کاوشی در اصول عقاید صفحه 193

می دهد. اما اجماع مذکور، به دلیل حسی و بداهتی که هیچ شبهه ای را برنمی تابد و برای هیچ وسوسه و شکی مجال نمی گذارد، شبیه تر است.

دو - عصمت پیامبر (ص) از فراموشی و نسیان

گرچه سهو و نسیان، گناه و ظلم به شمار نمی آید، اما مانعی است در برابر امام و الگو بودن پیامبر (ص) ؛ زیرا ممکن است به سبب نسیان معصیتی انجام دهد یا واجبی را ترک نماید. پس هرگاه خداوند او را در این مورد، الگو و امام قرار دهد، بی شک معصیت را حلال ساخته، و اگر چنین نکند، پیامبر (ص) از مقام امامت و الگو بودن برای مؤمنان تنزل یافته و دیگر نمی توان از گفتار و رفتار و تقریر او پیروی کرد.

اگر گفته شود: چه مانعی دارد که پیامبر (ص) در امور غیر دینی دچار سهو و نسیان شود، مثل اینکه با کسی، به خیال اینکه او «زید» است، سخن بگوید، درحالی که «عمرو» باشد؟ در جواب می گوییم: این امر سبب می شود که اطمینان مردم به تبلیغ رسالت و امور دینی او از بین برود. عموم مردم، فرق عقلی بین سهو در امور دینی و سهو در غیر آن را درک نمی کنند و این، از ویژگی های خواص است. مردم، رویدادها را معمولاً تفسیر طبیعی می کنند؛ یعنی وقتی در کاری از پیامبر (ص) سهو و نسیانی مشاهده کنند و وقوع آن را در ایشان ممکن ببینند، دیگر امور را نیز با آن مقایسه می کنند. در نتیجه به هیچ یک از اقوال و افعال حضرت، حتی در مسائل دینی اعتماد نمی کنند و این مانعی است بر سر راه پیامبر (ص) در انجام وظیفه و بیان دین و برنامه های شرع الهی. بی شک پیامبر (ص) در صورتی می تواند وظیفۀ خویش را به کامل ترین شکل به انجام رساند -به گونه ای که مردم به او اطمینان نمایند و به اقوال و افعالش مؤمن گردند - که راه سهو و نسیان در همۀ امور بر او بسته شود و هیچ احتمال فراموش کاری دربارۀ او نرود.

مؤید وجود این ویژگی در پیامبر ما (ص) ، حدیثی است از خود ایشان بدین مضمون