لوامع صاحبقرانی، مقدمه، ص: 1 صفحه 300

کرده اند منقول است از حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه

علیه که از آن حضرت سؤال کردند از استنجا به استخوان، یا پشکل شتر، یا چوب حضرت فرمودند که اما استخوان و سرگین پس آن طعام جنیانست و آن را با حضرت سید المرسلین صلوات اللَّه علیه و آله شرط کرده اند پس صلاحیت ندارد که به آن استنجا کنند و ظاهر شرط آنست که بنی آدم به این ها استنجا نکنند تا ما با ایشان کاری نداشته باشیم، و ظاهر لا یصلح حرمت است بنا بر این اکثر علما به حرمت آن رفته اند، و جمعی مکروه می دانند به اعتبار ضعف سند و عدم صراحت متن خبر در حرمت.

و سنیان به اسانید متکثره در صحاح خود از سلمان رضی اللَّه عنه روایت کرده اند که کفار بما می گفتند که پیغمبر شما همه چیزی را به یاد شما می دهد حتی طهارت خانه رفتن را من گفتم بلی ما را نهی کرده است از آن که استنجا بدست راست کنیم، یا رو بقبله کنیم، و نهی کرده است از استنجا به سرگین و استخوان، و از آن که به کمتر از سه سنگ استنجا کنیم، و احتیاط در ترکست.

[اولین استنجاء به آب ]

(و کان النّاس یستنجون بالأحجار فاکل رجل من الانصار طعاما فلان بطنه فاستنجی بالماء فانزل اللَّه تبارک و تعالی فیه إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ التَّوَّابِینَ وَ یُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِینَ «1» فدعاه رسول اللَّه صلّی اللَّه علیه و آله فخشی الرّجل ان یکون قد نزل فیه امر یسوؤه فلمّا دخل قال له رسول اللَّه صلّی اللَّه علیه و آله هل عملت فی یومک هذا شیئا قال نعم یا رسول اللَّه اکلت طعاما فلان بطنی فاستنجیت بالماء، فقال له ابشر فانّ اللَّه تبارک و تعالی

قد انزل فیک إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ التَّوَّابِینَ وَ یُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِینَ فکنت أنت اوّل التّوابین و اوّل المتطهّرین، و یقال انّ هذا