- جلد اول 1
- مقدمه 1
- شرح واقعه مشرف شدن 1
- [تشکر از بانی نشر] 1
- ترجمه مختصری از شرح حال مؤلف و مقام والای أو 1
- فائده أولی در فضیلت علم و علماست 10
- اشاره 10
- [مقدمه ] 10
- فائده دویّم در وجوب طلب علم است 16
- فائده سیّم در علومی است که تعلم آن لازم است یا مستحسن 19
- فائده چهارم در بیان علوم اهل بیت حضرت سید المرسلین صلوات اللَّه علیهم 28
- فائده پنجم وجوب رجوع است در همه علوم به ائمه معصومین صلوات اللَّه علیهم 38
- فائده ششم در اوصاف علمای دینی است که از ایشان اخذ علم توان نمود 40
- فائده هفتم در بیان اختلاف أخبار و جمع میان اینهاست: 51
- فائده هشتم در اجازه است 59
- فائده نهم در تعلیم و تعلم و آداب آن و ثواب آنست. 70
- فائده دهم در مذمت اجتهاد و آراء باطله است: 80
- فائده یازدهم در اصطلاحات حدیث است 91
- اوّل خبر متواتر 91
- اشاره 91
- دویم خبر محفوف به قرینه است 91
- سیم خبر واحد است، 92
- و ایضا خبر واحد منقسم می شود به اقسام بسیار نزد عامه، 93
- اول صحیح: 95
- اشاره 95
- چهارم خبریست: که یک ممدوح داشته باشد یا بیشتر و یک موثق بد مذهب 95
- دویم خبر حسن است: 95
- پنجم ضعیف است: 95
- اما موافق اصطلاح متأخرین از زمان علامه، 95
- سیم موثق: 95
- فائده دوازدهم بدان که علم بهترین عبادات است: 99
- اشاره 99
- چهارم: اخبار از مغیبات آینده اش 111
- اول: فصاحت الفاظش 111
- وجوه اعجاز قرآن بسیار است: 111
- دویم: قوانین 111
- سیم: اخبار از مغیباتش از اخبار انبیا و سلف، 111
- پنجم: اشتمال قرآنست بر علوم اولین و آخرین 112
- ششم: اشتمال قرآنست بر شریعت مقدسه 113
- هفتم: خواص سور و آیات قرانی است 113
- هشتم: آن که هر چند بیشتر خوانند رغبت به آن بیشتر می شود 113
- [مقدمه المؤلف ] 116
- [توضیح معنای بسم اللَّه الرّحمن الرّحیم ] 116
- در شروع بشرح کتاب من لا یحضره الفقیه 116
- [خطبه المؤلف ] 129
- اشاره 183
- [باب المیاه: و طهرها و نجاستها] 183
- [آیات مربوط به آب ] 183
- [آب پاک و پاک کننده است ] 185
- [استعمال آب مشکوک اشکالی ندارد] 189
- [بیان مقدار کر] 190
- [طهارت با آب گلاب ] 194
- [میته و خون و بول و عذره و خمر آب را نجس می کند] 196
- [وضو ساختن به آبی که به آتش گرم شده باشد اشکالی ندارد] 196
- [قی ء طاهر است ] 201
- [سؤر حلال گوشت پاک است ] 202
- [اگر سگی در آب افتد، یا از آب بخورد] 204
- [اگر وزغ در ظرفی افتد یا داخل شود و بیرون آید آن آب را باید ریخت.] 204
- [آبی که خود به خود گندیده باشد] 206
- [آبی که گربه از آن خورده باشد] 206
- [وضو ساختن از سؤر یهودی و نصرانی و ولد الزنا] 207
- [آبی که در آن اسب، و استر، و الاغ، بول می کنند و سگان از آن می خورند، و جنب در آنجا غسل می کند] 210
- [طهارت از بول در بنی اسرائیل ] 211
- [پوست خوکی که او را دلو کنند و آب بکشند] 213
- [وضو ساختن از بازمانده جنب و حائض ] 214
- [وضو یا غسل از آبی که متغیر باشد به نجاست ] 214
- [اگر شخصی داخل حمام شود و ظرفی نداشته باشد که از آنجا آب بردارد] 215
- [وضو ساختن از بازمانده آب وضوی جماعت مسلمانان ] 217
- [اگر مسلمانی در حمام با ذمی مجتمع شوند اول مسلمان غسل بکند] 219
- [جایز نیست وضو و غسل کردن به غساله حمام ] 219
- [آبی که در حمام جمع می شود از آب غسل مردم اگر به جامه رسد] 220
- [وضو ساختن از آبی که از اعضای وضو ریخته باشد] 221
- [آبی که که شخصی به آن آب وضو ساخته باشد] 221
- [سؤر حیوان حلال گوشت ] 224
- [آبی که مرغ خانگی از آن خورده باشد آیا نجس است چون عذره می خورد] 224
- [وضو با آبی که از آن خورده باشد باز یا چرخ یا شاهین ] 225
- [اگر شخصی خون از بینی او بیاید پس بتکاند آن را پس آن خون قطره ها خرد شود و به ظرف برسد] 225
- [اگر در مشک بزرگ آب موشی بیفتد] 226
- [ماکیان و مرغ پرنده و امثال اینها هر گاه بر عذره راه روند و پای اینها نجس شود] 226
- [اگر موشی یا غیر آن از حیوانات در چاه آبی بیفتد و بمیرند و از آن آب خمیر کنند] 228
- [اگر موشی در خم روغن یا عسل یا آرد بافتد] 229
- [اگر موشی داخل خمی از روغن شود و موش را درآورند پیش از آن که بمیرد] 230
- [وضو ساختن از حوضهائی که در آنجا بول می کنند] 231
- [موش و سگ هر گاه از نانی بخورند یا بو کنند] 231
- [وضو ساختن از نبیذ] 232
- [اگر شخصی غسل کند از گودی که آب در آنجا باشد و کم از کر باشد] 232
- [جایز نیست وضو ساختن به شیر] 232
- [آب استنجاء] 234
- [اگر حیوان مرده در آب روان باشد] 236
- [آب ایستاده که مردار در آنجا باشد] 237
- [باکی نیست که جنب دست در اندرون خم کند و بدست آب از آنجا بردارد] 238
- [کسی که جنب شود در سفری و یافت نشود مگر برف ] 238
- [ترشح آب غسل جنب ] 238
- [مرد و زن از یک ظرف غسل کنند] 239
- [انسان ] 239
- [منزوحات بئر] 239
- [اگر موشی در چاهی افتد و بمیرد و از هم نپاشد] 243
- [اگر الاغی در چاه افتد و بمیرد] 244
- [اگر سگی در چاه افتد و بمیرد] 244
- [اگر مرغ خانگی یا خروس یا کبوتر در چاه بمیرد] 245
- [اگر گربه در چاه افتد] 245
- [اگر چند قطره خون در چاه ریزد] 246
- [اگر شتر یا گاو نری در چاه بمیرد] 246
- [مردی که بالغ باشد در چاه بول کند] 247
- [اگر کودکی که غذای او بر شیرش غالب باشد بول کند در چاه ] 247
- [اگر در چاه افتد زنبیلی از فضله آدمی ] 248
- [هر گاه عذره آدمی در چاه افتد] 249
- [در حریم چاه ] 249
- [هر گاه چیزی در چاه افتد و بوی آب را متغیر سازد] 252
- [وضو با آب گرم ] 254
- [وضوی با آب نجس ] 255
- [اگر قطره خمر یا نبیذ از شرابهای دیگر در خمیری افتد] 255
- [غسل جنابت در باران ] 256
- [وضو با سؤر موش ] 257
- [اگر وزغ در چاه افتد از آن سه دلو آب می کشند] 258
- [حکم وقوع سرگین در چاه ] 262
- [اگر گوسفندی یا چیزی که در جثه مثل گوسفند باشد در چاه بمیرد] 262
- [چاهی که داخل می شود در آن چاه آب راه و در آن آب هست بول و عذره آدمی و بولهای حیوانات ] 263
- [جایز نیست که شخصی بول کند در آب ایستاده ] 265
- اشاره 266
- [بول کردن در آب ایستاده سبب فراموشی است ] 266
- [حضرت رسول از همه کس احترازش از بول بیشتر بود] 266
- باب ارتیاد المکان للحدث و السّنّه فی دخوله و الاداب فیه إلی الخروج منه 266
- [دعای هنگام وضو] 267
- [و هرگز کسی مدفوع پیامبر را ندید] 270
- [آداب تخلی ] 271
- [مواضع کراهه تخلی ] 278
- [اکرام کردن نان ] 281
- [نهی فرمودند که شخصی بول کند در هوا از پشت بام یا جای بلندی ] 283
- [استنجا به دست راست کردن از جفاست ] 284
- [غسل در میان آن خانه که در آنجا بول می کنند] 284
- [هر گاه شخصی خواهد که استنجا کند چگونه بنشیند] 286
- [هر گاه شخصی بول کند دست راست خود را به ذکرش نرساند] 287
- [بسیار نشستن و مکث کردن در ادب خانه سبب بواسیر است ] 287
- [ذکر هنگام تخلی ] 288
- [ذکر اللَّه حسن علی کل حال ] 290
- [جایز نیست کسی داخل خلا شدن با انگشتری که بر آن اسم خدای تعالی باشد] 296
- [هر گاه انگشتری داشته باشد که نگینش از سنگ ریزه چاه زمزم باشد در حال استنجا از دست بیرون آورد] 297
- [چون فارغ شود و قضای حاجت او بشود بگوید که شکر مر خداوند را] 298
- [جایز نیست استنجا به سرگین و استخوان کردن ] 299
- [استنجای غایط آنست که سه سنگ پاک بمالند] 299
- [اولین استنجاء به آب ] 300
- [مقدار استنجاء] 302
- [کسی که نماز کند و بعد از نماز به خاطرش رسد که استنجا بول نکرده بود] 308
- [کسی که فراموش کند استنجای غایط را تا نماز کند] 309
- [استنجاء غایط به سنگ و کهنه و کلوخ ] 310
- [مکروه است حرف زدن در حالت بول و غایط] 311
- [مبالغه در شستن مطلوب است ] 312
- [جایز نیست قضای حاجت در سایه ای که قافله در آنجا منزل می کند] 313
- [کسی که بول او منقطع نشود] 315
- [کسی که بول کرده باشد و غایط نکرده باشد استنجای غایط بر او واجب نیست ] 316
- [کسی که وضو بسازد و بعد از آن بادی از او بیرون آید] 317
- [حضرت را صلوات اللَّه علیه که از خواب بیدار می شدند پس وضو می گرفتند] 317
- باب اقسام الصلاه 318
- [نماز سه جزو دارد] 318
- باب وقت وجوب الطهور 318
- اشاره 318
- اشاره 318
- [آیات ] 318
- [روایات ] 324
- باب فرایض الصلاه 324
- [واجبات نماز هفت است ] 324
- باب افتتاح الصلاه و تحریمها و تحلیلها 324
- باب مقدار الماء للوضوء و الغسل 325
- [غسل یک صاع آب و از جهت وضو یک مد آب می باید] 325
- اشاره 325
- [رسول خدا با زوجه خود با پنج مد آب که در یک ظرف بود غسل کردند] 331
- [ناچار است در وضو از سه کف آب ] 332
- باب صفه وضوء رسول اللَّه صلی اللَّه علیه و آله: 333
- اشاره 333
- [نحوه وضوی پیامبر از زبان امام باقر ع ] 335
- [مسح بر نعلین عربی ] 346
- [وضوی حضرت رسول خدا صلی اللَّه علیه و آله یک بار یک بار بود] 347
- [احادیث دو مرتبه ] 351
- [تجدید وضو] 359
- باب صفه وضوء امیر المؤمنین صلوات اللَّه علیه: 361
- اشاره 361
- [وضوی امیر المؤمنین از زبان امام صادق ع ] 361
- [امیر المؤمنین در وضو از کسی کمک نمی گرفت ] 375
- [حضرت امیر المؤمنین وقتی که می خواستند که وضو بسازند این دعا می خواندند] 377
- [امیر المؤمنین صلوات اللَّه علیه مسح کشیدند بر نعلین عربی ] 377
- باب حد الوضوء و ترتیبه و ثوابه: 378
- [بیان حد اعضای وضو] 378
- اشاره 378
- [بیان ترتیب اعضاء وضو] 389
- [جایز نیست مسح کشیدن بر عمامه و کلاه ] 398
- [هر گاه زن وضو سازد مقنعه خود را بردارد] 405
- [ثواب الوضوء] 408
- [باکی نیست که شخصی به یک وضو نمازهای شب و روز را به جا آورد] 411
- [ثواب وضو] 412
- باب السواک: 415
- اشاره 415
- [تأکید بر مسواک ] 415
- [رعایت حق زنان ] 416
- [مسواک و حجامت و خلال ] 417
- [در مسواک کردن دوازده فاید اخروی و دنیوی هست ] 430
- باب عله الوضوء: 431
- باب حکم جفاف بعض الوضوء قبل تمامه 438
- [نماز بدون وضو حرام است ] 443
- باب فی من ترک الوضوء او بعضه او شک فیه 443
- اشاره 443
- [هشت کسند که نماز ایشان مقبول الهی نیست ] 444
- [کسی که بی وضو نماز کرده باشد از روی فراموشی ] 446
- [شخصی که در حال وضو می ماند جزوی از روی او که آب به آن نرسیده باشد] 454
- [هر گاه فراموش کنی مسح سر را] 455
- [کسی که بعد از وضو شک در اعضاء وضو کند] 457
- [کسی که یقین در وضو و حدث داشته باشد و نداند که کدام یک پیشتر است ] 458
- باب ما ینقض الوضوء 464
- اشاره 464
- [ناقض وضو آن چیزی است که از دو طرف زیر بیرون آید] 464
- [کسی که ناخنهای خود و شارب موی سر و ریش بگیرد اینها وضو را نمی شکند] 469
- [شخصی که بخواب رود نشسته آیا بر او وضو واجبست ] 471
- [خواندن شعر وضو را نمی شکند] 471
- [بوسیدن، و دست به بدن زن مالیدن و در دست مالیدن به فرج ایشان وضو نیست ] 472
- [در باره سلس البول ] 473
- [حکم رطوبت مشتبه ] 474
- [مذی سبب وضو نیست و جامه را نجس نمی کند] 477
- اشاره 477
- باب ما ینجس الثوب و الجسد 477
- [آبهائی که از انسان خارج می شود] 478
- [لباس نجس انسان را جنب نمی کند] 479
- [حکم عرق زن حائض ] 481
- [حکم عرق جنب از حرام ] 481
- [جامه که نجس شده باشد به بول اگر آن را در آب روان بشویند یک مرتبه آن را می شویند] 482
- [شخصی که محتلم شود و جامه اش نجس شود و جامه دیگر نداشته باشد] 482
- [حکم پاک کردن فرش و امثال آن ] 485
- [زنی که یک لباس بیشتر ندارد] 486
- [شک و وسواس در خروج بول ] 486
- [حکم آب استنجا] 486
- [حکم بول چهارپایان و دیگر حیوانات حلال گوشت ] 487
- [حکم آثار نجاست پس از شستن ] 491
- [خون کمتر از درهم ] 492
- [حکم شک در نجاست ] 495
- [حکم خون غیر جهنده ] 496
- [حکم نجاست غیر مسری ] 497
- [نجاست آن چه نماز در آن تمام نیست ] 497
- [نماز کردن در جامه که شراب به آن ریخته باشد] 499
- [نماز کردن در خانه ای که شراب باشد] 501
- [کسی که بول کند و اندکی از بول برانش بچکد و فراموش کند و نماز کند] 501
- [خون قروح و جروح ] 502
- [نجاست غیر مسری ] 502
- [غسل جنابت فی نفسه واجب است ] 504
- باب العله التی من اجلها وجب الغسل من الجنابه و لم یجب من البول و الغائط 504
- [به چه جهت امر به غسل جنابت شده، و از جهت غایط و بول نه ] 507
- باب الاغسال 510
- [اغسال مستحب ] 510
- [غسل جنابت و حیض در کیفیت مساویند] 515
- [در روایتی واقع شده است که هر جا وزغی را بکشد غسل بر او لازم است ] 517
- [وارد شده است که هر که بقصد دیدن مصلوب برود و او را ببیند غسل بر او واجبست ] 519
- [غسل جمعه و جنابت و استحاضه ] 519
- [بقیه غسلهای واجب و مستحب ] 521
- [غسل نفاس واجب است ] 521
- [غسل توبه ] 528
- [غسل جنابت از وضو کافی است ] 535
- [تنها وجوب غسل جنابت از قرآن استفاده می شود] 535
- [آداب غسل جنابت ] 536
- باب صفه غسل الجنابه 536
- [اکل جنب در حال جنابت سبب فقر است ] 540
- [خواب در حال جنابت ] 541
- [وجوب غسل به دخول حشفه ] 542
- [شخصی که بی لنگ غسل کند و کسی او را نبیند] 542
- [رطوبت مشتبه بعد از غسل ] 545
- [احتلام زن در خواب ] 549
- [هر گاه جنبی سر به آب فرو برد یک مرتبه ] 550
- [کسی که در روزی یا شبی چند مرتبه جنب شود کافی است او را یک غسل مگر آن که غسل بکند] 551
- [جنب همه قرآن را بخواند بغیر از چهار سوره عزیمه ] 551
- [کسی که جنب باشد یا بی وضو باشد پس مس قرآن نکند] 552
- [جایز نیست حایض و جنب را که داخل مسجد شوند مگر بعنوان گذشتن ] 556
- [هر گاه زنی خواهد که غسل جنابت کند حائض شود] 558
- [باکی نیست که جنب خضاب کند و رنگ به بندند] 559
- [باکی نیست که جنب در مسجد خواب کند یا بگذرد] 560
- [جنب می تواند در اول شب بخواب رود تا آخر شب ] 561
- [کسی که جنب شود در زمینی که نیابد در آن زمین مگر آب بسته ] 562
- [باکی نیست که در غسل موالات نباشد] 564
- [اگر حدثی صادر بعد از آن که سر را شسته باشی پیش از آن که بدنت را بشویی پس اعاده کن غسل را] 565
- [رعایت ترتیب در غسل ] 566
- باب غسل الحیض و النفاس 568
- [اولین خونی که بر زمین ریخت ] 568
- [حیض در لغت و اصطلاح ] 568
- [حیض در اول خلقت ] 569
- [زنان بهشت حیض نمی شوند] 571
- [کمترین زمان حیض سه روز است ] 571
- [حضرت فاطمه صلوات اللَّه علیها مثل شما زنان نیست که او خون حیض و نفاس ببیند] 571
- [محرمات بر حائض ] 572
- [اگر خون از ده روز درگذرد] 573
- [اقل ایام طهر ده روز است ] 574
- [و حایض غسل می کند به نه رطل ] 575
- [هر گاه زن در ایام عادت حیض خون زرد ببیند] 576
- [فرزند در شکم مادر روزی او چه چیز است؟] 578
- [جایز نیست حایض را که حنا بر دست و پا گذارد] 578
- [زن آبستن هر گاه خون ببیند] 580
- [بر حایض واجب است که قضای روزه بکند] 581
- [جایز نیست که جنب و حایض نزد تلقین احتضار میت حاضر شوند] 584
- [هر گاه زنی سال او پنجاه شود بعد از آن حیض نمی بیند] 585
- [زنی اول مرتبه خون ببیند و عادتی او را حاصل نشده باشد] 586
- [قرئ که حق سبحانه و تعالی فرموده است سه طهر است ] 588
- [زنی که پاک شود از حیض در وقت عصر واجب نیست که نماز ظهر را بکند] 589
- [هر گاه پاک شود از خون حیض در وقت نمازی و تأخیر کند غسل را تا وقت نماز دیگر] 589
- [اگر زنی دو رکعت نماز ظهر بگذارد و خون حیض بیاید] 590
- [هر گاه زنی در نماز باشد و گمان کند که حایض شده است ] 591
- [اگر خون یک ماه بند آید] 592
- [اگر چند ماه خون نبیند] 592
- [بر حایض واجب نیست که بعد از حیض بشوید جامهائی را که در حالت حیض پوشیده باشد] 594
- [جایز نیست جماع کردن زن در حالتی که حایض باشد] 595
- [اگر زن پاک شده باشد پیش از غسل فرجش را بشوید بعدا جماع کند] 596
- [کفاره وطی حائض ] 597
- [استبراء کنیز] 601
- [هر گاه زن خواهد که غسل حیض کند بر او لازمست که استبرا کند] 601
- [هر گاه زن زردی ببیند به صفت خون حیض نباشد] 602
- [اگر بر زن مشتبه شود خون حیض و خون جراحت رحم ] 603
- [اگر بکارت زنش را ببرد و خونش بند نشود و نداند که آن چه می آید خون حیض است یا خون بکارت ] 604
- [صفات خون حیض ] 605
- [خون بکارت از لبهای فرج در نمی گذرد] 605
- [هر گاه زنی پنج روز خون ببیند و پنج روز پاکی ] 606
- [زن حایض هر گاه در سفر باشد و پاک شود و آب آن قدر نداشته باشد که از برای غسلش کافی باشد] 608
- [بر زن جایز نیست نگاه به فرج دیگری کند] 609
- [هر گاه زنی ادعا کند که در یک ماه سه حیض دیده ام و عدّه ام سرآمده است آیا می شنوند از او] 611
- [زنان حضرت صلی اللَّه علیه و آله وقتی که حایض می شدند نماز نمی کردند] 611
- [باز کردن مو هنگام غسل ] 612
- [استشهاد به فعل همسران پیامبر] 613
- [و هر گاه زنی بزاید و خونش آید ده روز ترک نماز می کند] 613
- [اصحاب ما روایت کرده اند که چهل روز ترک نماز می کند] 615
- [چون اقل حیض سه روز است و اکثرش ده روز است ] 615
- [زنی که یک روز یا دو روز در زاییدن داشته باشد یا بیشتر و زردی یا خون بیند نماز را چه کند؟] 616
- باب التیمم 616
- [آیه تیمم ] 616
- [بیان وجه احکام وضو و تیمم ] 617
- [تیمم عمار] 619
- [پس هر گاه شخصی خواهد که تیمم بدل از وضو کند] 620
- [شخصی که جنب شود آب را تیمم می کند، چون بیابد آب را پس غسل کند و اعاده نکند نماز را] 622
- [هر گاه شخصی تیمم داشته باشد و به آب رسد و وضو یا غسل نکند] 626
- [اگر کسی بیابد آب را در وقتی که داخل نماز شده قطع کند نماز را و وضو بسازد] 627
- [کسی که تیمم کند و چون خواهد که شروع در نماز کند آب بهم رسد] 628
- [اگر شخصی آب بهم نرسد و وقت نماز شود و تیمم کند و دو رکعت نماز بگذارد و بعد از آن آب بهم رسد] 629
- [تیمم بدل از وضو و بدل از غسل جنابت و بدل از غسل حیض آیا مساویند] 631
- [شخصی که بر بدن او دملها و جراحتها باشد و جنب شود] 632
- [شخصی که شکم رو داشته باشد یا عضوی از اعضای او شکسته باشد ایشان را امر به تیمم می کنند] 633
- [شخص جنب شده بود و آبله داشت او را غسل دادند و مرد] 634
- [شخصی که در سفر باشد و تیمم کند و نماز کند بعد از آن به آب رسد و اندکی از وقت مانده باشد] 635
- [اگر جنب خوف هلاک داشته باشد به سبب سرما تیمم کند] 635
- [ای ابو ذر صعید که تیمم ترا کافیست ده سال ] 636
- [هر گاه جنب شود شخصی در سفر و بقدر وضو آب داشته باشد تیمم کند و وضو نگیرد] 637
- [غسل جنابت مقدم بر غسل میت است ] 640
- [غسل جنابت بر وضو مقدم است ] 642
- [خائف از مرض تیمم می کند] 644
- [کسی که در مجامع روز جمعه یا روز عرفه باشد و نتواند به سبب کثرت مردمان که از مسجد بیرون رود] 646
- [کسی که تیمم کند و آب داشته باشد و فراموش کرده باشد که آب دارد] 647
- [هر که محتلم شود در یکی از مساجد بیرون آید و غسل کند مگر آن که در مسجد الحرام یا در مسجد سید المرسلین باشد] 647
صلاه اللّیل و صلاه الغداه بغسل و سایر الصّلوات بوضوء و ان غلب الدّم الکرسف و سال صلّت صلاه اللّیل و صلاه الغداه بغسل و الظّهر و العصر بغسل تؤخّر الظّهر قلیلا و تعجّل العصر و تصلّی المغرب و العشاء الآخره بغسل واحد تؤخّر المغرب قلیلا و تعجّل العشاء الآخره إلی ایّام حیضها فاذا دخلت فی ایّام حیضها ترکت الصّلاه و متی اغتسلت علی ما وصفت حلّ لزوجها ان یاتیها) پس اگر خون از ده روز درگذرد پس ده روزش حیض است و ترک نماز می کند در آن ده روز و این در صورتیست که صاحب عادت نباشد چون صاحب عادت گذشت که عادتش را حیض حساب می کند و باقی را استحاضه و روز یازدهم از وقتی که خون آمده است غسل انقطاع حیض می کند و فرجش را پر از پنبه می کند پس اگر خون استحاضه قلیله باشد به آن که باین طرف پنبه ظاهر نشود و هر نمازی را به یک وضو می کند و فرجش را می شوید و پنبه تازه می گذارد،
و اگر خون سوراخ کند پنبه را به آن که از این رو ظاهر شود و سیلان نکند که از خرقه بگذرد بلکه همین خرقه که بر آن بالا بسته است آلوده کند این استحاضه متوسطه است از جهت نماز شب و نماز صبح یک غسل می کند با شستن فرج، و تغییر پنبه و خرقه و باقی نمازها را هر یک به یک وضو می کند با اعمال سابقه، و اگر غلبه کند خون از پنبه و سیلان کند که از خرقه نیز درگذرد نماز شب و نماز صبح را به یک غسل می کند، و نماز ظهر و عصر را به یک غسل می کند به آن که ظهر را تأخیر می کند و عصر را تعجیل می کند اندکی و نماز شام و خفتن را نیز به یک غسل می کند به آن که اندکی شام را تأخیر می کند و اندکی خفتن را تعجیل می کند و باین نحو عمل می کند تا به ایام حیضش مثلا اگر اول ماه خون دیده بود ده روز را عمل حیض می کرد و بیست روز یا نوزده روز را اگر ماه سی کم یک باز شود عمل استحاضه می کند تا ماه را ببیند دیگر عمل حیض می کند.
و هم چنین صاحب عادت اگر عادتش هفت روز بوده باشد بیست و سه روز یا بیست و دو روز را عمل استحاضه می کند و چون اول ماه رسید ترک نماز می کند و عمل حیض می کند و هر مستحاضه که غسلها را به جا آورد بر نحوی که گذشت جایز است که شوهرش او را جماع کند.
اما آن چه ذکر کرده است از آن
که استحاضه سه حالت دارد قول مشهور است میان اصحاب و جمعی گفته اند که در صورت دویم نیز غسل می کند و این قول از حیثیت اخبار صحیحه اظهر و احوط است و آن چه گفته است که هر گاه اغسال را بکند وطی زن بر او حلال می شود اکثر علما بر اینند و بعضی شرط کرده اند سایر واجبات را از وضو و تغییر خرقه و قطنه و غسل فرج و این احوط است.
و دیگر بدان که ابن بابویه وضو از برای هر نماز در متوسطه و کثیره با غسل ذکر نکرده است و صدوق در مبحث غسل جنابت ذکر کرد ظاهرش آنست که سنت داند.
و محتمل است که اکتفا به گفته سابق کرده باشد و صدوق واجب داند و پدرش واجب نداند و گفته پدرش اظهر است چون اخبار متواتره در غسل وارد شده است و در هیچ جا وضو را ذکر نفرموده اند دیگر تغییر قطنه و خرقه و غسل فرج را ذکر نکرد و اکثر علما ذکر کرده اند و جمعی نقل اجماع کرده اند.
و دور نیست که اگر از جهت هر دو نماز یک بار کند کافی باشد چنانکه در باب وضو در حدیث حریز گذشت و آن که هر دو نماز را به یک غسل می توان کرد وقتی است که با هم بگذارند پس اگر هر نمازی را در وقت خود گذارد از برای هر نماز غسل و باقی واجبات ضرور خواهد بود بلکه جمعی از علما گفته اند که تفریق بهتر است و اللَّه تعالی یعلم.
[اقل ایام طهر ده روز است ]
(و اقلّ الطّهر عشره ایّام و اکثره لا حدّ له) و کمتر فاصله میان دو