علل الشرایع صفحه 248

از چیزی پنهان و مخفی نیست، عرضکرد پس (اگر مخفی نیست خدا) چرا چشمها او را نمی بیند؟ فرمود: برای آنکه فرق باشد بین او و مخلوقاتش که با چشم میتوان آنها را دید، و گذشته از این حرفها: خداوند بالاتر و بزرگتر از آنست که چشمی او را به بیند و یا وهم و خیال کسی بتواند باو احاطه نماید و یا در عقل کسی گنجانیده شود عرضکرد حدّ خدا را برای من بیان کن، فرمود: خداوند را نمیتوان تحدید کرد گفت چرا نمیشود؟ فرمود برای آنکه هر محدودی آخر الامر بحدی منتهی میگردد و هر چه را بتوان تحدید کرد احتمال زیاد (و بزرگ) شدن دارد، و هر چه احتمال زیاد شدن داشته باشد احتمال کم شدن هم در او هست (تا بحدی که بکلی فانی و نابود شود، و با این دلیل علمی و منطقی) پس خداوند غیر محدود است و زیاد و کم نمیشود (ذات و صفات او) و بوهم و خیال کسی نگنجد،.

2- خبر داد مرا ... از ابو حمزه ثمالی که گفت عرضکردم بحضرت سجاد علیه السّلام که: چرا خداوند خود را از خلق پنهان کرده (که مردم نمیتوانند او را به بینند؟) فرمود: برای آنکه مردم جاهل و نادانند، و اگر خدا را میدیدند (در اثر زیاد دیدن) دیگر از او نمیترسیدند و او را با عظمت نمی پنداشتند (و فرمان او را نمیبردند و عبادت و اطاعتش نمیکردند) همانند آنکه یکی از شما که در اول

مرتبه خانه کعبه را به بیند آن را عظیم و بزرگ میشمارد و لیکن اگر چندین مدت (و یا سالیان دراز) خانه کعبه را به بیند بواسطه زیاد دیدن چه بسا دیگر باو اعتنا نکند و باو نظر ننماید و با عظمتش نداند.

باب نود و نهم علت بعثت و چگونگی اثبات نبوت انبیا و مرسلین و علت اختلاف معجزه ایشان

1- حدیث کرد ما را ... از حضرت صادق علیه السّلام «1» که میفرمود در ضمن