جامع شتات جلد 7 صفحه 12

1- خواه پدر و مادری باشد و خواه فقط پدری.

2- خواه پدری مادری باشد و خواه فقط پدری باشد.

3- در نسخه: مذبور.

4- در نسخه: می باشد.

الخبر می باشد، در معرض قسمت در آورند یا نه؟-؟ و بر فرضی که نتوانند قسمت نمود، آیا هر یک از وراث(1)

زید می توانند که به قدر نصیب خود دخل و تصرف نمایند تا حیات و ممات زید معلوم گردد، یا نه؟-؟ و بر فرضی که نتوانند، آیا کلّ اموال را هر یک از وراث به قدر نصیب خود مدتی تصرف نمایند و منفعت آن را به مصرف برسانند، یا نه؟-؟

جواب:

جواب: مال مفقود الخبر: هرگاه میسّر شود که حاکم تفحّص از حال او بکند تا چهار سال، باید به اطلاع حاکم شرع از او تفحّص کنند، در هر جا که مظنّه باشد. و اگر در جائی خاصّ(2)

مظنّه نباشد؛ در چهار جانب تفحّص کنند تا چهار سال. و اگر پیدا نشود، بعد از آن قسمت اموال او می کنند کما فرض الله.

و اگر این معنی مقدور نباشد، حاکم شرع صاحب اختیار مال غایب است، او را به امینی بسپارد که به جهت او محافظت کند. و هرگاه اولاد او فقیر باشند از آن مال به آن ها نفقه می دهند. و اگر فقیر نباشند مال او را محافظت می کنند تا خبری از او برسد، یا تخمیناً(3)

صد سال از عمر او بگذرد. بعد از آن، وراث قسمت می کنند.

و هرگاه حاکم شرع صلاح داند، آن مال را به تصرف وراث مالدار(4) بدهد و از او رهنی بگیرد تا معلوم شود. والله العالم.

12- سؤال:

12- سؤال: حدّ انتظار مفقود الخبر، در تقسیم اموال او بین الوراث (بنابر مشهور میان متأخرین که باید صبر کرد مدتی [که] مثل آن شخص در عادت بیش از آن، عمر نمی کند) چه قدر است؟ و ورّاثی که مال در میان آن ها قسمت می شود، آیا آن جماعت اند که در