جامع شتات جلد 4 صفحه 318

انکار می کند. حکم آن را بیان فرمائید.

جواب:

جواب: به مجرد ادعای مادر زوجه، رضاع ثابت نمی شود. و هر گاه شهود مقبول الشهاده از مردان عادل، یا زنان عادله، یا مردان وزنان عدول، که در عدالت وعدم پسندیده حاکم شرع باشند وبه تفصیل رضاع وعدد وسایر شرایط در نزد حاکم شرع شهادت بدهند، وثابت شود، بعد از آن حاکم تفریق خواهد کرد. واین بدون مرافعه حاکم نمی شود. والله العالم.

162: سؤال:

162: سؤال: اولا بیان کنید که هر گاه زن به عنوان جزم ادعای مهر بر شوهر خود بکند - یا وارث او بر وارث زوج ادعا کند، یا وارث زوجه بر خود زوج ادعا کند، یا خود زوجه بر وارث زوج ادعا کند - ودرهمه صورتها مدعی علیه بگوید تو مهر نداری چه باید کرد؟. وفرقی مابین مدخوله وغیر مدخوله هست؟ یا نه؟. ثانیا: هر گاه زوجه مهر نامه در دست دارد وبه عنوان جزم ادعا می کند به مطابق آن بر زوج، وشاهد زنده در میان نیست وشوهر انکار اصل مهر می کند. یا شوهر مرده باشد وورثه او صغار باشند، یا منکر اصل مهر باشند، یا بگویند که ما هیچ نمیدانیم، و همچنین هر گاه مهر نامه در دست وارث زوجه باشد وچنین دعوی کنند، چه باید کرد؟. ثالثا: هر گاه وارث زوجه ادعا کند بر زوج مهر را به محض این که غالب ومتعارف این است که زن مهری دارد وادای آن ثابت نشده باشد واقرار کند به این که من جزم ندارم به اشتغال ذمه زوج. یا آن که مهر نامه در دست دارد نهایت به حقیقت آن مطلع نیست وعلم وجزم به این ندارد. وبه غیر آن کاغذ وطریقه متعارفه که (هر زنی مهری دارد) چیزی به دست ندارد. و هم چنین هر گاه وارث گمانی به استحقاق مهر در ذمه زوج دارد، یا آن که خود آن زوجه بیش از گمان به اصل مهر نداشته باشد - مثل این که صغیر بوده و پدر او را عقد کرده باشد - ومهرنامه هم ندارد، یا دارد نهایت به جهت او مفید جزم نیست. چه باید کرد؟. ورابعا: هر گاه، زوجه یا وارث ساکت باشد ومعلوم نباشد که علم به حال دارد یا نه. یا زوجه مجنونه باشد، یا وارث زوجه صغیر باشد، یا غایب باشد وحال معلوم نباشد آیا استفسار لازم است از حال ساکت یا نه؟ -؟. وبر حاکم شرع لازم است استفسار حق مجنون وصغیر وغایب یا نه؟ -؟. ووهر گاه حاکم علم به ثبوت اصل مهر داشته باشد (اما در این صورت که وارث زوجه غایب یا مجنون یا صغیر باشد، یا خود زوجه مجنونه باشد)