جامع شتات جلد 4 صفحه 522

جواب:

جواب: به تحلیل زوجه وطی حلال می شود. اشهر واظهر این است که تعیین مدت ضرور نیست. وظاهر این است که هر وقت پشیمان شود می تواند منع کرد. هر چند تعیین مدت کرده باشد ومدت هنوز منقضی نشده باشد.

332: سؤال:

332: سؤال: هر گاه کسی وصیت کند به شخصی بر اطفال خود. آیا جایز است که [ آن وصی ] صغیر یا صغیره او را نکاح کند به شخصی؟ یا نه؟

جواب:

جواب: اشهر میان علما (چنانکه از مسالک ومفاتیح ظاهر می شود) این است که جایز نیست. و از شیخ در مبسوط نقل شده است جواز آن مطلقا، و هم چنین از مختلف. و از خلاف قول به تفصیل: یعنی هر گاه وصیت به خصوص نکاح کرده، می تواند. واگر وصی مطلق است، نمی تواند. وقول دیگر هست در مسأله که هر گاه صغیر بالغ شود با فساد عقل، وضرورتی داشته باشد به نکاح، وصی ولایت دارد. والا، فلا. واظهر قول اول است، وخصوص صحیحه محمدبن اسماعیل [ بن ] بزیع که در کافی روایت شده دلالت دارد بر آن صریحا(1)، و (اضمار) آن ضرر ندارد. وخصوصا از مثل محمدبن اسماعیل. و خصوصا با اعتضاد به عمل اصحاب. و هم چنین دلالت دارد بر آن صحیحه ابی عبیده حذاکه دلالت دارد بر این که (نکاح غیر پدر بر صغیرین موقوف است بر اجازه آنها بعد بلوغ) (2).

و هم چنین اخبار بسیاری که دلالت دارند بر این که (ولایتی از برای غیر پدر وجد، نمی باشد (3)و از شیخ در تبیان وطبرسی در مجمع البیان ظاهر می شود اجماع بر انحصار ولی دراب وجد. ومؤید آن است (بلکه دلالت دارد بر آن) دو حدیث صحیح از محمدبن مسلم (فی الصبی یتزوج الصبیه یتوارثان؟ فقال: اذا کان ابواهما اللذان زوجاهما فنعم. [ قلت: فهل یجوز طلاق الاب؟ قال: لا ]). (4) که مفهوم آنها این است که هر گاه غیر پدر تزویج آنها کرده باشد، توراثی نیست. واین نیست مگر به جهت بطلان عقد. واما دلیل قول دوم: پس آن عموم آیه است. یعنی (فمن بدله بعدما سمعه فانما اثمه1.

1- وسائل، ج14، ابواب عقد النکاح و اولیائه، باب 8، ح1.
2- وسائل، ج17، ابواب میراث الازواج، باب 11، ح1.
3- وسائل، ج14، ابواب عقد النکاح و اولیائه، باب 11 و 12.
4- همان مرجع، باب 12، ح1.