اجرای حدود در اسلام صفحه 63

تنها جهل به حرمت، برخوردار از این خصوصیت شناخته شده است. از این رو، علم به جرم بودن یا مستوجب حد بودن عمل ارتکابی و یا علم به میزان مجازات و نظایر آن ها ضروری نیست.

باید گفت که تنها در جرایم مستلزم حد است که به حکم قانون،(1) «جهل» به قانون رافع مسئولیت است، ولی در دیگر جرایم برای حفظ مصالح عمومی و امنیت اجتماعی در نظام حقوقی کشور ما و دیگر نظام های حقوقی، پس از گذشت 15 روز از انتشار قانون در روزنامه رسمی دادگستری، عموم افراد جامعه عالم به قانون فرض می شوند و به هیچ رو جهل به قانون پذیرفته نیست.(2)

ب) جهل موضوعی

ب) جهل موضوعی

«جهل موضوعی» به معنای ناآگاهی شخص از موضوع جرایم حدی است؛ اگر چه ممکن است نسبت به حکم و حرمت آن عمل، علم و آگاهی لازم را داشته باشد. برای نمونه، شخص بر حرمت شراب آگاهی دارد، ولی نمی داند مایعی که می نوشد شراب است و به خیال این که این مایع آب است آن را می آشامد.

و یا این که شخص می داند که زنا فعلی است حرام و از گناهان کبیره و مستلزم حد است، ولی نمی داند که طرف مقابل او همسرش نیست و به خیال این که همسر اوست این عمل حرام را انجام می دهد. و یا این که شخص بر