در اینصورت می توانند وقف را به جای دیگر ببرند، وموقوف علیهم باغ نوی از جهت خود وبطون متأخره، بگیرند یا نه؟ -؟.

جواب:

جواب: هر گاه آب وقفی زاید بر آن باغ باشد واحتیاجی به آن نداشته باشد، بلی می توانند موقوف علیهم باغ نوی احداث کنند و (آن را) به قدری از آن آب، مشروب کنند. ولکن اشکال بهم می رسد در وقتی بعد از این که در آن وقت آب کم شود ووفا به هر دو نکند. که در آن وقت با تمام آب را، یا به قدر حاجت آن را باید به باغ قدیم برد. هر چند باعث خشکیدن باغ جدید شود.

45: سؤال:

45: سؤال: شخصی ملکی را وقف کرده بر دو پسر خود واولاد آنها بعد از آنها. و آن پسرها حاضر نبودند وخبر که به ایشان رسید، گفتند ما راضی نیستیم به این وقف، واین ملگ از مادر ما است، وما معطل هستیم ومی خواهیم بفروشیم. آیا این وقف صحیح است یا نه؟ -؟.

جواب:

جواب: بعد از آنکه ثابت باشد که ملک از پدر آنها است، (باز) اشهر واظهر عدم صحت آن است. چون (قبول) شرط است در وقف. خصوصا در غیر مصالح عامه. چنانکه اظهر اشتراط (نیت قربت) هم هست.

46: سؤال:

46: سؤال: درخت وقفی، که به جهت کهنگی از حیز انتفاع افتاده، می توان (آن را) فروخت وبه مصرف پل وحمام ومسجد وخرابی آنها رسانید یا نه؟ -؟.

جواب:

جواب: مادامی که عین موقوفه، ممکن است انتفاع از آن بر حالی که هست، تصرف در آن جایز نیست. واما اگر از آن انتفاع بیفتد - مثل اینکه درخت از ریشه کنده شود - در اینصورت هر گاه ممکن باشد که به مصرف موقوف علیهم برسد بعینها (مثل اینکه موقوف علیه مسجدی است ومی توان همین درخت را به سقف آن کار کرد) اولی این است که جنان کنند. و همچنین هر گاه ممکن شود که به اجاره بدهند ومنفعت آن را صرف موقوف علیه نمایند. و هر گاه ممکن نباشد انتفاع