جامع شتات جلد 8 صفحه 54

1- در نسخه: به جای هر دو کلمه: روملیّت.

2- در نسخه: ید مجهولیت نیست.

نتوان گفت که قول عامل مقدم است چون ذوالید است. به جهت آن که مفروض این است که در روز اول هر یک مقدار خاصی نقد داشتند و متاعی به شراکت خریدند و مجموع آن نقد مبدل شد به این متاع مشاع، و مجموع متاع را عامل به دست گرفت که عمل کند. الحال عامل بگوید که روز اول که ما پول بر سر هم می ریختیم از من دو حصه بود و از تو یک حصه، و آن دیگری به عکس گوید. و فرض این است که مجموع متاع بعینه همان نقدین روز اول است، و مسلّمِ هر دو است که همان است و از او چیزی کم نشده است و بر او چیزی نیفزوده است و استحقاق ها بر آن به این نحو است.

شکی نیست که این ید نفعی به عامل ندارد. چون ید او «ید مشترک» است و نسبت به هر دو مساوی است.

36- سؤال:

36- سؤال: هرگاه زن پدر زید وصیت کند به زید که مهر مرا از پدرت بگیر و از برای من صوم و صلوۀ استیجار بکن. و بعد فوت آن ضعیفه، زید از والد خود مطالبۀ صداق زن پدر خود را کرده و او منکر شده و می گوید که مهر از من نمی خواهد. آیا زید می تواند با پدر خود مرافعه نماید و او را قسم بدهد یا نه؟-؟

جواب:

جواب: ظاهر جواز است. و دلیلی بر منع در نظر نیست. و در خصوص شهادت دادن پسر به ضرر پدر منعی که شده، مخصوص همان جا است (1)، و در آن جا هم خلاف است، هر چند مشهور عدم جواز است. و اگر اجماعات منقوله و روایتی که ابن بابویه نقل کرده (2)نبود، در آن جا هم حکم به جواز می کردیم. به جهت ظاهر آیۀ شریفه (3) و اخبار (4) و عموماتِ «اقامۀ معروف» و سایر ادلّه که جای ذکر آن ها نیست.