جامع شتات جلد 10 صفحه 85

1- وسائل، ابواب عقد النکاح و اولیاء العقد، ب 11 ح 5- کافی (فروع) ج 2 ص 26.

2- القواعد (متن الایضاح) ج 3 ص 182 ط کوشانپور.

3- همان مرجع.

کسی خواهد در هر مسئله بنا را به احتیاط بگذارد، کجا به انجام می رسد. و گاه است خلاف احتیاط می شود از راه دیگر. عجلّ الله فرجنا بظهور مولانا، آمین یا ربّ العالمین.

[51-] سؤال رابع عشر: اگر شغل ذمّۀ قلیل وجهی از متوفّائی، [بر] کسی بوده باشد، و در بلاد بعیده احتمال بودن وارث متوفّی بوده باشد، و این کس خود دسترس نداشته باشد، و در آن جا هم کسی را که مطمئن بوده باشد که به حسب شرایط تواند تشخیص ورثه داده باشد سراغ نداشته باشد. و اگر محوّل به بعض اشخاص نموده باشد یحتمل که مسامحه نموده باشد. چه کند؟ عملی می تواند کرد [که](1)

تدارک این معنی شده باشد و مطمئن باشد؟ یا نه؟ مقرر فرمایند.

جواب:

جواب: این از باب مجهول المالک است. و [مقتضای](2)

اخبار بسیار و فتاوی علمای اخیار، آن است که باید به قدر مقدور تفحص کند شاید وارث آن شخص مستحق مال را پیدا کند. و بعد از یأس از آن به هیچ نحو او را ممکن نشود و داند که نمی تواند او را پیدا کرد، و مأیوس باشد. در آن وقت تصدق کند به فقراء شیعه از جانب صاحب مال. و احادیثی که دلالت بر آن دارد بسیار است؛ مثل صحیحۀ یونس، و صحیحۀ نفربن حبیب، و روایاتی که در بیع تراب [صیاغت](3) مذکور است و در ابواب تجارت و خمس و لقطه و غیر ذلک متفرقاً مذکوراند. والله العالم با حکامه.

فی یوم احد، حادی عشر جمادی الثانی

سنۀ 1227 من الهجرۀ(4).