جامع شتات جلد 4 صفحه 274

جواب:

جواب: مهر والده داخل دیون است واز اصل مال وضع می شود قبل از وصیت و میراث، بعد از ثبوت مقدار، وقسم، در جائی که ضرور باشد. وزیادتی که از برای عروسی کردن بعضی ملحوظ داشته از باب وصیت است و هر گاه از ثلث زاید نباشد باید وضع کرد قبل از میراث. و هر گاه زاید باشد موقوف است به اجازه وارث. واما تقسیم سایر مال بین الوراث: پس اگر خصوص مال معینی را ملاحظه نکرده وحصه هر یک از میراث هم مساوی همان می شود که گفته است، پس آن وصیت لغو است واین معنی بدون وصیت هم ثابت می شود. وهر گاه خصوص اموال معینه را به نظر آورده - مثل آن که فلان باغ را به فلان وارث بدهند وفلان ملک را به فلان و هم چنین... وقیمت آن اعیان هم مساوی حصه ایشان است - وصیت او در تعیین بیش از ثلث ممضی نیست. مگر با اجازه ورثه. پس هر یک از آنها ثلث آنچه را که تعیین کرده متصرف می شوند، ودر باقی همه شریک اند. مگر با امضای ورثه. و هر گاه در تقسیم زیاد وکم قرار داده باشد ومنظور او وصیت در آن زاید بوده، آنهم از ثلث مسموع است. واما اگر قصد او این بوده که از حصه یکی کم کند وحصه او را از برای دیگری قرار بدهد، ظاهرا صحیح نیست. هر چند احوط این است که آنرا هم از باب وصیت محسوب دارد، به این معنی که هر گاه آن قدری که این وارث را از آن محروم کرده زاید بر ثلث نیست، ممضی باشد، والا فلا، مگر با اجازه وارث.

124: سؤال:

124: سؤال: شخصی فوت شده است ودو سه یوم قبل از وفات وصیت کرده است که مجموع امور او تعلق به برادر صلبی وبطنی او داشته باشد. وبرادر مادری تنها هم دارد. و دو خواهر پدر مادری دارد. بیان فرمایند که وصیت او چه صورت دارد؟ وباز هم بیان فرمایند که با وجود دو خواهر ویک برادر که از ابوین خود دارد، برادر مادری تنها چه قدر از متروکات او می برد؟ ووصیت کرده است که یک سال نماز از برای او استیجار نمایند و یک تومان هم از باب زکات بدهند. آیا اینها از اصل مال وضع می شوند یا از ثلث؟

جواب:

جواب: یک تومان زکات از اصل مال وضع می شود. ویک سال نماز از ثلث مال وضع می شود، علی الاظهر الاشهر. وتتمه ثلث را از باب وصیت به برادر صلبی وبطنی او می دهند. ودو ثلث دیگر را میان کل ورثه کما فرض الله قسمت می کنند به این نحو که سدس آن را به برادر مادری می دهند، وباقی را ما بین برادر و خواهرهای پدر مادری (للذکر مثل حظ الانثیین) قسمت می کنند.