جامع شتات جلد 4 صفحه 163

متهب او را در اطاق واهب در دولابه(1) گذاشته وکلید آن دولابه را خود متهب بردارد، آیا این را تصرف معتبر در شرع می گویند یا نه؟ -؟ و هر گاه واهب یورتی(2) را به متهب هبه نموده باشد ورفع موانع از تصرف متهب نموده (به این معنی که متهب در آن یورت آمد وشد کند وواهب مانع او نشود ولکن واهب به جهت ناخوشی و بیماری در آن یورت خوابیده باشد) آیا این را تصرف متهب می گویند یا نه؟ -؟.

جواب:

جواب: بلی هبه صحیح است. واظهر این است که در تمام مال صحیح است و منحصر در ثلث نیست. وتصرف وقبض در مطلق هبه شرط است وبدون آن لزومی ندارد. واگر قبل از اقباض بمیرد هبه باطل می شود. مگر آنکه متهب صغیر باشد وواهب ولی (او) باشد که قبض ولی قبض صغیر است وضرور به قبض علی حده نیست. وقبض بعض در لزوم کل کافی نیست. ودر منقولات همان اخذ به ید (بخصوص به این نحو که در جائی مضبوط کند) کافی است هر چند در خانه واهب باشد. و همچنین در اقباض یورت تخلیه ید ورفع مانع از تصرفات کافی است هر گاه به قصد اقباض بوده وخوابیدن خود را در آنجا مانع از تخلیه نمی دانسته. وظاهر این است که هر گاه بگوید (خانه از تو وتصرف کن وبیا وبرو ولکن من هم چند روزی در اینجا هستم چون بیمارم) یا آنکه در عرف وعادت مضایقه از بودن آن در آن مکان نمی شده ومی گفته اند که به تصرف او داده، کافی است. وشاید که این از باب اقباض صندوق باشد با وجود آنکه متاع واهب در آن باشد.

73: سؤال:

73: سؤال: هر گاه شخصی در طفولیت از بلده (ای) به بلده دیگر رفته باشد، و بعد از توطن مدت پنجاه سال تقریبا، در آن بلد فوت شود. وآن را ترکه باشد ودر بلده توطن او را وارث نباشد. ودر حیات خود هم لن شخص اقرار نموده باشد که مرا وارثی نمی باشد. آیا بعد از وفات او لازم است که در قریهء تولد آن تفحص و تجسس از وارث او بشود تا قطع به وجود یا عدم وارث بهم رسد؟ یا آنکه مال او را بهق.