جامع شتات جلد 5 صفحه 357

1- مح: خالص، ناب- ترک خالص و عجم خالص و ناب.

پس ظاهر حدیث اشتراط تنطّق و تلفّظ است. و مقتضای(1) اصل و قاعده هم این است.

2- سؤال:

2- سؤال: نذر زن بی اذن شوهر، و پسر بی اذن پدر و مادر، و بنده بی اذن مالک، منعقد می شود؟ یا منعقد هست و لازم نیست؟

جواب:

جواب: اظهر این است که نذر فرزند موقوف به اذن پدر نیست، نه در صحت و نه در لزوم. و اما مادر؛ پس در آن [به] قولی بر نخورده ام به توقف اذن او مطلقا. و اما بنده؛ پس اظهر این است که صحت نذر [او] موقوف است به اذن مولی. و اما در انعقاد(2) نذر او؛ پس در نهایت ظهور است که موقوف است. و اما نذر زن؛ پس مشهور میان متأخرین این است که انعقاد نذر او موقوف است به اذن و رضای شوهر. و اظهر هم این است. و مضمون صحیحه عبدالله بن سنان(3) این است که: نیست از برای زن امری و اختیاری با وجود شوهر او در عتق، و نه در صدقه، و نه هبه، و نه نذری در مال خود، مگر به اذن شوهرش. مگر در حجی، یا زکوتی، و یا احسان والدین، یا صله خویشان. و ظاهر حدیث این است که صحت آن هم موقوف باشد به اذن او.

و ظاهر استثنای حج و زکوه این است که استثنا برگردد به اول کلام، که استثنا منقطع باشد. نه به مجرد نذر، بل که به جهت آن که اداء حج و زکوه واجب، موقوف نیست به اذن شوهر. و حمل آن ها بر حج مستحب و زکوه مستحب که راجح باشد به نذر، بعید است.

و به هر حال؛ هر چند دلالت حدیث بی شبهه و ضعف نیست، لکن به انضمام فتو[ا]ی مشهور، ظاهراً کافی است. و قولی به فرق هم در نظر نیست که کسی فرق ما بین نذر و غیر