- اشاره 1
- قواعد فقهی : 1
- اشاره 1
- عمومات و اطلاقات : 1
- مقدمه اول : 1
- 1 - ادله ی اجتهاد یه : 1
- تنقیح مناط ( قیاس مستنبط العله ) : 2
- قیاس منصوص العله : 2
- قواعد اصولی : 2
- الغای خصوصیت : 3
- قیاس اولویت : 4
- عرف و عادت مردم در موضوعات : 4
- 2- اصول عملیه : 5
- اشاره 6
- مقدمه دوم : 6
- الحاصل : 15
- 1- شناخت مرجع موضوع اعم از تعیین چیستی موضوع و مصدق آن : 19
- اشاره 20
- بخش اول شناخت اقسام موضوع مستنبط : 20
- اشاره 20
- 1-مستنبط شرعی : 20
- پاسخگویی به احکام و امور مربوط به موضوع مستنبط شرعی غیر محض : 21
- 2- مستنبط عرفی : 21
- 4 - موضوعات الحاقی : 22
- 3- مستنبط لغوی : 22
- بخش دوم : موضوعات غیر مستنبط : 23
- اشاره 23
- محدوده تشخیص عرف : 24
- طرق تشخیص موضوعات تخصصی 26
- اشاره 26
- 1- تبیین موضوعات تخصصی : 28
- 3 - وجه حجیت قول متخصص یا خبره نه از باب شهادت است و نه از باب خبر 29
- 4 - محدوده حجیت قول خبره یا کارشناس : 30
- اشاره 30
- وجه حجیت رای و نظر کارشناس در چند نمونه فقهی : 30
- 6 - کیفیت برخورد فقیه با رای و نظر کارشناس : 32
- 5 - کیفیت تبیین موضوع از طرف کارشناس : 32
- نمونه هایی از دخالت فقیه در تعیین موضوعات : 33
- اسباب تبدل در امور عینی ( خارجی ) 34
- اشاره 34
- * انقلاب : 34
- * انتقال : 34
- * استحاله : 34
- * امتزاج : 35
- اسباب تبدل در امور غیر عینی : ( قصد - اذن - عرف - سفر ) 35
- * استهلاک : 35
- * تجزیه : 35
- * ترکیب : 35
- الف ) جدید و نوظهور بودن ماهیت موضوعات 36
- اشاره 36
- 1 - جدید بودن موضوعات در ابعاد مختلف زندگی بشر در رابطه ی با احکام . 36
- طرق نو پدید بودن موضوعات و قیود مذکور : 36
- علل ایجادی مسائل مستحدثه از نگاه اندیشمندان معاصر : 36
- ه- ) تغییر و تحول در بنای عرف و عادت مردم : 37
- د ) تغییر ظاهری موضوعات و یا تحول برخی از قیود و شرایط : 37
- ج ) جدید بودن راه های اثبات دعاوی در محاکم و ... 37
- 4 - عدم ابتلاء یا ندرت : 38
- 3 - انقراض و یا انعدام برخی از موضوعات و یا متعلقات برخی از احکام : 38
- ذکر چند مثال ، با توجه به ثبات موضوع و تغییر قیودات آن و یا تغییر عنوان 39
- اشاره 44
- 1- خرید و فروش خون : 44
- 2- خرید و فروش مردار : 44
- 1- تعریف: 46
- نمونه اول : بیع زمانی یا تایم شر . « Time sharing 46
- 2- انواع مالکیت زمان بندی شده 46
- اشاره 46
- 1- عدم امکان ملکیت زمان بندی شده 48
- 2 – امکان ملکیت زمان بندی شده : 50
- اشاره 53
- فلسفه قرارداد اختیار : 53
- نمونه دوم : معامله اختیار (OPTION) 53
- تعریف : 54
- 1- اختیار خرید «call option» 55
- 2- اختیار فروش «put option» 55
- اشاره 55
- 1- تعریف 61
- نمونه سوم: شرکت های هرمی 61
- اشاره 62
- تبعات منفی 63
و یا پزشک نسبت به کسی که برای گرفتن یا نگرفتن روزه به وی مراجعه می کند باید ضرری بودن روزه را از روی دلیل برای وی بیان کند .
اما در اینکه آن شکل و یا صورت از معامله بانکی اشکال دارد یا ندارد و اینکه آن مراجع روزه بگیردیا نگیرد ، به عهده فقیه است . ( موضوع شناسی در فقه ، گفتگو با محمد هادی معرفت ، ص 335 )
نمونه هایی از دخالت فقیه در تعیین موضوعات :
در مواردی با اینکه موضوع ، عرفی و یا تخصصی است ، به دلیل اینکه فقیه خودش با موضوع آشناست و بخاطر تسهیل در کار خود وی ، موضوع و به تبع آن حکم را اعلام می کند .
به دو نمونه از این موارد توجه کنید :
1- پلاتین یا طلای سفید و هکذا فلز ورشو ، از موضوعات خارجی هستند که به ترتیب در طلا و نقره بودن آنها شک شده است و لذا اهل تقلید وضعیت این دو موضوع را از فقهای مورد رجوع خود جویا شده اند . به پاسخ صاحب عروه در این رابطه توجه کنید .
آنچه از طلای معروف به طلای فرنگی ساخته می شود ، اشکال ندارد چرا که آن در حقیقت طلا نیست .
همچنین نقره ای که ورشو خوانده می شود اشکال ندارد ، زیرا در حقیقت آن نقره نیست بلکه( فلزی ) زرد و سفید است . ( سید محمد کاظم یزدی ،العروه الوثقی ،ج 1 ، ص 316)
2- استیل : یکی از شروط صحت ذبح اینستکه آلت ذبح از آهن باشد لکن در رابطه با آهن بودن برخی از فلزات بحث شده است که آیا آهن است یا نه ؟
حال در رابطه با این مصداق شناسی از فقیه سوال شده است .
1- برخی آن را به تحقیق و سوال از اهل فن حواله کرده و گفته اند که : تحقیق شود ، اگر حدید ( یعنی آهن ) باشد صحیح است والا مجزی نیست .