علل الشرایع صفحه 206

خوب را از بد تمیز میدهد «1».

سپس آن حضرت فرمود: مثال عقل در قلب مانند چراغ است در وسط خانه (که میتواند انسان بوسیله نور چراغ در شب همه جا را ببیند و برود بدون آنکه تصادف و یا تصادمی برایش روی دهد و بحوادثی

برخورد بنماید).

باب هشتاد و هفتم علت و حکمت خلقت بعضی از اعضاء و جوارح انسان

1- حدیث کرد مرا ... از ربیع حاجب که گفت روزی حضرت صادق علیه السّلام بمنزل منصور دوانیقی وارد شد، در حضور منصور یک مرد هندی بود و کتاب طب میخواند و آن حضرت بخواندش گوش میداد، مرد هندی بعد از فراغت از خواندن (پرسید این مرد کیست، گفتند عالم آل محمّد صلی اللَّه علیه و آله است) عرضکرد بآن حضرت: میل دارید از علم طب که میدانم برای شما چیزی بگویم و یاد بدهم.

آن حضرت فرمود احتیاجی بعلم طب تو ندارم زیرا من طب را بهتر از تو میدانم و علم طبی که نزد من است بهتر از علم طب تو است، عرضکرد: علم طب شما چیست و چگونه است.

فرمود: من مداوا مینمایم حرارت و گرمی بدن را بسردی، و سردی جسم را بگرمی، و معالجه میکنم رطوبت و تری بدن را بدواهای خشک طبیعت و خشکی بدن را بدواهای مرطوبی، و در عین حال شفا یافتن و بدست آوردن سلامتی از دست رفته را بخدای عز و جل وامیگذارم و موکول میسازم (که او شفا دهد زیرا شفا دهنده فقط او است و دواها وسیله است برای شفایافتن) و عمل میکنم آنچه را که رسول خدا- صلی اللَّه علیه و آله و سلّم فرموده و دستور داده، و آن بزرگوار فرموده است که: معده انسان محل همه گونه درد است و پرهیز دوای آنست و از هر چه که برای معده و بدن ضرر دارد