فلسفه احکام و تربیت صفحه 211

ص:224

* پرسش:

چرا در سوره احزاب آیه 59 «نساء المؤمنین» را امر به حجاب فرموده ولی در سوره فتح آیه 25 «نساء مومنات» آمده است ؟

* پاسخ:

همان طور که در علم نحو بیان شده: هرگاه ارتباط دو کلمه از قبیل صفت و موصوف باشد؛ این دو کلمه باید از چند وجه با هم هماهنگی داشته باشند که یکی از آن وجوه، در مذکر و مؤنث بودن است؛ مثل آیه 25 از سوره فتح که «نساء مومنات» از قبیل صفت و موصوف است.

اما در جایی که دو کلمه، ارتباطشان از قبیل مضاف و مضاف الیه باشد، لازم نیست از لحاظ مذکر و مؤنث بودن هماهنگی داشته باشد که در آیه 59 از سوره احزاب، «نساءالمؤمنین» از این قبیل می باشد(1).

مطلبی که ذکر شد از نظر قواعد علم بود که به طور طبیعی از نظر معنایی نیز تفاوت هایی پدید می آورد و آن این که در آیه 25 سوره فتح مقصود از «نساء»، زنانی است که مؤمن باشند و شامل غیرمؤمنین نمی شود چون با صفت «مومنات» ذکر شده است؛ اما در سوره احزاب، مقصود از «نساء»، زنانی هستند که شوهران آن ها مؤمن هستند، حال چه خود آن زنان مؤمن باشند یا نباشند. با توجه به مطالب فوق در این جا دو آیه مذکور را با ترجمه ذکر می کنیم:

سوره فتح آیه 25:(هُمُ الَّذِینَ کَفَرُوا وَ صَدُّوکُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ الْهَدْیَ مَعْکُوفاً أَنْ یَبْلُغَ مَحِلَّهُ وَ لَوْ لا رِجالٌ مُؤْمِنُونَ وَ نِساءٌ مُؤْمِناتٌ لَمْ تَعْلَمُوهُمْ أَنْ تَطَؤُهُمْ فَتُصِیبَکُمْ مِنْهُمْ مَعَرَّهٌ بِغَیْرِ عِلْمٍ لِیُدْخِلَ اللّهُ فِی رَحْمَتِهِ مَنْ