جامع شتات جلد 4 صفحه 177

حلول اجل. وفرقی شیخ علی (ره) مابین هبه وبیع گذاشته است در شرح قواعد، و آن تمام نیست. وچنانکه صحت هبه موقوف است بر قبض صحت بیع هم موقوف است بر قدرت تسلیم. وچنانکه (در بیع) تسلیم کلی به تسلیم فرد متحقق می شود قبض کلی در هبه هم به قبض فرد حاصل می شود. ولکن باید مالک بگیرد آن فرد را وبه قبض متهب بدهد یا او را مأذون کند که از جانب او بگیرد ودر ثانی خود از جانب خود قبض کند یا حواله کند به دیگری.

79: سؤال:

79: سؤال: هر گاه زید یک قطعه باغ خرابی که از آن منافعی حاصل نمی شده، به تملیک واختصاص عمرو بدهد. وتا عرض پنج شش سال عمرو مذکور اوقات و اخراجات به مصرف باغ مزبور برساند ومبالغی دیگر خرج دیوار وخراج سلطان همان باغ نموده باشد، ومنافعی از آن باغ مزبور عاید عمرو نشده تا دو سال وبعد از وفات زید مزبور که باغ مذکور حاصلی بهم رسانیده، وحال ورثهء زید که ملاحظهء محصول باغ را نموده اند، می توانند باغ مزبور را از ید عمرو انتزاع نمایند یا نه (وجمعی مطلع به مراتب سنوات ماضیه وحاصل این سال شده باشند)؟ -؟ و عمرو مطالبهء اخراجات خود را که در سنوات ماضیه نموده است به باغ مزبور می تواند از ورثه زید نماید یا نه؟ -؟.

جواب:

جواب: طاهر سؤال این است که زید باغ را به عمرو هبه کرده. هر گاه ایجاب وقبول هبه به عمل آمده وبه تصرف متهب داده، پس هر گاه متهب که عمرو است ذی رحم است، یا هبه معوضه است به هیچوجه رجوع صورتی ندارد. و هر گاه غیر این باشد هم اظهر این است که به موت واهب، لازم می شود وورثه واهب رجوع نمی توانند کرد. وبنابر قول به جواز رجوع هم اظهر این است که متهب می تواند در غرامت هائی که کشیده رجوع کند به مال واهب، بعد ملاحظهء وضع عوض اگر عوضی داده باشد. یعنی در صورت هبه معوضه رجوع به عوض می کند. وآنچه زاید بر آن بماند از غرامت ها. وظاهر این است که هر گاه مالی از واهب نمانده