علل الشرایع صفحه 171

3- حدیث کرد مرا پدرم از ... از حضرت صادق علیه السّلام که میفرمود: اسماعیل (صادق الوعد) پیغمبر مرسل بود، و قومش بر او مسلط شدند و پوست سر و صورتش را کندند.

پس (از این عمل ناشایسته قوم او) فرشته ای بنزدش آمد و گفت خدایت سلام میرساند و میفرماید: دیدم آنچه

را که با تو نمودند، و بمن فرموده انجام دهم هر چه را بمن دستور فرمائی، فرمود: یکون لی بالحسین بن علی علیهما السّلام اسوه.

4- حدیث نمود مرا پدرم از ... از حضرت صادق علیه السّلام که میفرمود (در باره صادق الوعد بودن رسول خدا صلی اللَّه علیه و آله) روزی در مکانی شخصی با رسول خدا صلی اللَّه علیه و آله وعده کرد و گفت یا رسول اللَّه اینجا باشید تا من بازگردم.

و اتفاقا آن مرد نیامد تا آفتاب بآن حضرت تابید، صحابه معروض داشتند بسایه بروید، فرمود من در این مکان که هستم با او وعده کرده ام و اگر نیاید تا روز محشر در این مکان خواهم ماند.

باب شصت و هشتم علت آنکه شماره ناس بیشتر از بنو آدم است

1- حدیث کرد مرا پدرم از ... که پرسیدند از حضرت صادق علیه السّلام که (شماره مدلول) ناس بیشتر است یا (شماره) بنو آدم، فرمود (شماره) ناس، گفتند چرا بیشتر است، فرمود: برای آنکه اگر گفتی «ناس» آدم أبو البشر هم جزو آنها خواهد بود، و لکن اگر گفتی «بنو آدم» آدم أبو البشر خارج از آنها است بنا بر این بنو آدم یکنفر کمتر از ناس است «1».

______________________________
(1) در مجمع البحرین در لغت «نوس» نوشته: و الناس قد یکون من الجن و الانس، بنا بر این کلمه ناس قدر مشترکی دارد بین جن و انس.

و شاید سائل که از حضرت صادق علیه السّلام پرسش فوق را نموده همین توهّم را کرده که یعنی «ناس» عبارتست از جن و انس و «بنو آدم» عبارتست از بشر، و آن حضرت در جواب خواسته است که توجه او را از جن سلب و متوجه به بشر سازد.

علل

الشرائع / ترجمه مسترحمی، النص، ص: 180

باب شصت و نهم علت آنکه ارمنیها شب میلاد حضرت عیسی آتش روشن میکنند و با گردو بازی مینمایند

1- خبر داد مرا ... از وهب بن منبّه یمانی که میگفت: وقتی که نزدیک شد ولادت حضرت عیسی، مریم (مأمور شد که از بیت المقدس بیرون رود، لذا خارج گردید و) رفت در (خارج از شهر) پای درخت خرمائی و از سردی هوا سخت میلرزید (و از شدت درد بخود می پیچید) که یوسف نجار (آن مرد نیکوکار پاکدامن ترحم بحال مریم کرد و) برای او هیزم و چوب آورد و اطرافش نهاد بشکل اطاق کوچکی و برایش آتش روشن کرد تا گرم شود، و از برایش هفت دانه گردو شکست و مریم آنها را خورد بدین جهت است که ارمنیها در شب میلاد مسیح آتش روشن مینمایند و با گردو بازی میکنند «1».

______________________________
(1) در هر دین و آئین و مذهبی رسوم و عادات و معتقداتی دارند که حتی المقدور تا آنجائی که ممکن ایشانست انجام میدهند با اینکه قسمتی از آنها خرافاتست.

از جمله مسیحیان هستند که در شب ولادت حضرت عیسی که مشهور بشب ژانویه است سعی مینمایند درخت و یا نهال کاجی در منزل داشته باشند بعقیده اینکه زندگی ایشان تا سال دیگر سبز و خرّم باشد، و شمعی از شمعهای کلیسیا، که کشیشان روشن میکنند برای استحمار پیروان مسیح، روشن کنند و بخانه بیاورند بعنوان اینکه تا سال آینده کانون زندگی ایشان روشن باشد.

و کارهای دیگر که انجام میدهند که از جمله آنها تهیه گردو است.

امید است که خداوند بفضل و کرم و رحمتش بر آنان منت گذارد و موفق بدارد ایشان را تا براه راست و مستقیم دین مقدس اسلام هدایت یابند، و هم

هدایت بکند دیگران و مسلمانانی که از جاده حق و حقیقت دور افتاده اند و مبتلا بخرافات گردیده اند و یرحم اللَّه عبدا قال آمینا،