جامع شتات جلد 10 صفحه 74

صورتی که اگر نافله را نکند در عوض آن قضا را خواهد کرد. بلی در صورت احتیاط به جهت احتمال اشتغال ذمّه به قضا، دور نیست که تواند تردید کرد. و احتمال هم هست که در این صورت تواند تداخل کرد به عنوان بتّ.

[45-] سؤال ثامن: با [وجوب](1) قضای نماز اصل یا احتیاط یا هر دو، آیا مثلاً عمل استفتاح را برای حاجت راجحی، یا ضروری، به عمل می تواند آورد یا نه؟-؟ اگر تواند نافلۀ ظهر و عصر را به طریقی که وارد است در عمل استفتاح، می تواند کرد یا نه؟-؟ اگر چه لا اقل محتملۀ فوق بوده باشد.

جواب:

جواب: این بعینه از مسئلۀ سابقه معلوم می شود و احتیاج به تکرار نیست.

[46-] سؤال تاسع: کسی که نمازهای نافلۀ یومیّه بر ذمّه اش البته بوده باشد، و بنابر رعایت احتیاط خواسته باشد که قضای نمازهای اصل، یا نمازهای احتیاط را کرده باشد، کدامیک اولی است؟ آیا نوافل یومیّۀ فائتۀ جزمی الفوت اگر قضا بشود، جبر نقصان های نمازهای فریضه (مطلقا چه نماز اصل، چه نماز احتیاط، که در زمان جاهلی ها کرده است که پر رعایت مراتب احیتاط در ادای نمازهای فریضه نمی کرد) می کند؟ یا نه بل که اهم آن است که اصل نمازهای فریضۀ زمان جاهلی ها را قضا نموده باشد-؟

و منظور از زمان جاهلی ها زمانی است که پیش معلم های صرفی و نحوی درس می خواند، و الفیّۀ شیخ یا مختصر نافعی که آن ها می گفتند، می خواند و عمل می کرد. و لا ابالی نبود به قدر حال خود نماز را می کرد. و در بند آن که به قدر فهم خود در آن وقت نماز را درست بکند بود. و اگر حکم شک و سهوی نمی دانست، نماز را از سر می گرفت.