جامع شتات جلد 7 صفحه 199

1- وسائل، کتاب اللّعان، ب 6 ح 1- و کتاب الفرائض و المواریث، ابواب میراث ولد الملاعنۀ، حدیث های باب 2.

یکی از آن ها بمیرد [و] وارث آن منحصر در آن دیگری باشد، شش یک را می برد فرضاً، باقی را می برد از باب ردّ.

و تمام کلام در این مقام بعد از این خواهد آمد ان شاء الله تعالی.

پنجم از موانع ارث حمل است

به این معنی که: هر چند طفلی که در شکم است بالقوّه استحقاق میراث دارد، و لکن فعلیت استحقاق مشروط است به دو شرط:

اول این که: جدا شود از مادر خود با حیات؛ پس اگر جدا شود بدون حیات، از برای او میراث نمی باشد. و فرقی نیست مابین این که بر سبیل ولادت معتاد باشد، یا به سبب جنایتی و ضربی سقط شود. و مراد از حیات در این جا همین قدر است که از او ناشی شود حرکت ظاهری، یا فریاد کند. و مراد از حرکت ظاهری این است که از حرکات ارادیّه باشد که به اختیار خود حرکت کند، نه مجرد حرکت طبیعیّه مثل حرکت گوشت که بعد از مدتی از ذبح و پاره پاره کردن، باز می جهد.

و از محقق در شرایع ظاهر می شود که اعتبار «حیاۀ مستقره» کرده است. چون گفته است میراث نمی برد هرگاه حرکتی کند حرکت-[-ی] که دلالت نکند بر استقرار حیات، مثل حرکت مذبوح(1).

و ظاهر این است که مراد او از «حیاۀ مستقرّه» همان باشد که ما تحقیق آن کرده ایم در کتاب «صید و ذباحه» از مناهج الاحکام، و حاصل این است که معلوم نباشد که ذبیحه در حال نزع است، کافی است، و به استصحاب، حیات مستقره را