علل الشرائع جلد1 صفحه 182

نرم بودن با دیگران و غلظت نداشتن، مهربان بودن با مخلوقات خدا، بخشیدن لغزشهای دیگران، مداومت بر کارهای خیر، گشاده روی بودن، سازگاری با دیگران و فرمانبرداری از ایشان، خوار کردن نفس، بازداشتن نفس، اجتناب از محرّمات الهی، خوش خلق بودن.

شعبات نه گانه مداومت بر خیر

از مداومت بر خیر نه شعبه منشعب می شود به این شرح:

نیکویی، قدرت داشتن، عزّت داشتن، فروتنی نمودن، توبه نمودن و بازگشت از گناه، مهتری و بزرگی، امان داشتن، خشنودی مردم از او، حسن عاقبت.

شعبات دهگانه کراهت از شرّ

از کراهت داشتن از شرّ ده شعبه منشعب می شود به این شرح:

نیکو امانت داری کردن، ترک خیانت، دوری جستن از بدی، حفظ فرج از گناه، راست گفتن، فروتنی، زاری نمودن در مقابل کسی که از او برتر است، انصاف دادن و به عدالت عمل کردن نسبت به کسی که پائین تر از او است، همسایه خوب بودن، دوری نمودن از مردم بدکردار.

شعبات دهگانه رزانت

از رزانت و سنگینی ده شعبه منشعب می شود به این شرح:

با وقار بودن، آرام بودن، با تأمّل کار کردن، دانش، قادر شدن بر اشیاء، منزلت یافتن، محبّت و مهربانی، رستگاری، رشد نمودن، توبه نمودن و بازگشت از گناه

شعبات دهگانه اطاعت از ناصح

اطاعت از ناصح نیز ده شعبه دارد به این شرح:

فزونی عقل، کامل شدن عقل، مورد ستودن مردم واقع شدن، خشمگین شدن از سرزنش دیگران، دوری از حمله نمودن به کسی، حال خود را نیکو کردن، مدارا نمودن با آنچه پیش آمده است، آماده شدن برای فردا، استوار بودن به طریق مستقیم، مداومت بر راستی.

حدیث (10) محمّد بن الحسن بن احمد بن ولید رحمه اللَّه علیه می گوید: محمّد بن حسن صفّار، از محمّد بن ابی عبد اللَّه برقی، از علیّ بن حدید از سماعه بن مهران نقل کرده که وی گفت: محضر امام صادق علیه السّلام بودم و نزد آن حضرت تعدادی از دوستانش حضور داشتند، ذکری از عقل و جهل به میان آمد، امام علیه السّلام فرمودند: