کاوشی در اصول عقاید صفحه 211

مسائل دینی سرباز می زدند. بلکه در این موارد به فقهای خود مراجعه می کردند. این امر سبب شد حاکمان از جنبۀ دینی خلافت، چشم پوشی کنند و دست به دامان فقهای مورد پسند خود شوند تا بدین ترتیب، آنچه را که می خواهند از این طریق به دست آورند. از سوی دیگر، با چنگ زدن به جنبۀ دوم خلافت، یعنی جنبۀ سیاسی و استفاده از آن، نیاز شیفتگی شان نسبت به تسلط بر مردم و برتری جویی و زورگویی بر آنان ارضا می شد و قادر بودند با زور سرنیزه، این جنبه را برای خود حفظ کنند؛ برخلاف جنبۀ دینی که از این راه، به دست نمی آمد. سرانجام، کار به آنجا رسید که نزد عامۀ مسلمانان، امامت در سلطه و حکومت داری و بدون توجه به جنبۀ دینی آن خلاصه شد. به هر حال، در دو فصل آینده، به امامت اهل بیت (صلوات الله علیهم) ، از هر دو جنبۀ دینی و سیاسی آن خواهیم پرداخت.

در این فصل، به چند مطلب می پردازیم:

گفتار اول: لزوم قرار دادن امامت دینی

اشاره

جای تردید نیست آن هدفی که نبوت را سبب گردیده، جز با تشریع امامت دینی پس از پیامبر (ص) به انجام نمی رسد و تمامیت نمی یابد؛ خواه قائل به وجوب نبوت باشیم، خواه نه؛ زیرا غرض از نبوت، تنها شناساندن دین به معاصران آورندۀ شریعت و رسالت گذار آن - همچون پیامبر ما، محمد (ص) در دین اسلام - نیست، بلکه هدف، آگاه کردن تمام امت ها در همۀ عصرها و دوران هاست. تا وقتی که انسان وجود داشته باشد که گردن نهادن به دین و پذیرفتن دعوتش بر او واجب باشد.

از آنجا که دین اسلام، خاتم ادیان است و برنامه هایش، آخرین برنامه های تشریع شده از سوی خدا، که پیروی اش بر مردم واجب است، بنابراین باید تمام راه های شناخت این دین، کامل و بی عیب باشد و بیان حقیقت این آیین نیز در دو عرصۀ عقیده و عمل به بهترین وجه صورت گیرد، تا آن روز که خداوند زمین و زمینیان را به سوی خود فراخواند و هیچ انسان مکلفی باقی نماند.