- پیش گفتار 3
- بخش اول کلیّات 6
- اشاره 6
- معانی اصطلاحی 7
- معنای لغوی 7
- 1. تعریف حدّ 7
- اشاره 8
- پیشینه تاریخی زنا 8
- 2. پیشینه تاریخی جرایم و مجازات های حدّی 8
- پیشینه تاریخی لواط 13
- پیشینه تاریخی مساحقه 15
- پیشینه تاریخی قذف 17
- پیشینه تاریخی دزدی 19
- پیشینه تاریخی محاربه 24
- پیشینه تاریخی شراب خواری 24
- بخش دوم بررسی ابعاد مختلف اجرای حدود 26
- اشاره 26
- ویژگی های مجازات های حدی در مقایسه با قصاص 27
- اشاره 27
- 1. ویژگی های مجازات های حدی در اسلام 27
- ویژگی های مجازات های حدی در مقایسه با تعزیرات 28
- اشاره 29
- 2. بررسی وجوب و عدم وجوب اجرای حدود در عصر غیبت 29
- قول به وجوب و دلایل آن 30
- قول به عدم جواز و دلایل آن 32
- بیان دو نکته لازم 35
- 3. لزوم احراز آگاهی و علم مجرم به احکام شرع 36
- 4. نفوذ حکم حاکم و ولی فقیه در اجرای حدود 38
- اشاره 41
- 5. شرایط اجرای حدود 41
- اشاره 41
- الف) کمیت اقرار 41
- راه های ثبوت جرایم حدی 41
- یک _ اقرار 41
- ب) کیفیت اقرار 42
- ج) شرایط اقرار کننده 44
- دو _ شهادت شهود 44
- الف) کمیت شهود 44
- ب) کیفیت شهادت شهود 45
- ج) شرایط شهود 46
- سه _ علم حاکم (قاضی) 47
- عوامل عمومی 50
- اشاره 50
- 6. عوامل سقوط حدود 50
- اشاره 50
- اشاره 50
- قاعده درء 50
- ب) معنای لغوی و اصطلاحی «شبهه» 51
- الف) مستندات روایی قاعده 51
- د) ملاک در عروض شبهه 52
- ج) معنای واژه «تدرء» 52
- ه) مصادیق شبهه و دایره شمول قاعده درء در مجازات های حدی 53
- جهل و نا آگاهی 62
- اشاره 62
- الف) جهل حکمی 62
- ب) جهل موضوعی 63
- توبه و نقش آن در سقوط مجازات های حدی 64
- اشاره 64
- الف) تعریف لغوی توبه 65
- ب) تعریف اصطلاحی توبه 65
- ج) چگونگی سقوط حدود به واسطه توبه 65
- 7. اجرای حدود بر بیماران، مجروحان و زنان باردار 69
- عدم اجرای حدود در سرزمین دشمن 70
- 8. جنبه های اخلاقی و روانی در اجرای حدود 70
- اشاره 70
- عدم اجرای حدود در گرما و سرمای شدید 73
- اجرای حدود به قصد قربت و عدم تعدی و تفریط در آن 73
- 9. عوامل تشدید کننده حدود 74
- اشاره 74
- تعدد و تکرار جرم 75
- تعدد و تکرار جرم زنا 76
- تعدد و تکرار در جرم قذف 77
- تعدد و تکرار در جرم شراب خواری 77
- تعدد و تکرار در جرم مساحقه 77
- علّت تشدید حدود در نظام حقوقی اسلام در صورت تکرار جرم 78
- تعدد و تکرار در جرم سرقت 78
- شرایط زندگی مجرم 79
- وقوع جرم در زمان ها و مکان های مقدس 80
- 10. عوامل تأخیر و تخفیف در اجرای حدود 81
- اشاره 83
- 11. آثار و اهداف اجرای حدود در اسلام 83
- خوار کردن بزهکار 84
- اجرای عدالت 86
- اصلاح بزهکار 89
- حفظ نظم و امنیت عمومی 93
- عبرت گیری و ارعاب عمومی و خصوصی 94
- تشفی خاطر بزه دیده 97
- تطهیر و رهایی بزهکار از کیفر اخروی 98
- حفظ نهاد خانواده، عفت عمومی و ارزش های اخلاقی 100
- حفظ عقل و جلوگیری از شیوع رفتارهای حیوانی در جامعه 101
- حفظ اموال و مالکیت 103
- افزایش رزق و روزی 104
- 12. آثار ترک اجرای حدود 105
- اشاره 105
- شیوع فساد در جامعه 105
- بدبختی، نابودی و هلاکت فرد و جامعه 107
- از میان رفتن قبح جرایم و گناه های حدی در جامعه 107
- عذاب اخروی 109
- 13. اجرای حدود بر کفّار 110
- 14. چگونگی اجرای حدود در صورت اجتماع چند حد بر یک شخص 111
- 15. بررسی حکم قطع دست با استفاده از عمل جراّحی یا بی حسّی اعضا 111
- 16. بررسی حکم پیوند دست سارق 112
- بررسی شبهه وارد به حد قتل و اعدام 114
- اشاره 114
- 17. بررسی شبهات وارد شده به مجازات های حدّی 114
- بررسی شبهه وارد به حد تازیانه (شلاّق) 115
- بیماری روانی؛ علت وقوع جرم 116
- بررسی شبهه خشونت در کیفرهای حدی 121
- تعارض مجازات های خشونت آمیز حدی با کرامت انسانی 135
- قراردادی بودن قانون و عدم راهیابی حقیقت و غیر حقیقت در آن 136
- نبودن مستند شرعی برای حکم سنگسار زناکار 137
- علت جاری نشدن حکم قذف در مورد همسران 139
- 18. علنی یا مخفی بودن اجرای حدود 140
- اجرای عدالت در سقوط مجازات به دلیل عفو و توبه 140
- اشاره 140
- اقوال موجود در مسئله 141
- بررسی اقوال و بیان قول مختار 142
- فلسفه وجوب حضور گروهی از مؤمنان هنگام اجرای حدود 144
- اجرای علنی حدود به تشخیص حاکم اسلامی و ولی فقیه 145
- اختیارات حاکم اسلامی و ولی فقیه در اجرای علنی یا غیر علنی حدود 147
- بخش سوم همراه با برنامه سازان 151
- اشاره 151
- نقش رسانه در اجرای حدود 152
- نقد و بررسی عملکرد رسانه 156
- پرسش های مردمی 158
- معرفی مراکز 158
- پرسش های کارشناسی 159
- کتاب نامه 160
- الف) کتاب ها 160
- ب) مقالات 164
یافتن به آب به طرف خیمه ای سیاه که از دور نمایان بود شتافتم. در آن خیمه یک مرد اعرابی را دیدم و از او طلب آب کردم، ولی او حاضر نشد که بدون کام گرفتن از من آبی به کامم بریزد. من خواهش اورا نپذیرفتم و از سراپرده اش گریختم، ولی کار تشنگی من بالا گرفت تا آن جا که دیدگانم به کاسه سرفرو نشست و چون کارد به استخوانم رسید، نزد او بازگشتم و در برابر جرعه آبی، خود را در اختیار او گذاشتم. حضرت علی علیه السلام فرمود: این همان مورد و معنای اضطرار است که خداوند در قرآن بیان فرموده و این زن هیچ گناهی مرتکب نشده است. سپس فرمود تا او را رها کردند.(1)
البته باید دانست که اضطرار در صورتی موجب سقوط حدود الهی است که شرایط زیر محقق باشد:(2)
1. لزوم خطر قبلی برای حقوق یا مال شخص مضطر یا شخص معین دیگر؛
2. خطر باید واقعی باشد. بنابراین، خطری که تنها خیالی و در ذهن باشد، برای تحقق حالت اضطرار کافی نیست؛
3. مضطر نباید خطر را به عمد ایجاد کرده باشد؛
4. ارتکاب جرم برای دفع خطر باید تنها راه اجتناب از خطر باشد.
خواب و بی هوشی
اگر کسی در خواب طبیعی یا خواب مصنوعی (هیپنوتیزم) و یا بی هوشی مرتکب یکی از جرایم حدی شود، مسئولیت کیفری ندارد و اجرای حدود الهی در مورد وی منتفی است؛ زیرا در همه این موارد قصد مجرمانه وجود
1- سید اسماعیل رسول زاده، قضاوت های حضرت علی علیه السلام، تهران، انتشارات دهقان، 1373، چاپ اول، ص 477.
2- بایسته های حقوق جزای عمومی، ص 260.