جامع شتات جلد 4 صفحه 146

از انقضای مدت همه لن زوجات یا بعض آنها بمیرند، در آنوقت معلوم نیست که موقوف علیه کیست. ووقف با جهالت موقوف علیه باطل است هر چند در قدری از زمان آن باشد. ورجوع به خود واقف اگر منظور باشد در ان زمان آنهم صحیح نیست. واینهم معنی ندارد که موقوف علیه را بالاصاله اولاد ذکور بدانیم از اول امر ودادن به زوجات را از باب شرط ضمن العقد خارج. زیرا که معنی ندارد که موقوف علیه اولاد ذکور باشد وتا دوازده سال بالمره محروم از منافع باشد. مگر اینکه مراد واقف این باشد که در آن ظرف مدت، وقف به زوجات باشد و هر گاه همه آنها یا بعض آنها قبل از انقضای مدت بمیرند باز وقف بر اولاد ذکور باشد. وظاهر این است که مراد او هم این است.

58: سؤال:

58: سؤال: شخصی پنج شش نفر اولاد ذکور صغیرا وکبیرا داشته وششدانگ ملکی هم داشته که چهار دانگ آن را وقف اولاد ذکور خود کرده، وبه تصرف هم داده. ودو دانگ دیگر به رسم ثلث به جهت (مصارفی که ثواب آن عاید خودش شود) نیز وقف (کرده) که بعد از فوت اولادش از دو دانگ ثلث توقعی نکرده منافع دو دانگ به مصرف خیرات ومبرات که ثواب آن عاید خودش شود رسیده باشد. ودر وقف ومصرف چهار دانگ اولاد نیز به استحضار وتجویز مرحمت وغفران مآب مجتهد بلد ورضای خاطر کبار ولد نه عشر ونیم حق التولیه را به جهت مصرف خود که متکفل اخراجات صغار اولاد نیز میبوده است مشخص (کرده) که بعد از وفات واقف نه عشر ونیم را موقوف علیهم متصرف، ونیم عشر دیگررا به صیغه حق التولیه متولی هر عصری به مصرف رساند. واقف مزبور سه سال بیشتر در حیات نبوده متوفی شده است. در این باب وقفنامچه مبسوطی قلمی وبه مهر متکی ارائک الجنان جناب مجتهد الزمان حاجی سید حسین علیه الرحمه والغفران نیز رسیده. و وقفنامجات دیگر هم به این مضمون سجل به خط شریف وخاتم منیف مرحوم سید می باشد. وحالا بعضی از ظاهر بیان کتب فقه که ملاهی رسمی باشد تشکیک در صحت چنین وقف می نمایند. چرا که حق التولیه را زیاده بر تعارف قرار داده اند. وحال آنکه مجتهد