جامع شتات جلد 9 صفحه 164

1- یک دویستم.

2- نقره صرافی.

63- سؤال:

63- سؤال: هرگاه شخصی زخم شمشیر بین الحاجبین او خورده و به قدر یک کره پوست را بریده و قدری گوشت هم بریده، حکم آن چه چیز است؟

جواب:

جواب: هرگاه قدر کمی گوشت را بریده، و قصاص نکند، دیۀ آن پنجاه یکِ دیۀ کاملۀ انسان است، هرگاه بنابر دیه شود. و هرگاه بسیار به گوشت [نشسته] و به پردۀ روی استخوان نرسیده، یک «صد یک» هم علاوه می شود.

64- سؤال:

64- سؤال: هرگاه شانۀ چپ زید در رفت، دیۀ آن چه قدر است؟

جواب:

جواب: مشهور علماء این است که در جدا شدن عضو، هرگاه آن عضو معطّل و بایر شود، دو ثلث دیۀ آن عضو را باید بدهد. و اگر به اصلاح آید و صحیح شود بی عیب، پس باید چهار خمس دیۀ جدا شدن را بدهد. و چون ظاهر این است که دیۀ هر یک از کتف ها، نصف دیۀ کامله باشد که دو هزار و ششصد و بیست و پنج مثقال است، پس دیۀ در رفتن آن [با](1) بی کار شدن عضو، هزار و هفتصد و پنجاه مثقال می شود. و هرگاه چاق شد بی عیب، چهار خمس همین دیه را می دهد، که هزار و چهارصد مثقال باشد. و اگر چاق شود با عیب، دور نیست که همان اصل دیۀ در رفتن، باز ثابت باشد و یک خمس از آن کم نشود.

65- سؤال:

65- سؤال: هرگاه دماغ کسی خراشیده باشد، دیۀ آن چه قدر است؟

جواب:

جواب: ظاهر این است که هرگاه پوست را بریده و به گوشت نرسیده، صد یکِ دیۀ کامله باشد.

66- سؤال:

66- سؤال: هرگاه زید چوب بسیاری بر شانۀ او خورده، و به ضرب چوب پشت شانۀ او سیاه شده، دیۀ او چه قدر است؟