کاوشی در اصول عقاید صفحه 81

نسخ کنندۀ رسالت ایشان را بر عهده داشته اند، بشارت می دادند. این رسالت جدید، نیازهای جامعه را برطرف می ساخت و پس از دورۀ مأموریت خود، حجت الهی بر مردمان به شمار می آمد. فرجام یافتن نقش رسالت ها دو علت عمده داشت:

١. نشانه ها و آثار آنها کهنه می شد و از میان می رفت؛

٢. یا با وجود تغییرات و تحولات اجتماعی، این رسالت ها توان اصلاح امور و برآوردن نیازهای گوناگون و روزآمد فرد و اجتماع را از دست می دادند و بی فایده می شدند. تأثیر این دو علت، گاه به تنهایی بوده و گاه با هم.

دعوت اسلام در هنگامه ای مناسب

با نگاهی دقیق و منصفانه درمی یابیم که دعوت دین بزرگ اسلام در زمانی بسیار مناسب صورت گرفت؛ زیرا هیچ دین آسمانی دیگری وجود نداشت که ادعای دعوت و اصلاح جامعه، نزدیک ساختن مردم به خدا و گزاردن نقش یک رسالت مطلوب را داشته باشد.

تنها ادیان مورد اعتنایی که در هنگامۀ ظهور اسلام وجود داشتند، یهودیت و مسیحیت بودند که آنها نیز با تحریف ها و تباهی های فراوان، کاملاً مسخ شده بودند و بازیچۀ دست سخن گویان و رهبران ظاهری و وسیله ای برای تأمین مصالح ایشان به شمار می آمدند؛ بی آنکه بتوانند نقش خود را به درستی در هدایتگری جامعۀ انسانی و مقرب ساختن آن به خدای متعال، و اصلاح دین و دنیای آن ایفا کنند.

یهودیت و مسیحیت

در آن روزگار، دین یهودیت از دینی عمومی و مصلح اجتماع به دینی قومی و تنگ نظرانه تبدیل شده بود، و برای عدۀ اندکی که ادعا می کردند قوم برگزیدۀ خدایند، دستاویزی بود تا هرگونه جنایتی مرتکب شوند و برای حاکم شدن و دستیابی به مصالح و مطامع شان، هر راه نادرست و غیر انسانی را بپیمایند.