کاوشی در اصول عقاید صفحه 115

غُلِبَتِ الرُّومُ * فِی أَدْنَی الْأَرْضِ وَ هُمْ مِنْ بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَیَغْلِبُونَ * فِی بِضْعِ سِنِینَ لِلَّهِ الْأَمْرُ مِنْ قَبْلُ وَ مِنْ بَعْدُ وَ یَوْمَئِذٍ یَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ (روم: ٢ - 4)

رومیان شکست خوردند. [و این شکست] در سرزمین نزدیکی رخ داد. آنان پس از [این] شکست، به زودی پیروز خواهند شد. در چند سال [آینده این پیروزی رخ می دهد] همه کارها از آن خداست؛ چه قبل و چه بعد [از این شکست و پیروزی] و آن روز مؤمنان [به خاطر پیروزی دیگری] خوشحال خواهند شد.

و آنجا که می فرماید:

سَیَصْلی ناراً ذاتَ لَهَبٍ * وَ امْرَأَتُهُ حَمَّالَهَ الْحَطَبِ (مسد: ٣ و 4)

به زودی آتش شعله ور و پرلهیب را خواهد چشید. و [نیز] همسرش، درحالی که هیزم کش [دوزخ] است.

این سخن خدای متعال به این معناست که آن دو (ابولهب و همسرش) در حالت شرک از دنیا می روند؛ به خصوص ابولهب. با اینکه مسلمان شدنشان امر بعیدی نبود؛ زیرا: اولاً، ابولهب از خویشاوندان پیامبر (ص) بود و این امر، او و خانواده اش را به اسلام گرایش می داد. تا آنجا که گفته اند تعصب و غیرتش برانگیخته شد و به اسلام تمایل پیدا کرد. اما سرانجام، رستگار نشد. ثانیاً، امکان داشت که عمرش چندان طولانی شود که به رغبت یا به اجبار اسلام بیاورد - همچنان که امثال او وارد شدند - و سپس اسلام خود را نیکو نماید.

و در آغاز ظهور اسلام در مکه، هنگامی که مشرکان در اوج عناد و دشمنی، و مسلمانان در نهایت ضعف و بی قوتی بودند. آنجا که می فرماید:

فَاصْدَعْ بِما تُؤْمَرُ وَ أَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِکِینَ * إِنَّا کَفَیْناکَ الْمُسْتَهْزِئِینَ (حجر:٩4و ٩5)

آن مأموریت که یافته ای، آشکارا بیان کن و از مشرکان روی بگردان. ما شرّ استهزاکنندگان را از تو دفع خواهیم کرد.