جامع شتات جلد 4 صفحه 124

مقدم ذکور نباشد، ذکور در طبقه مؤخر مقدم خواهد بود. واگر اولاد یکی از متولیان مذکوران منقرض شوند، به اولاد ذکور دیگری مفوض خواهد بود. و هر گاه اولاد ذکور هر دو - العیاذ بالله - منقرض شوند، مفوض خواهد بود به شخص شهداوی که اقرب به ایشان است)... الی آخر وقفنامچه. وبعد که واقف فوت شده از واقف ولد ولدی مانده بود میرزا صادق نام وبه صفات مذکوره که تولیت مزبور مشروط به آنها بود، موصوف بوده. وهمان ملک مزبور در تولیت او بوده مادام حیاته. والحال فوت شده واز او دو پسر صغیر باقی مانده. واز میرزا رحیم (برادر امی واقف) مزبور دو نفر کبیر مذکر بلا واسطه باقی مانده. واز میرزا محمد علی (برادر امی دیگرش) دو نفر کبیر مذکر به واسطه. آیا متولی مزرعه مذکوره، صغیر میرزا صادق است؟ یا کبیر میرزا رحیم منفردا یا (با) کبیر نواده میرزا محمد علی مناصفتا؟.

جواب:

جواب: در صورت مزبوره، صغیر میرزا صادق متولی نیست جزما. ونظر به ظاهر صورت وقفنامچه، منحصر می شود تولیت به کبیر میرزا رحیم. چون ظاهر حال واقف این است که مراعات طبقات کرده. ونواده در طبقه دوم است. وتوضیح وتفصیل آن، این است که عبارت (نسلا بعد نسل، وعقبا بعد عقب) دلالت بر ترتیب ندارد علی الاظهر. وحقیر هم ترتیب (را) از او نفهمیدم، بلکه از آنجا که گفته است که (تولیت را مفوض ساخت به نفس خود مادام حیا وبعد فوته به اکبر اولاد ذکور خودش اگر محجور علیه نباشد والا به هر احدی از اولاد خودش که مذکر وبه صفت عقل ورشد موصوف باشد و همچنین اولاد ذکور او واولاد اولاد ذکور او نسلا بعد نسل وعقبا بعد عقب). زیرا که لفظ (همچنین اولاد ذکور او واولاد اولاد ذکور او) معنیش این است: (و همچنین که تولیت مفوض بود به نفس خودش مادام حیا وبعد فوت خود به اکبر اولاد ذکور خودش که موصوف باشد به آن صفات... - تا به آخر - همچنین تولیت مفوض خواهد بود به اولاد ذکور موصوف به آن صفات مادام حیا وبعد فوته به اکبر