لوامع صاحبقرانی، مقدمه، ص: 1 صفحه 194

زیادتی محمولست بر استحباب و اللَّه تعالی یعلم.

[طهارت با آب گلاب ]

(و لا باس بالوضوء و الغسل من الجنابه

و الاستیاک بماء الورد) یعنی باکی نیست وضو ساختن، و غسل جنابت کردن، و مسواک کردن به گلاب.

و در بعضی نسخ لفظ منه است بعد از بالوضوء، و بنا بر این نسخه معنی این می شود که باکی نیست وضو و غسل کردن از آب قلتین، و هم چنین باکی نیست مسواک کردن به گلاب به آن که مسواک را در گلاب اندازند، و مسواک کنند تا دهان خوشبو شود. و ظاهرا نساخ زیاده کرده باشند تا مذهب صدوق موافق مذهب مشهور شود، و لیکن صدوق در کتابهای دیگر ذکر کرده است قول خود را، از آن جمله در ذکر مذهب امامیه این عبارت را ذکر کرده است.

و محمد بن یعقوب کلینی این روایت را از یونس نقل نموده است که به حضرت ابی الحسن علی بن موسی الرضا صلوات اللَّه علیه عرض نمودم که بماء ورد غسل می توان کرد، و به آن وضو می توان ساخت از جهت نماز. حضرت فرمودند: که باکی نیست. و شیخ طوسی نقل کرده است که اجماع شیعه است که به آب گلاب، و غیر آن از آبهای مضاف وضو و غسل نمی توان کرد، پس این خبر را طرح می باید کرد، و حمل بر تقیه می باید کرد خصوصا اخبار حضرت امام رضا صلوات اللَّه علیه را، چون وقتی که تشریف به خراسان آوردند اکثر اوقات جمعی کثیر از سنیان در مجلس آن حضرت می بودند، لهذا تقیه در اخبار آن حضرت بیشتر است از سائر ائمه صلوات اللَّه علیهم اجمعین.

و محتملست که مراد از آب گل آبی باشد که گل در آنجا انداخته باشند یا گلاب در آنجا کرده باشند که خوشبو

شده باشد و لیکن گلاب نشده باشد مجملا در حال اختیار عمل باین حدیث مشکلست. و از صدوق نقل نموده اند که او قایلست در حال اضطرار، و احوط آنست که اگر آب نباشد وضو و غسل به گلاب بکند، و تیمّم با آن ضم کند. و اکثر علما گفته اند که حدیث ضعیف