لوامع صاحبقرانی، مقدمه، ص: 1 صفحه 469

حتّی تسمع الصّوت او تجد الرّیح ثمّ قال انّ ابلیس یجلس بین ألیتی الرّجل فیحدث لیشکّکه) و بسند صحیح روایت کرده است عبد الرحمن که عرض نمودم به خدمت حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه که من در شکم خود بادی می یابم که گمان می کنم که درآمد حضرت صلوات اللَّه علیه فرمودند که بر تو وضو واجب نیست تا صدا نشنوی، یا بوی بد نشنوی، بعد از آن حضرت فرمودند که شیطان میان نشستنگاه آدمی می نشیند و بادی رها می دهد که آدمی را به شک اندازد.

و همین

مضمون در حدیث صحیح معاویه بن عمار و در حدیث صحیح زراره از حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه منقولست و عامه نیز در صحاح خود ذکر کرده اند و ظاهرا مراد از باد شیطان وسواس شیطانست به سبب توهماتی که غالبا از فساد معده بهم می رسد.

و جمعی را اعتقاد آنست که تا باد صدا یا بو نداشته باشد ناقض نیست و خالی از قوت نیست خصوصا نسبت به وسواسیان و اولی آنست که متوجه آن نشوند هر چند گمان ایشان این باشد که باد بیرون آمده است، و اگر وسواس نداشته باشد و یقین داند که باد بیرون آمد اما صدا و بو نداشته باشد اگر در اثنای نماز باشد نماز را قطع نکند و چون تمام کند احوط وضو و اعاده است.

[کسی که ناخنهای خود و شارب موی سر و ریش بگیرد اینها وضو را نمی شکند]

(و سأل زراره ابا جعفر صلوات اللَّه علیه عن الرّجل یقلّم اظافیره، و یجزّ شاربه، و یاخذ من شعر لحیته و رأسه هل ینقض ذلک الوضوء؟

فقال یا زراره کلّ هذا سنّه و الوضوء فریضه و لیس شی ء من السّنّه ینقض الفریضه و انّ ذلک لیزیده تطهیرا) و بسند صحیح از زراره منقولست که سؤال کرد از حضرت امام محمد باقر صلوات اللَّه علیه از شخصی که ناخنهای خود را بگیرد، و شارب خود را بگیرد، و از موی سر و ریش بگیرد آیا اینها وضو را می شکند؟ پس حضرت فرمودند که ای زراره اینها سنتی اند که