علل الشرائع جلد1 صفحه 110

حدیث (1) علی بن احمد بن محمّد و محمّد بن احمد شیبانی و حسین بن ابراهیم بن احمد بن هشام رضی اللَّه عنهم گفتند: محمّد بن ابی عبد اللَّه کوفی اسدی از موسی بن عمران نخعی، از عمویش حسین بن زید نوفلی، از علی بن سالم، از پدرش، نقل کرده که وی گفت: خدمت امام صادق علیه السّلام عرض کردم: بیان فرمایید چرا هارون به موسی علیه السّلام گفت: ای پسر مادرم ریش و موهای سر مرا نگیر و نگفت: ای پسر پدرم ...؟

حضرت فرمودند: غالبا دشمنی ها بین برادران وقتی است که از پدر متّحد و از مادرهای متعدّد باشند ولی وقتی از مادر یکی باشند دشمنی بین آنها کمتر است مگر آن که شیطان بینشان وسوسه کند و ایشان اطاعتش را نمایند، باری هارون به برادرش جناب موسی علیه

السّلام گفت: ای برادری که مادرم تو را زاده و از غیر او متولّد نشده ای ریش و موهای سر مرا بگیر و نگفت: ای فرزند پدرم و سرّش این است که فرزندان پدر وقتی مادرانشان متعدّد بودند دشمنی بین ایشان تازگی ندارد بلکه امری است رائج و دارج مگر آن که خداوند ایشان را حفظ نماید، بلی خصومت و دشمنی بین برادرانی که از مادر یکی هستند البتّه امر نو و تازه ای به نظر می آید.

محضر مبارکش عرض کردم: چرا موسی ریش و موهای سر هارون را گرفت و او را کشید با این که در گوساله پرست شدن مردم او هیچ گناهی نداشت؟

حضرت فرمودند:

در غیاب موسی علیه السّلام وقتی مردم گوساله پرست شدند هارون از میان آنها بیرون نرفت و از ایشان جدا نشد و به جناب موسی ملحق نگشت لذا به خاطر این کارش موسی با او چنین کرد چه آن که اگر هارون از میان آن عاصیان بیرون می رفت عذاب الهی بر آنها نازل می گشت و شاهد بر این گفتار گفتگوی جناب موسی علیه السّلام با هارون است، موسی علیه السّلام به هارون فرمود:

وقتی دیدی ایشان گمراه شدند چه تو را از متابعت من بازداشت، آیا نافرمانی امر مرا نمودی؟

هارون گفت اگر من از میان ایشان بیرون می آمدم متفرّق و پراکنده می شدند و من ترسیدم که مورد مؤاخذه تو واقع شده و به من بگویی چرا بین بنی اسرائیل جدایی و تفرقه انداختی و منتظر نشدی به تو دستور دهم؟

مقاله مرحوم مصنّف در ذیل حدیث

مصنّف این کتاب رحمه اللَّه علیه می گوید: این که موسی موی سر و ریش برادر را گرفت در واقع موی سر و ریش

خود را گرفته است چه آن که عادت معمول و