کاوشی در اصول عقاید صفحه 279

خارج می کند؟ بی شک به گمان هیچ کس خطور نمی کند که خداوند، انسانی غیر عادل را برگزیند؛ چه رسد به کسی که این منصب عظیم و پیامدها و وظایف سنگین آن را در قبال امت دست کم می گیرد و در آنها کوتاهی روا می دارد.

٢. ادعای اهل بیت (علیهم السلام) دربارۀ نص

اهل بیت (علیهم السلام) مدّعی اند که به دلیل وجود نص الهی دربارۀ ایشان، شایستگان خلافت و امامت هستند و پیامبر (ص) این مطلب را به مردم ابلاغ کرده است.

از آنجا که در «مقام نخست» ، امامت و مرجعیت دینی ائمه (علیهم السلام) را برای امت مسلمان اثبات کرده ایم، لازمه اش این است که سخن ایشان را در این مورد بپذیریم و آنها را تصدیق کنیم.

٣. اجماع شیعه

اشاره

راه دیگر در این مورد، وجود اجماع میان شیعیان اهل بیت (علیهم السلام) بر این واقعیت است که نص الهی تنها دربارۀ ائمه (علیهم السلام) وارد شده است. اینک پس از اثبات باطل بودن سخنان مخالفان شیعه در این باره، لاجرم باید اجماع شیعه بر امامت و مرجعیت دینی اهل بیت (علیهم السلام) را در امور دنیا حق دانست؛ زیرا در غیر این صورت، امت اسلامی از وجود یک فرقۀ بر حق و حق مدار تهی خواهد بود و این، امری است ممتنع؛ به همان دلایلی که در بحث شروط مشروعیت نظام مشورتی به تفصیل از آنها سخن گفتیم.

آیا این سه طریق کافی است؟

گاه ادعا می شود که این سه راه، تا زمانی که با سخنی صریح، شایع و روشن در دلالت، تأیید نشده، نمی تواند نقش یک استدلال تمام و کامل را در مسئله مورد بحث ایفا کند. ازاین رو به دو جهت و اشکال موجه نخواهد بود که این سه طریق را در قبال نص، دلیل و برهان قرار دهیم: