جامع شتات جلد 9 صفحه 18

بنابر قول میرزا در عصر غیبت نیز اجرای حدود متوقف شود، پس چرا این همه در شرح و بیان احکام حدود و جزئیات اجرای حدود وقت و عمرشان را صرف کرده اند و مانند میرزا نگفتند که: ثمره ای در بیان این ها نیست؟ آیا (نعوذ بالله) کار لغوی کرده اند؟ آن هم نه یکی و دو امام، بل همۀ ائمۀ طاهرین علیهم السلام.

ثانیاً: این فتوی بدین صورت، از «منفردات» میرزا است. به ویژه از جهت اطلاق آن؛ یعنی او توقف می کند مطلقا و سخنی از بسط ید حاکم شرع و عدم بسط ید به میان نمی آورد. بخلاف دیگرانی که دربارۀ اختیارات فقیه واجد شرایط در عصر غیبت گفته اند: «له ماللامام» بدون کوچکترین قیدی.

البته از آغاز جامع الشتات تا این جا، دیدیم که میرزا نیز همۀ اختیارات امام را به فقیه جامع الشرایط می دهد، تنها در دو مورد از اختیارات فقیه می کاهد:

الف: معتقد است که فقیه نباید جنگ های یک دولت شاهنشاهی را به عنوان جهاد تأیید کند. حتی اگر جنگ دفاعی باشد. (همان طور که در «کتاب الجهاد» دیدیم) که از فقهای معاصر خود در ماجرای جنگ های قفقاز، در این مسئله فاصله گرفت و فتوایش این بود که مردم بدون محوریت شاه، دفاع کنند.

ب: همین «توقف در اجرای حدود، و جایگزین کردن تعزیرات به جای حدود»، یعنی فقیه به جای اقامۀ حد می تواند تعزیر کند. اما بدیهی است که این «توقّف» نیست. بل یک فتوای روشن است. زیرا تبدیل حدود به تعزیرات، توقف نیست. توقف یعنی «بی نظر بودن و فتوی ندادن». اما میرزا(ره) هم نظر می دهد و هم فتوی. و هیچ دلیلی بر این فتوی ندارد. بل که همۀ ادلّه بر خلاف نظر او هستند.

اجرای حدود، یک مسؤلیت و سِمت بس کوچکی است در مقایسه با «تبدیل حدود به تعزیرات». کسی که اختیار اجرای حدود را ندارد، چگونه می تواند «حدود الله» را به تعزیرات تبدیل کند.