جامع شتات جلد 9 صفحه 34

حنظله» معروف است که همگان به آن عمل کرده اند.

چرا باید در مقام تعارض دو حدیث به آنچه مخالف عامه است عمل کرد؟ حکمت این قاعده چیست؟ آیا (نعوذ بالله) ائمّه طاهرین با سنیان رفتار لجوجانه دارند؟ و یا (نعوذ بالله) احکام خدا را فدای کینه می کنند؟

پاسخ: بر فرض در این مسئله هیچ حدیثی نداشته باشیم باز به حکم عقل و به حکم طبع قضیه، باید به این قاعده عمل شود. حکمت و فلسفۀ وجودی «امامت» چیست؟ نقش امامان در میان امت پس از رحلت پیامبر (صلّی الله علیه و آله) چیست؟ آنان یا نقشی دارند و یا ندارند. صورت دوم هم بر خلاف مسلمات عقلی است و هم با اصل و اساس تشیع، تناقض دارد.

برای روشن شدن نقش اساسی امامت، مسئله را از آغاز اسلام و بر خورد اسلام با سنن جاهلی، شروع می کنیم:

چگونگی برخورد اسلام با نحوۀ زندگی، امور اجتماعی و حقوقی جاهلیت:

اسلام آمده زندگی مردم را «متن» قرار داده و بر آن حاشیه زده است؛ هر رفتار، هر سنّت، و هر امر فردی و اجتماعی را که در جامعه بوده و صحیح بوده اند، «امضاء» کرده و هر کدام از آنها را غلط و نادرست دانسته دربارۀ شان یکی از سه کار را کرده است:

1- اگر قابل اصلاح بوده اند آنها را اصلاح کرده و مطابق نظر خودش تغییر اساسی و یا تغییر جزئی داده است.

2- اگر آنها را قابل اصلاح ندانسته، از اساس تحریم کرده است.

3- در مواردی نیز قسمی از اقسام یک نوع را تحریم و قسم دیگرش را تأیید کرده است.