جامع شتات جلد 10 صفحه 21

1- الوسائل، ج 7 ص 491- و فیها «فصلّها» بصیغۀ الامر ایضا.

2- در نسخه: اما.

3- در نسخه: جمیع.

ظاهر خود بیرون [می کنیم](1)

و حمل بر رخصت می کنیم که از این جا تخییر بین عمل به هر یک از واجبین حاصل می شود مقدماً علی الاخر.

و هرگاه این معنی را به این ختم کردیم که: دلالت احدهما به صیغۀ امر است، و آن به استحباب انسب است، پس [حمل](2)

می کنیم صحیحۀ اولی را بر استحباب؛ یعنی افضل فردین واجب تخییری. پس به این معنی جمع کردیم بین الدلیلین، و طرح هیچکدام نکردیم. فلیتدبّر.

17- سؤال:

17- سؤال: شیخ علی(3)(ره) درحاشیۀ شرایع فرموده که «ادغام صغیر» واجب است. آن کدام است؟

جواب:

جواب: ظاهراً مراد از «ادغام صغیر» جائی باشد که مثلین جمع شوند و اول ساکن باشد و ثانی متحرک هر چند در دو کلمه باشند مثل «اذهب بکتابی» و «یدرککم» و «یوجهه» و «یکرههن». یا هر دو متحرک باشند و در یک کلمه باشند؛ مثل «ردّ» و «مدّ»- به شرطی که الحاق در آن جا نباشد مثل «قردد»(4)

و «دردد»(5)

[که] الحاق به «جعفر» [می شود]. یا التباسی حاصل نشود چنان که در «سرر»- که علماء تصریف و قرائت، حکم به وجوب ادغام کرده اند در این جا. پس هرگاه کسی ادغام نکند، هر چند به هر دو حرف تکلّم کند، نماز او باطل [خواهد](6) بود.

و ادغام کبیر، ادغام دو حرف در دو کلمه است که اول متحرک باشد، مثل «طبع علی