جامع شتات جلد 10 صفحه 278

1- و فی النسخۀ: کما.

2- و قد حکم المصنف(ره) فی الرّسالتین السابقتین بانّ طریقۀ هؤلاء المسمّین بالعارف، کفر. فهناجاء بالحکایۀ تمثیلاً.

3- و کان اخبار الفرعون عن الغیب، بتعلّمه من الشیطان. راجع کتابنا «کابالا و پایان تاریخش».

4- و فی النسخۀ: البحث.

5- و فی النسخۀ: اذا.

6- الایۀ 127 السورۀ الاعراف.

تفسیر «الهتک»: معبوداتک، قیل کان یعبد الکواکب. و قیل صنع لقومه اصناماً و امرهم اَن یعبدوها تقرباً الیه، و لذلک قال «اَنا ربّکم الاعلی». و [قیل] الهتک؛ ای عبادتک. انتهی. و فی الصّافی عن علی بن ابراهیم، قال: کان فرعون یعبد الاصنام، ثمّ ادعی بعد ذلک الرّبوبیّۀ. و فی مجمع البیان عن امیرالمومنین علیه السلام: «و یذرک و آلهتک» یعنی عبادتک. و انت خبیر بانّ ما ذکر ایضاً لا ینافی ما قدّمنا، الاّ حکایۀ عبادۀ الکواکب و لعلّه ایضاً ناظر الی کونه دهریاً. و قد عرفت الحال فی ذلک.

104- سؤال:

104- سؤال: آیا جایز است در ایّام عاشوراء، تشبیه به صورۀ امام یا اعادی اهل بیت، به جهت گریانیدن مردم؟ و آیا جایز است که مردان در لباس زنان اهل بیت (علیه السلام) یا غیر ایشان متشبّه شوند به همان [نساء](1)

یا نه؟-؟

جواب:

جواب: بدان که تحقیق این مطلب موقوف است به تمهید مقدمه، و آن این است که: علما ذکر کرده اند حرمت تزیین مرد به آن چه از مختصّات زنان است؛ خواه [از] محرمات ذاتیّه باشد مثل طلا و حریر در غیر مواضع مستثنی، یا غیر آن مثل خلخال و[دستَرَنج](2)

و امثال آن. و طلا و حریر اجماعی است و اخبار اهل بیت علیهم السلام بر آن مستفیض است. و اما مثل خلخال و غیر آن از لباس های مختصّی که به حسب هر زمان و مکان، مختلف می شود؛ پس ظاهر این است که در آن نیز خلافی نباشد. و کتب اصحاب که الان نزد حقیر موجود است (از کتب فاضلین و شهیدین و غیرهم) در هیچکدام نقل خلاف نشده. و علاوه بر این، دلالت دارد بر این، اخبار بسیار که دلالت می کنند بر منع از «لباس شهرت». و در برخی از اخبار صحیحه از جملۀ آن ها فرموده اند: «إِنَّ اللَّهَ یُبْغِضُ